Kłopotliwa cisza wyborcza także w kampanii referendalnej

W piątek w nocy zaczęła się cisza wyborcza. Sceptyczni co do jej sensu są nawet byli szefowie PKW. Cisza wyborcza dotyczy też kampanii referendalnej, chociaż ograniczenia są inne.

Aktualizacja: 12.10.2023 06:15 Publikacja: 12.10.2023 03:00

Kłopotliwa cisza wyborcza także w kampanii referendalnej

Foto: Adobe Stock

Cisza potrwa do zamknięcia lokali wyborczych w niedzielę wieczorem. W tym czasie zabronione są agitacja, zwoływanie zgromadzeń czy wygłaszanie politycznych przemówień. Restrykcjom zostały poddane również media. Za złamanie zakazu publikowania sondaży grozi nawet 1 mln zł kary. 

Jak przypomina Państwowa Komisja Wyborcza, zachęcanie lub zniechęcanie do udziału w wyborach nie stanowi agitacji wyborczej, a takie działania mogą być prowadzone po zakończeniu kampanii przez podmioty nieuczestniczące w wyborach (nie mogą tego robić komitety i partie). Oczywiście pod warunkiem, że taka aktywność nie będzie nosiła znamion agitacji.

W przypadku referendum jest inaczej. PKW podaje, że zachęcanie lub zniechęcanie do udziału w nim stanowiłoby już element kampanii referendalnej. Frekwencja w tym przypadku ma bowiem decydujące znaczenie dla jego wyniku.

Czytaj więcej

Czy lajk na Facebooku złamie ciszę wyborczą

Tymczasem wokół ciszy wyborczej narasta wiele kontrowersji. Co ciekawe, sceptyczni do utrzymywania tej instytucji są nawet b. szefowie PKW.

– W czasie, kiedy przewodniczyłem PKW, przed każdymi wyborami dyskutowaliśmy, czy cisza powinna zostać utrzymana – mówi Wojciech Hermeliński, b. szef PKW. Podkreśla, że część sędziów optowała za jej zniesieniem. – W niedzielę wyborczą w internecie zwykle można przeczytać o cenach poszczególnych warzyw, a przecież każdy internauta domyśla się, że symbolizują one procentowe poparcie dla partii – tłumaczy sędzia.

– Dlatego uważam, że cisza powinna zostać zlikwidowana – a jeśli pozostawiona, to tylko na czas między rozpoczęciem a zakończeniem głosowania.

Jeszcze dalej idzie sędzia Wiesław Kozielewicz, również b. szef PKW. – Cisza wyborcza powinna zostać zniesiona, a agitacja wyborcza trwać także w dniu głosowania. Oczywiście trzeba byłoby doprecyzować przepisy tak, żeby nie mogła ona odbywać się bezpośrednio przy lokalu wyborczym, warto byłoby zachować ok. 50 m odległości. Jestem jednak zwolennikiem zmiany przepisów o naruszeniu ciszy sondażowej. Za naruszenie tego zakazu powinny obowiązywać bardziej surowe kary niż obecnie – mówi Wiesław Kozielewicz.

Czytaj więcej

Tomasz Pietryga: Z ciszy wyborczej zrezygnowali już nasi sąsiedzi. A kiedy my?

– To anachronizm pochodzący z czasów, kiedy niektórym wydawało się, że w ostatniej chwili mogą się pojawić newsy dotyczące partii, a wszyscy wyborcy będą się nimi kierować przy wyborze. Dziś już wiemy, że potrzebują oni co najmniej kilku dni, żeby przedyskutować ze znajomymi każdą nową wiadomość, w związku z czym te, które ukazują się w sobotę, i tak nie wpływają na dokonywane w niedzielę wybory – wyjaśnia prof. Jarosław Flis z UJ. Dodaje, że obowiązywanie ciszy wyborczej powoduje, że w internecie próbuje się ją obchodzić, co świadczy raczej o ośmieszaniu prawa, bo pożytku z tego nie ma żadnego.

Z ciszy wyborczej zrezygnowało już wiele państw europejskich. Nie ma jej m.in. w Niemczech, Holandii, Wielkiej Brytanii czy na Słowacji.

Cisza potrwa do zamknięcia lokali wyborczych w niedzielę wieczorem. W tym czasie zabronione są agitacja, zwoływanie zgromadzeń czy wygłaszanie politycznych przemówień. Restrykcjom zostały poddane również media. Za złamanie zakazu publikowania sondaży grozi nawet 1 mln zł kary. 

Jak przypomina Państwowa Komisja Wyborcza, zachęcanie lub zniechęcanie do udziału w wyborach nie stanowi agitacji wyborczej, a takie działania mogą być prowadzone po zakończeniu kampanii przez podmioty nieuczestniczące w wyborach (nie mogą tego robić komitety i partie). Oczywiście pod warunkiem, że taka aktywność nie będzie nosiła znamion agitacji.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawnicy
Jeden z najbardziej znanych prawników w Polsce odsunięty od zajęć ze studentami
Prawo dla Ciebie
Pokłosie afery Collegium Humanum? Będzie zaostrzenie przepisów o studiach podyplomowych
Spadki i darowizny
Ten testament wywołuje najwięcej sporów. Sąd Najwyższy wydał ważny wyrok
Samorząd
Krzyże w warszawskich urzędach zakazane. Sprawa trafi do prokuratury
Praca, Emerytury i renty
Czternasta emerytura - rząd proponuje termin
Materiał Promocyjny
Technologia na etacie. Jak zbudować efektywny HR i skutecznie zarządzać kapitałem ludzkim?