Przemysław Gruchała, praktyka infrastruktury, transportu, zamówień publicznych i PPP kancelarii Wardyński i Wspólnicy Co do zasady.pl
Ustawa Prawo zamówień publicznych w art. 90 ust. 1 stanowi wprost, że zamawiający ma obowiązek wezwać wykonawcę do udzielenia wyjaśnień, jeżeli ten zaoferował w postępowaniu cenę, koszt lub ich istotne części składowe, które wydają się rażąco niskie w stosunku do przedmiotu zamówienia i budzą wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z określonymi przez niego wymaganiami lub wymaganiami wynikającymi z odrębnych przepisów. Nieprzedstawienie kalkulacji ceny zgodnie z oczekiwaniami zamawiającego czy też złożenie bardzo oszczędnych oświadczeń o prawidłowości takiej kalkulacji może uniemożliwić pozytywną weryfikację złożonych wyjaśnień, dlatego też wykonawca powinien dążyć do jak najpełniejszego wyjaśnienia zaoferowanej ceny, w tym zwłaszcza np. przedstawiając szczegółowy sposób jej ustalenia (wyrok KIO z 11 stycznia 2017 r., KIO 2381/16, 2382/16).
Tytułem przykładu, wykonawca nie może ograniczyć się w odpowiedzi do stwierdzenia, że „cena jego oferty stanowi bilans sprzyjających i dostępnych mu warunków cenotwórczych". Każdorazowo bowiem niezbędne jest ich dokładne i szczegółowe przytoczenie i opisanie. Wykonawca, powołując się na okoliczności, które uzasadniają jego zdaniem możliwość zaoferowania korzystnej ceny, powinien podać konkretne informacje o ponoszonych przez siebie kosztach czy kwotach oszczędności, które uzyskał dzięki takim okolicznościom.
Co więcej, zgodnie z jednolitym stanowiskiem orzecznictwa, ograniczanie wyjaśnień do niepopartych dowodami zwrotów dotyczących np. wielkiego doświadczenia, znakomitej organizacji pracy, optymalizacji kosztów, wdrożenia niezwykle nowoczesnych technologii czy nawet korzystnego położenia siedziby zamawiającego niedaleko miejsca, w którym zamówienie ma zostać wykonane, uznawane jest za niezłożenie wyjaśnień w ogóle. Wykonawca w takim przypadku dopełnia czynności jedynie formalnie, tj. przedstawia pismo, z którego jednak nic konkretnego nie wynika (tzn. nie zawiera ono treści merytorycznej ani żadnych informacji przydatnych dla oceny kosztów lub ceny oferty, których zamawiający miał dokonać) (wyrok KIO z 6 czerwca 2016 r., KIO 800/16).
Przykładowo niewystarczające okaże się ogólne sformułowanie, że „wykonawcy przysługują atrakcyjne rabaty na zakup materiałów oraz sprzętu".