W „Rz" z 17 stycznia napisaliśmy o wątpliwościach, jakie budzą nowe przepisy o kontrolach celno-skarbowych. Regulacje te zawiera ustawa o Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), która wejdzie w życie 1 marca.
Jeden ze znaków zapytania dotyczy możliwości udziału pełnomocnika podatnika w kontrolach. Zapytaliśmy o to Ministerstwo Finansów. W odpowiedzi uzyskaliśmy wyjaśnienie, że ustawa o KAS odsyła w tej sprawie do ordynacji podatkowej, a ta gwarantuje prawo do udziału pełnomocnika w przesłuchaniu kontrolowanego w toku kontroli celno-skarbowej. MF zwraca uwagę, że jest to uprawnienie analogiczne, jak w przypadku kontroli podatkowej, czy postępowania podatkowego.
Nowa ustawa znosi jednocześnie siedmiodniowy termin na przygotowanie się świadka czy podatnika do przesłuchania, co w praktyce może uniemożliwić stawienie się na takie przesłuchanie pełnomocnika. MF zaznacza, że „po wejściu w życie ustawy o KAS termin 7 dni, (...) nadal znajdzie zastosowanie na etapie postępowania podatkowego, które będzie prowadzone po przekształceniu kontroli celno-skarbowej". Ministerstwo konkluduje, że „kwestie związane z udziałem pełnomocnika w przesłuchaniach kontrolowanego lub świadków w prowadzonej kontroli celno-skarbowej nie uległy zmianie i nie można mówić o naruszeniu gwarancji zasady czynnego udziału stron w postępowaniu".
Jednak wokół nowych przepisów wciąż mogą pojawiać się wątpliwości. W ordynacji podatkowej, do której odsyła ustawa o KAS , jest tez przepis art. 289, według którego „kontrolowanego zawiadamia się o miejscu i terminie przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków lub opinii biegłych przynajmniej na 3 dni przed terminem ich przeprowadzenia, a dowodu z oględzin nie później niż bezpośrednio przed podjęciem tych czynności". Zasady tej nie stosuje się jeżeli kontrolowany jest nieobecny, a okoliczności sprawy uzasadniają natychmiastowe przeprowadzenie dowodu.
Jak zauważa Marcin Muchowski, doradca podatkowy w kancelarii SSW, mogą zdarzyć się sytuacje, w których kontrola rozpocznie się poprzez doręczenie np. pracownikowi recepcji w firmie upoważnienia do przeprowadzenia kontroli. Następnie może okazać się, że nie ma dostępnych w spółce osób uprawnionych do reprezentowania spółki i decyzyjnych choćby w zakresie wyznaczenia pełnomocnika profesjonalnego (tj. zarządu). Tymczasem kontrolujący mogą stwierdzić (bo mają takie prawo), że natychmiastowe przeprowadzenie dowodu jest uzasadnione i odstąpią od 3-dniowego terminu.