Naukowcy zamierzają wydać unikalne tłumaczenie z XVI wieku. Na Wydziale Filologicznym UMK działa jedyne na świecie Centrum Badań Kitabistycznych – profesjonalny ośrodek badań tatarskiego piśmiennictwa religijnego.
W świecie islamu tefsiry są znane jako komentarze do Koranu, u Tatarów mianem tefsir określa się obszerne manuskrypty zawierające pełny tekst Koranu. Do tej pory nie odczytano całego zabytku polskich Tatarów, jakim jest tefsir, oraz nie dokonano jego wieloaspektowej i specjalistycznej analizy. Tatarski przekład Koranu jest „podwójnie zaszyfrowany": przez zapis warstwy orientalnej i słowiańskiej pisownią arabską oraz przez użycie nazwy tefsir (tefsir z arabskiego to „interpretacja, komentarz").
Naukowcom z UMK udało się dotrzeć do ponad 20 tefsirów i zbadać jeden z najstarszych – tefsir z Olity (1723 rok), oraz jeden z najmłodszych – tefsir z Józefowa (1890 rok). Najstarszym znanym zabytkiem jest tefsir miński z 1686 roku. Pierwsze sury (rozdziały) zapisane są po turecku. Dopiero od 19. sury jest zapis polski z użyciem arabskiego alfabetu.
Przekładów dokonywała wykształcona elita stanu duchownego, utrzymująca kontakty z muzułmańskim Wschodem oraz władająca językami orientalnymi i słowiańskimi.
—PAP Nauka w Polsce, k.k.
