Ksiądz lepiej pomoże alkoholikowi

W Polsce jest niemal dokładnie 10 tys. parafii rzymskokatolickich. Ma trafić do nich specjalny poradnik przygotowany na zlecenie Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (PARPA). Agencja chce, by korzystali z niego również duchowni innych wyznań.

Powstanie też specjalna strona internetowa, dwa filmy instruktażowe, a wybrani duszpasterze przejdą szkolenia. To najważniejsze elementy najnowszej kampanii PARPA.

Ostrożnie ze ślubami abstynencji

Dlaczego agencja zdecydowała się dotrzeć do duchowieństwa? – Kampania jest efektem naszych wieloletnich przemyśleń. W badaniach, w których ankietowanych pyta się o to, do kogo zwróciliby się z problemem alkoholizmu lub przemocy w rodzinie, w czołówce odpowiedzi pojawiają się księża – wyjaśnia dyrektor PARPA Krzysztof Brzózka.

Podobne spostrzeżenia ma kapucyn o. Adam Michalski, dyrektor Ośrodka Apostolstwa Trzeźwości w Zakroczymiu w Mazowieckiem. – Osoby wierzące najczęściej z takimi problemami zwracają się do najbliższych członków rodziny, a w drugiej kolejności do księży. Temat alkoholizmu pojawia się w sakramencie pokuty i pojednania, ale i w rozmowach poza konfesjonałem – mówi kapłan.

Dodaje, że duszpasterze są przygotowywani do takich rozmów. O uzależnieniach uczą się w seminariach duchownych, a szkolenia dla księży organizuje ośrodek w Zakroczymiu.

Katarzyna Łukowska z PARPA mówi, że mimo to w rozmowach z wiernymi zdarzają się potknięcia. – Wśród duchownych, jak w ogóle populacji, są osoby ze skłonnością do oceniania, krytykowania i obwiniania. Taka rozmowa może zablokować zmianę zamiast do niej zmotywować – podkreśla.

Dlatego oba filmy instruktażowe przygotowane dla duchownych będą pokazywały dwa scenariusze: gdy ksiądz przeprowadza rozmowę wzorcowo i gdy zdarzają się mu błędy. Pierwszy film będzie przedstawiał spotkanie z alkoholikiem, drugi – z członkiem jego rodziny.

PARPA zauważyła, że podczas rozmów duchownych z alkoholikami często pojawia się propozycja złożenia tzw. ślubów abstynencji. Do tego tematu odnosi się z kolei poradnik, który trafi do parafii. – Będzie z niego wynikało, że u osób niebezpiecznie pijących śluby są wartościowe, bo kształtują silną wolę. Jednak u osób uzależnionych nie spełniają swojej roli, bo w przypadku niepowodzenia mogą rodzić poczucie winy i unikanie pana Boga – relacjonuje o. Adam Michalski, który jest współautorem poradnika.

Z publikacji duchowni dowiedzą się też m.in., dlaczego ludzie popadają w uzależnienie, czym się ono różni od współuzależnienia, jaki jest związek nadużywania alkoholu z przemocą i w jaki sposób prowadzić rozmowę motywującą. Silnie zaakcentowane będą negatywne skutki picia alkoholu w ciąży, o których zdaniem PARPA duchowni powinni mówić podczas nauk przedmałżeńskich.

Kapłani dostaną też informacje praktyczne, m.in. adresy ośrodków zajmujących się uzależnieniami i przemocą w rodzinie.

Odszukiwanie celów

– Generalnie księża nie są terapeutami uzależnień, więc osobę chorą powinni skierować do specjalisty. Analogicznie, gdy ktoś przychodzi np. z kłuciem w płucu, ksiądz powinien wysłać ją do szpitala – mówi o. Michalski.