W styczniu uchwała SN ws. ważności wyborów. Ale czy będzie ważna?

11 stycznia 2024 r. pełny skład Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego zajmie się ważnością ostatnich wyborów parlamentarnych. Orzeczenia europejskich trybunałów wskazują, że o ważności wyborów rozstrzygać będą sędziowie powołani wadliwie.

Publikacja: 21.12.2023 14:44

W styczniu uchwała SN ws. ważności wyborów. Ale czy będzie ważna?

Foto: Adobe Stock

Zgodnie z Kodeksem wyborczym, Sąd Najwyższy rozstrzyga o ważności wyborów w składzie całej właściwej izby i nie później niż w 90 dniu po dniu wyborów.  W przypadku ostatnich wyborów  uchwała SN powinna być wydana do 13 stycznia 2024 r. 

Jeśli Sąd Najwyższy podejmie uchwałę o nieważności wyborów i zostanie ona ogłoszona w Dzienniku Ustaw, wybory muszą być przeprowadzone ponownie w zakresie unieważnienia, na zasadach i w trybie przewidzianych w kodeksie wyborczym.

W razie podjęcia przez Sąd Najwyższy uchwały o nieważności wyborów w okręgu lub o nieważności wyboru posła wybory ponowne lub wskazane czynności wyborcze przeprowadza się wyłącznie na terytorium kraju, czyli bez głosowania za granicą. 

Czytaj więcej

Teraz wybory i referendum skontroluje Sąd Najwyższy

2 dni przed terminem

Polska Agencja Prasowa podaje, że posiedzenie w sprawie ważności wyborów z 15 października zostało wyznaczone na czwartek 11 stycznia w największej sali Sądu Najwyższego. Ma się rozpocząć o godz. 11. Zgodnie z przepisami w posiedzeniu wezmą udział Prokurator Generalny i Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej.

Uchwałę ws. ważności wyborów do Sejmu i Senatu SN wydaje na podstawie sprawozdania z wyborów przedstawionego przez Państwową Komisję Wyborczą oraz opinii wydanych w wyniku rozpoznania protestów wyborczych. Przypomnijmy, że do SN wpłynęło blisko 1178 protestów wyborczych - najwięcej od wyborów w 1993 roku.

Czytaj więcej

SN badał już ponad 300 protestów wyborczych

Czy uchwałę wyda sąd? 

W świetle dzisiejszego postanowienia  Trybunału Sprawiedliwości UE ws. pytania prejudycjalnego Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, powstaje pytanie ważność uchwały ws. ważności wyborów. Przypomnijmy, że TSUE zdecydował w czwartek o odmowie zbadania pytań tej Izby dotyczących wyjaśnienia treści zasad nieusuwalności i niezawisłości sędziów ustanowionych w prawie Unii. TSUE uznał, że wniosek był niedopuszczalny, gdyż zadał je skład orzekający, który nie jest niezawisłym i bezstronnym sądem w rozumieniu prawa Unii. 

Trybunał oparł o wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 8 listopada 2021 r. w sprawie Dolińska-Ficek i Ozimek przeciwko Polsce, w którym, w odniesieniu do dwóch składów orzekających Izby Kontroli Nadzwyczajnej, stwierdzono, że nie stanowią one sądu ustanowionego ustawą i nie są niezawisłe, gdyż zostały powołane do SN z oczywistym naruszeniem podstawowych przepisów krajowych regulujących procedurę powoływania sędziów. Trybunał zauważył też, że sędziowie, o których mowa, zostali powołani przez Prezydenta RP na podstawie uchwały KRS, której wykonanie było w chwili ich powołania wstrzymane przez Naczelny Sąd Administracyjny do czasu zbadania zgodności z prawem tej uchwały (ostatecznie została ona uchylona).

Czytaj więcej

Sędziowie dzięki ETPCz pójdą do komorników

 „Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej przeprowadził porównanie ustaleń i ocen dokonanych przez Europejski Trybunał Praw Człowieka i Naczelny Sąd Administracyjny z własnym orzecznictwem dotyczącym warunków powoływania sędziów do polskiego Sądu Najwyższego. Wywiódł z tego, że całokształt różnorodnych okoliczności charakteryzujących powołanie sędziów zasiadających w składzie orzekającym, który wystąpił z pytaniami w niniejszej sprawie, może rodzić w przekonaniu jednostek uzasadnione wątpliwości co do niezawisłości i bezstronności tych sędziów oraz podważyć zaufanie, jakie sądownictwo powinno wzbudzać w jednostkach w społeczeństwie demokratycznym i w państwie prawnym. W konsekwencji ten skład orzekający nie ma statusu niezawisłego i bezstronnego sądu ustanowionego uprzednio na mocy ustawy” - wyjaśnił TSUE.

Wyrok TSUE i wcześniejszy ETPCz oznaczają, że będzie można podważyć jakiekolwiek orzeczenie wydane przez pełny skład sędziów Izby Kontroli Nadzwyczajnej. 

Zgodnie z Kodeksem wyborczym, Sąd Najwyższy rozstrzyga o ważności wyborów w składzie całej właściwej izby i nie później niż w 90 dniu po dniu wyborów.  W przypadku ostatnich wyborów  uchwała SN powinna być wydana do 13 stycznia 2024 r. 

Jeśli Sąd Najwyższy podejmie uchwałę o nieważności wyborów i zostanie ona ogłoszona w Dzienniku Ustaw, wybory muszą być przeprowadzone ponownie w zakresie unieważnienia, na zasadach i w trybie przewidzianych w kodeksie wyborczym.

Pozostało 88% artykułu
0 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Ten testament wywołuje najwięcej sporów. Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok
Prawo karne
Akta znalezione w domu Zbigniewa Ziobry. Prokuratura przekazała nowe informacje
ABC Firmy
Firma zapłaci prawie 240 tys. zł kary. Wszystko przez zgubionego pendrive'a
Zawody prawnicze
Adwokaci apelują do Tuska. Chcą uchylenia rozporządzenia MS
Praca, Emerytury i renty
Czternasta emerytura z wieloma znakami zapytania. Będzie podwyżka?
Materiał Promocyjny
Technologia na etacie. Jak zbudować efektywny HR i skutecznie zarządzać kapitałem ludzkim?