Młoda kobieta zadłużona na miliony

Niemal miliard złotych wyniosły tylko bankowe zobowiązania osób, które ogłosiły upadłość konsumencką w latach 2015 i 2016 r. Przeciętny dług kredytowy osoby bankrutującej w 2016 r. to prawie 181 tys. zł, a w 2015 r. – aż 232 tys. zł. Tak wynika z najnowszych danych BIK oraz BIG InfoMonitor.

Hipoteki ciążą najbardziej

W 2016 r. upadłość konsumencką ogłosiło 4450 osób. To niemal dwukrotnie więcej niż w pierwszym roku obowiązywania zliberalizowanego prawa o upadłości konsumenckiej, kiedy doszło do 2113 upadłości.

– Same bankowe zaległości osób, które zbankrutowały w latach 2015 i 2016, wyniosły ponad 980 mln zł. Ponad 408 mln zł przypadło na 2015 r., a 572 mln zł na 2016 r. – mówi Sławomir Grzelczak, prezes BIG InfoMonitor. – Największy udział w tej dwuletniej puli mają kredyty mieszkaniowe – 60 proc., choć najczęściej upadłość ogłaszają posiadający wyłącznie kredyty na konsumpcję – dodaje prezes Grzelczak.

Kredyty mieszkaniowe, które pod względem wartości dominują w upadłościowych statystykach, miało wśród bankrutujących w 2016 r. niecałych 18 proc. osób. Około 4,4 proc. osób posiadało wyłącznie zadłużenie mieszkaniowe, a 13,2 proc. oprócz kredytów na nieruchomości spłacało też konsumpcyjne – podaje BIG InfoMonitor.

Z danych wynika jednocześnie, że spada odsetek osób bankrutujących z kredytami mieszkaniowymi. O ile w pierwszym roku obowiązywania przepisów prawie co czwarta osoba ogłaszająca upadłość (23 proc.) miała długi hipoteczne, o tyle w 2016 r. odsetek ten wyniósł 18 proc. Analitycy zwracają też uwagę, że przy pierwszej fali orzeczeń dotyczących upadłości konsumenckiej bankrutowały osoby z wyższymi kwotami kredytów mieszkaniowych niż obecnie.

Po kilka zobowiązań na głowę

Średnie zadłużenie z tytułu kredytu mieszkaniowego w 2015 r. przekraczało 539 tys. zł, wobec 424 tys. zł w 2016 r. Kwota ta wciąż mocno odstaje od rynkowej średniej pożyczanej na mieszkanie. Według danych z raportu AMRON-SARFiN od lat Polacy pożyczają na własne M około 210–220 tys. zł.

– Jedną z przyczyn wysokiego poziomu długów z tytułu kredytów mieszkaniowych jest liczba tych kredytów. Na 1263 bankrutujące w latach 2015–2016 osoby z zadłużeniem mieszkaniowym 1036 dłużników miało jeden kredyt, 188 – dwa, a 39 – od trzech do sześciu kredytów. W ostatnim przypadku zadłużenie z tego tytułu sięgało przeciętnie od 0,9 do 1,4 mln zł – wylicza Sławomir Grzelczak.

Dominującą walutą kredytów mieszkaniowych posiadanych przez osoby bankrutujące w minionych dwóch latach jest złoty. Zadłużenie w rodzimym pieniądzu stanowiło 69 proc. Natomiast 28 proc. to kredyty frankowe, a niecałe 3 proc. – w euro.

Kim jest bankrut

Kto najczęściej ogłasza upadłość? Z danych BIG InfoMonitor wynika, że od początku obowiązywania nowych przepisów dotyczących upadłości to panie dominują wśród ogłaszających bankructwo. W 2015 r. udział kobiet wynosił ponad 57 proc., by w zeszłym roku spaść o 1 pkt proc.

Statystyki wskazują, że 11 najbardziej zadłużonych w bankach bankrutów z 2016 r. ma zobowiązania przekraczające 3 mln zł. Nie w każdym przypadku, jak miało to miejsce u rekordzistów w 2015 r., na milionowe zaległości składa się kredyt mieszkaniowy.

Ubiegłoroczny rekordzista, 42-letni mężczyzna, ma kredyty o wartości 10,19 mln zł, z czego dwa mieszkaniowe opiewające na 2,35 mln zł. Pozostałe zobowiązania – na blisko 8 mln zł – zostały zaciągnięte na konsumpcję.

Drugą osobą w zestawieniu największych bankrutów okazała się 40-letnia kobieta ze Śląska z pięcioma kredytami.

– Cztery zaciągnęła na nieruchomości, a jeden na konsumpcję. Na jej zaległości składają się głównie kredyty mieszkaniowe o wartości 4,9 mln zł, bo jeden konsumpcyjny wart jest ok. 200 tys. zł – opowiada prezes BIG InfoMonitor. – Na trzecim miejscu znalazło się małżeństwo z województwa łódzkiego, które wspólnie ogłosiło upadłość konsumencką. Kobieta ma 54 lata, a mężczyzna – 58 lat. Winni są bankom 4,6 mln zł z tytułu dwóch kredytów: konsumpcyjnego oraz mieszkaniowego.

Piąty w rankingu bankrutów jest 48-latek z Warszawy z jednym kredytem mieszkaniowym wartym nieco ponad 4 mln zł.

Kolejna osoba to również mężczyzna ze stolicy. Ma 38 lat i pięć kredytów. Jego długi wynoszą 4 mln zł, z czego 3,9 mln zł przypada na trzy zobowiązania mieszkaniowe.

Rekordzistką jest też 44-latka z Mazowsza. Na sumę jej zobowiązań bankowych – 3,1 mln zł – składa się siedem kredytów, w tym trzy mieszkaniowe warte 3 mln zł.

Na liście bankrutujących w 2016 r. aż 109 osób miało zaległości w bankach wyższe niż 1 mln zł – podaje BIG InfoMonitor.

Przypomnijmy: osoba, która ogłosi upadłość konsumencką, przez dziesięć lat nie będzie mogła powtórzyć tej procedury. Musi się również liczyć z tym, że informacje o upadłości znajdą się w BIK i będą podawane w raportach do momentu pojawienia się ponownej możliwości ogłoszenia upadłości.

Opinia

Krzysztof Oppenheim, doradca finansowy

Czy upadłość konsumencka to najlepsze rozwiązanie, gdy osoba z kredytem hipotecznym nie jest w stanie spłacać rat?

Upadłość konsumencka jest doskonałym rozwiązaniem, jeśli dłużnik ma wyłącznie tzw. puste długi, czyli kredyty i pożyczki niezabezpieczone.