Wprowadzenie przepisów nakładających obowiązek informowania o schematach podatkowych było nieuniknione. Wynika to bowiem z dyrektywy Rady (UE) 2018/822 z 25 maja 2018 r. (dalej dyrektywa). Zakres przedmiotowy polskich przepisów jest jednak znacznie szerszy, albowiem obowiązek raportowania nie dotyczy wyłącznie schematów transgranicznych (jak w przypadku dyrektywy), ale również schematów krajowych. Ponadto polskie przepisy wymagają od tzw. wspomagających (np. notariusze, księgowi, biegli rewidenci, dyrektorzy finansowi czy też banki lub instytucje finansowe) podwyższonego standardu w zakresie identyfikowania oraz informowania o podejrzanych schematach podatkowych.
Czytaj także: Raportowanie schematów podatkowych
Edukować klientów mają doradcy
Polski ustawodawca zdecydował się wprowadzić stosowne przepisy już od 1 stycznia 2019 r., czyli znacznie przed wymaganym terminem implementacji do systemów prawnych państw członkowskich UE, narzuconym przez dyrektywę (1 stycznia 2020 r., z obowiązkiem stosowania od 1 lipca 2020 r.).
W konsekwencji Ministerstwu Finansów zabrakło czasu na przeprowadzenie dostatecznych konsultacji przed wprowadzeniem w życie nowych przepisów. Ustawodawca nie zdecydował się również na zastosowanie wydłużonego vacatio legis (dyrektywa sugeruje sześciomiesięczny okres), co dałoby podatnikom czas na wdrożenie stosownych rozwiązań, w tym m.in. procedur wewnętrznych dotyczących raportowania.
Negatywnie, z punktu widzenia zasad poprawnej legislacji, należy ocenić publikację przez Ministerstwo Finansów projektu objaśnień przepisów tuż przez świętami Bożego Narodzenia (a więc już po uchwaleniu i opublikowaniu stosownych przepisów) i wyznaczenie jednocześnie zainteresowanym krótkiego terminu zgłaszania uwag. Zastanawia, biorąc pod uwagę znaczenie prezentowanych rozwiązań np. w zakresie prawnie chronionej tajemnicy zawodowej czy też zasady poufności między klientem i doradcą, brak jakiejkolwiek kampanii informacyjnej ze strony Ministerstwa Finansów.