Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 20 grudnia 2017 r. (II FSK 3178/15).
Spółka prowadzi działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej (SSE). Na podstawie rozporządzenia RM z 10 grudnia 2008 r. może nabyć prawo do korzystania ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych. W celu uzyskania zezwolenia musi spełnić łącznie dwa warunki: ponieść nakłady inwestycyjne w wysokości co najmniej 160 mln zł oraz osiągnąć wymagany poziom zatrudnienia. Spółka zamierza korzystać ze zwolnienia podatkowego ze względu na wartość wydatków inwestycyjnych kwalifikujących się do objęcia pomocą publiczną. W przypadku pierwszego warunku ważne jest określenie, kiedy wydatki inwestycyjne należy uznać za poniesione. W związku z tym spółka zapytała organ podatkowy, czy koszty związane z realizacją nowego projektu inwestycyjnego, spełniające określone warunki, powinny być uwzględniane w wydatkach kwalifikujących do objęcia pomocą publiczną zgodnie z metodą memoriałową, czy określane zgodnie z zasadą kasową.
Zdaniem wnioskodawcy przy rozliczeniu wydatków kwalifikujących się do objęcia pomocą publiczną należy zastosować zasadę memoriałową, ponieważ przemawia za tym zarówno wykładnia językowa, jak i systemowa i celowościowa przepisów regulujących prowadzenie działalności gospodarczej na terenie SSE. Przyjęcie, że prawidłowa jest metoda kasowa wiązałoby się z nałożeniem na przedsiębiorcę strefowego dodatkowych obowiązków ewidencyjnych, których przepisy nie przewidują.
Organ podatkowy, a następnie WSA nie podzieliły stanowiska spółki. Ich zdaniem moment poniesienia kosztów inwestycji należy określać zgodnie z zasadą kasową, czyli przyjmując moment faktycznego zrealizowania kosztów w znaczeniu kasowym. Dla obliczenia wielkości zwolnienia podatkowego, nie jest możliwe jedynie dokonanie odpisu niebędącego wydatkiem lub zarachowanie wydatku bez jego faktycznego poniesienia.
Spółka złożyła skargę kasacyjną, ale NSA uznał, że stanowisko sądu I instancji jest prawidłowe i orzekł, iż chodzi o wydatki faktycznie poniesione. Wykładnia terminu „poniesione wydatki" w rozumieniu § 6 ust. 1 rozporządzenia RM wskazuje, że dochodzi do faktycznego przepływu środków finansowych, a nie jedynie do wyrażenia określonych wartości.
