Nowy model aplikacji - podniesienie jakości kształcenia

Podniesienie jakości kształcenia | O nowym modelu aplikacji

Aktualizacja: 03.02.2018 11:20 Publikacja: 03.02.2018 09:30

Nowy model aplikacji - podniesienie jakości kształcenia

Foto: 123RF

Kształcenie aplikantów to nie tylko powinność adwokatury, lecz zarazem jej wizytówka. Miernikiem wsłuchiwania się w głos młodych adeptów sztuki prawniczej, reagowania na sygnały akcentujące potrzebę udoskonalenia istniejących rozwiązań. Dlatego zrozumiałe jest dążenie do podnoszenia jakości aplikacji adwokackiej widoczne w działaniach niektórych izb. W kontekście prowadzonej po raz kolejny debaty na temat aplikacji warto wskazać niektóre z obszarów, w których adwokatura musi stopniowo przygotować się do wprowadzenia zmian.

1. Podstawą modelu aplikacji powinien pozostać stosunek patronatu. Tylko on gwarantuje właściwą, bo opartą na obserwacji uczestniczącej i współudziale w czynnościach zawodowych formę kontaktu aplikanta z praktyką. Zapewnia nabycie minimum umiejętności praktycznych związanych z wykładnią i stosowaniem prawa w konkretnych stanach faktycznych, relacji z klientem, zasadami etyki zawodowej, ochroną tajemnicy adwokackiej, relacji z innymi adwokatami, organami wymiaru sprawiedliwości, zwłaszcza zaś sądami i prokuraturami lub organami administracji.

2. Wzmocnić się powinna pozycja patrona, a zarazem rozszerzyć jego obowiązki edukacyjne. Patron jest bowiem centralną postacią szkolenia zawodowego, na którym spoczywa zasadniczy ciężar kształcenia aplikantów. Inne formy przekazywania wiedzy i umiejętności stanowić powinny komplementarną i służebną wobec relacji patronackich formę kształcenia zawodowego. Zwiększyć się powinna kontrola, a zarazem wsparcie samorządu dla adwokackiego patronatu.

3. Potrzebna jest radykalna zmiana sposobu odbywania przez aplikantów adwokackich praktyk w sądach i prokuraturach, w sposób pozwalający na uzyskanie niezbędnego kwantum praktycznej wiedzy.

4. Zasadna wydaje się merytoryczna i jednolicie weryfikowana ocena kompetencji i przydatności poszczególnych osób do pełnienia funkcji wykładowcy w ramach szkolenia aplikanckiego. Ujednolicenie obiektywnych kryteriów merytorycznego doboru wykładowców na podstawie przedstawionych przez osoby ubiegające się o pełnienie tej funkcji informacji o umiejętnościach, kompetencjach i doświadczeniu zawodowym, ze wskazaniem konkretnych obszarów prawa. Krąg wykładowców powinien być ostatecznie weryfikowany na poziomie centralnym, w sposób wykluczający pozamerytoryczne kryteria doboru.

5. Zajęcia powinny opierać się na materiale opracowanym przez prowadzącego i przekazanym aplikantom z odpowiednim wyprzedzeniem, w szczególności orzecznictwie piśmiennictwie. Zajęcia muszą być ukierunkowane na przedstawienie wiedzy i stworzenie podstaw do uzyskania przez aplikantów umiejętności praktycznego stosowania prawa, tj. w obszarze związanym z oceną konkretnych układów faktycznych w perspektywie normatywnej oraz rejestrowane w celu zweryfikowania ich jakości pod kątem możliwości szerszego wykorzystania.

6. Ramowy plan szkolenia NRA powinien obejmować wyłącznie zagadnienia praktyczne, wytyczone adwokacką praktyką i orzecznictwem sądowym.

7. Przeprowadzanie kolokwiów i sprawdzianów powinno być dokonywane, co do zasady, w formule ustnej w postaci losowanych kazusów, uzupełnionych praktycznymi pytaniami.

8. Model finansowania szkolenia aplikacyjnego oparty na systemie opłat aplikanckich warto uzupełnić finansowaniem zewnętrznym oraz systemem centralnego wsparcia samorządowego obowiązku zapewnienia we wszystkich izbach niezbędnej puli środków gwarantujących właściwy poziom szkolenia aplikacyjnego, niezależnie od wielkości izby.

9. Zasadne jest stworzenie samorządu aplikantów adwokackich w każdej izbie adwokackiej – z głosem doradczym w sprawach dotyczących aplikacji adwokackiej.

Przedstawione wyżej kierunki wymagają szczegółowego doprecyzowania. Jest to jednak podstawowy zarys modelu podniesienia jakości aplikacji bez wdrażania pomysłów abstrahujących od doświadczeń i modeli kształcenia funkcjonujących w innych krajach, oraz podważających wieloletnią tradycję. Tworzących hybrydę godzącą w zasady świadczenia pomocy prawnej, stanowiącą zagrożenie dla obywatelskiego prawa do korzystania z profesjonalnej pomocy prawnej, jaką jest tzw. aplikacja uniwersytecka.

Kształcenie aplikantów to nie tylko powinność adwokatury, lecz zarazem jej wizytówka. Miernikiem wsłuchiwania się w głos młodych adeptów sztuki prawniczej, reagowania na sygnały akcentujące potrzebę udoskonalenia istniejących rozwiązań. Dlatego zrozumiałe jest dążenie do podnoszenia jakości aplikacji adwokackiej widoczne w działaniach niektórych izb. W kontekście prowadzonej po raz kolejny debaty na temat aplikacji warto wskazać niektóre z obszarów, w których adwokatura musi stopniowo przygotować się do wprowadzenia zmian.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP