Kolejna uchwała SN w sprawach o kredyty

Zażalenie na wstrzymanie spłat rat na czas procesu wydane w II instancji rozpoznaje trzech sędziów.

Publikacja: 06.05.2024 19:43

Kolejna uchwała SN w sprawach o kredyty

Foto: Adobe Stock

To sedno najnowszej uchwały trzech sędziów Izby Cywilnej SN. Ma ona znaczenie dla prowadzenia spraw o kredyty, w tym frankowe, jak też innych sporów cywilnych, w których zapadają tymczasowe zabezpieczenia na czas procesu.

Kwestia ta wynikła w sprawie dwojga kredytobiorców, w której Sąd Apelacyjny w Warszawie udzielił na ich wniosek zabezpieczenia ich roszczenia o ustalenie nieistnienia umowy kredytu. W efekcie na czas trwania postępowania (czyli do jego prawomocnego zakończenia) powodowie przestali być zobowiązani do płatności rat w wysokości i terminach wskazanych w umowie o kredyt hipoteczny z 2008 r.

Czytaj więcej

Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują

Zażalenie złożył bank, a sąd apelacyjny powziął wątpliwość, jaki skład ma je rozpatrzyć. Konsekwencją było pytanie prawne skierowane do Sądu Najwyższego: Czy zażalenie na postanowienie sądu II instancji o udzieleniu zabezpieczenia podlega rozpoznaniu przez inny skład tego sądu w składzie trzech sędziów (art. 394 (2)par. § 1 (3) k.p.c. per analogiam) czy też jednego sędziego, czyli według art. 397 § 3 k.p.c.?

Wątpliwości te wynikły po wejściu w życie ustawy z 7 lipca 2023 r. nowelizującej kodeks postępowania cywilnego. Z pewnymi wyjątkami ustanowiła ona w II instancji jednoosobowe sądy cywilne. Nie określiła jednak, w jakim składzie mają być rozpoznane zażalenia od postanowienia o zabezpieczenia w II instancji do innego składu tego sądu (czyli tzw. zażalenie poziome).

Pojawiły się więc dwa stanowiska w tej kwestii: pierwsze, że nieobjęcie kolegialnym orzekaniem tych spraw może oznaczać, że ma je rozpoznawać jeden sędzia. Z drugiej strony skoro zażalenie poziome daje mniejsze gwarancje procesowe z powodu rozpoznawania go przez sędziów tego samego sądu, to przyjęcie, że rozpoznaje je trzech sędziów, służy wzmocnieniu zaufania do takiego procedowania. Wreszcie, co było nieraz podkreślane w dyskusji nad składem sądów odwoławczych, wyjątki od kolegialnego (tu trzyosobowego) składu ustanawiane powinny być w drodze jasnej regulacji prawnej, bez konieczności dokonywania daleko idących zabiegów interpretacyjnych.

SN (sędziowie Agnieszka Góra-Błaszczykowska, Marcin Krajewski, Maciej Kowalski) przychylił się do tej argumentacji, podejmując uchwałę: Zażalenie na postanowienie sądu II instancji o udzieleniu zabezpieczenia podlega rozpoznaniu przez inny skład tego sądu w składzie trzech sędziów (art. 3942 par. 13 k.p.c. per analogiam).

Sygnatura akt: III CZP 60/23

To sedno najnowszej uchwały trzech sędziów Izby Cywilnej SN. Ma ona znaczenie dla prowadzenia spraw o kredyty, w tym frankowe, jak też innych sporów cywilnych, w których zapadają tymczasowe zabezpieczenia na czas procesu.

Kwestia ta wynikła w sprawie dwojga kredytobiorców, w której Sąd Apelacyjny w Warszawie udzielił na ich wniosek zabezpieczenia ich roszczenia o ustalenie nieistnienia umowy kredytu. W efekcie na czas trwania postępowania (czyli do jego prawomocnego zakończenia) powodowie przestali być zobowiązani do płatności rat w wysokości i terminach wskazanych w umowie o kredyt hipoteczny z 2008 r.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Samorząd
Krzyże znikną z warszawskich urzędów. Trzaskowski podpisał zarządzenie
Prawo pracy
Od piątku zmiana przepisów. Pracujesz na komputerze? Oto, co powinieneś dostać
Praca, Emerytury i renty
Babciowe przyjęte przez Sejm. Komu przysługuje?
Spadki i darowizny
Ten testament wywołuje najwięcej sporów. Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok
Sądy i trybunały
Sędzia WSA ujawnia, jaki tak naprawdę dostęp do tajnych danych miał Szmydt