1 stycznia 2019 r. weszła w życie ustawa z 5 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw (DzU poz. 1608). Nowelizacja ta wprowadziła m.in. zmiany w zakresie częstotliwości informowania pracodawcy przez działające u niego organizacje związkowe o ich liczebności. Związki muszą przedstawiać pracodawcy informacje o liczbie członków co sześć miesięcy – według stanu na 30 czerwca i 31 grudnia w terminie odpowiednio do 10 lipca i 10 stycznia. Wcześniej obowiązek ten realizowały raz na kwartał.
Ustalając liczbę członków związku, od której zależy nabycie uprawnień zakładowej organizacji związkowej (powinna liczyć co najmniej 10 członków), można obecnie uwzględniać osoby wykonujące pracę zarobkową, które nie są pracownikami (np. zleceniobiorców), pod warunkiem że przepracowały u danego pracodawcy co najmniej sześć miesięcy. Chodzi o to, żeby takie osoby, ze względu na mniejszą trwałość stosunków cywilnoprawnych, nawiązały silniejszą więź z pracodawcą, zanim będą wliczane do liczby członków przyznającej organizacji związkowej status „zakładowej" i związane z tym uprawnienia.
Status organizacji
Od 23 sierpnia 2019 r. wejdzie w życie zmiana, odroczona w czasie o rok od opublikowania nowych przepisów. Dotyczy ona zasad ustalania liczby członków reprezentatywnej zakładowej organizacji związkowej.
Reprezentatywne organizacje związkowe, spełniające ustawowe wymogi co do liczby zrzeszonych pracowników, korzystają z dodatkowych kompetencji, których pozbawione są inne związki zawodowe. Są one uprawnione np. do dodatkowych uzgodnień w trakcie zwolnień grupowych – jeżeli nie jest możliwe uzgodnienie treści porozumienia w sprawie zwolnień ze wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi, pracodawca uzgadnia treść porozumienia z organizacjami reprezentatywnymi.
Zgodnie z art. 253 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych reprezentatywną organizacją związkową jest zakładowa organizacja związkowa: