Uzupełnili tablicę Mendelejewa

Okresowy układ pierwiastków, potocznie nazywany tablicą Mendelejewa, został uzupełniony o cztery nowe pozycje.

Aktualizacja: 05.01.2016 06:06 Publikacja: 04.01.2016 18:00

Uzupełnili tablicę Mendelejewa

Foto: 123RF

Jest to zestawienie wszystkich pierwiastków chemicznych w postaci rozbudowanej tabeli, uporządkowanych według rosnącej liczby atomowej. Rosyjski uczony Dmitrij Mendelejew przedstawił je po raz pierwszy w 1869 roku.

International Union of Pure and Applied Chemistry ogłosiła 30 grudnia 2015 roku, że japońscy naukowcy z instytutu RIKEN odkryli 113. pierwiastek. Natomiast współpracujący z sobą badacze rosyjscy i amerykańscy ze Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej oraz Lawrence Livermore National Laboratory w Kalifornii dostarczyli wystarczających dowodów, by ogłosić odkrycie pierwiastków nr 115, 117 oraz 118.

Obie grupy zsyntetyzowały pierwiastki przez zderzanie lżejszych jąder, a następnie śledzenie rozpadu radioaktywnego uzyskanych w ten sposób superciężkich pierwiastków.

Badacze rosyjscy i amerykańscy, odkrywcy pierwiastków 115, 117 oraz 118, starali się także o uznanie odkrycia przez nich pierwiastka 113 po eksperymentach, które prowadzili w 2004 oraz 2007 roku, ale International Union of Pure and Applied Chemistry nie uznała ich postulatu. Publikacje o nowo odkrytych pierwiastkach pojawią się w prestiżowych pismach naukowych na początku 2016 roku.

– Oficjalne uznanie pierwiastków oznacza, że ich odkrywcy otrzymują prawo do ich nazwania i nadania im symbolu. Pierwiastek 113, odkryty jako pierwszy, zostanie nazwany przez naukowców z Azji – wyjaśnia Lynn Soby, dyrektor wykonawczy IUPAC.

Nowe pierwiastki otrzymały nazwy prowizoryczne: 113 – ununtrium, 115 – ununpentium, 117 – ununseptium, 118 – ununoctium.

W odkryciu pierwiastka 117 – ununseptium – mają pośredni udział polscy naukowcy. Nie występuje on w naturze, jest bardzo nietrwały – czas jego połowicznego rozpadu wynosi 80 milisekund. Uzyskano go m.in. dzięki krzemowym detektorom paskowym zaprojektowanym i wyprodukowanym w warszawskim Instytucie Technologii Elektronowej.

Odkrycie nowych pierwiastków może wpłynąć na poszukiwania tzw. wyspy stabilności. Wraz ze wzrostem liczby protonów i neutronów wykorzystanych do sztucznego stworzenia danego pierwiastka zmniejsza się jego stabilność. Istnieje jednak teoria mówiąca, że po przekroczeniu pewnej granicy ciężkości pierwiastka stanie się on stabilny.

Wydaje się, że ununseptium potwierdza tę tezę – rozpada się wolniej, niż sugerowały to wcześniejsze modele komputerowe.

Jest to zestawienie wszystkich pierwiastków chemicznych w postaci rozbudowanej tabeli, uporządkowanych według rosnącej liczby atomowej. Rosyjski uczony Dmitrij Mendelejew przedstawił je po raz pierwszy w 1869 roku.

International Union of Pure and Applied Chemistry ogłosiła 30 grudnia 2015 roku, że japońscy naukowcy z instytutu RIKEN odkryli 113. pierwiastek. Natomiast współpracujący z sobą badacze rosyjscy i amerykańscy ze Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej oraz Lawrence Livermore National Laboratory w Kalifornii dostarczyli wystarczających dowodów, by ogłosić odkrycie pierwiastków nr 115, 117 oraz 118.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nauka
Czy mała syrenka musi być biała?
Nauka
Nie tylko niesporczaki mają moc
Nauka
Kto przetrwa wojnę atomową? Mocarstwa budują swoje "Arki Noego"
Nauka
Czy wojna nuklearna zniszczy cała cywilizację?
Nauka
Niesporczaki pomogą nam zachować młodość? „Klucz do zahamowania procesu starzenia”