Są co najmniej trzy powody, z których nie warto zwlekać ze złożeniem wniosku o zwrot nadpłaty:
- prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego (art. 79 § 2 op), a więc po pięciu latach, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku,
- od tego, kiedy podatnik złoży wniosek, zależeć będzie termin, w którym otrzyma zwrot nadpłaty, ponieważ w tym wypadku powinna być ona zwrócona w ciągu 30 dni od dnia złożenia wniosku (art. 77 § 1 pkt 4 op),
- jeżeli podatnik złoży wniosek po upływie 30 dni od dnia publikacji orzeczenia ETS, to odsetki dostanie tylko za okres od dnia powstania nadpłaty do 30 dnia od dnia publikacji sentencji orzeczenia ETS w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (art. 78 § 5 pkt 2 op).
Takie zasady obowiązują w sytuacji, gdy podatnik sam oblicza i wpłaca podatek (ewentualnie za pośrednictwem płatnika).
Jeśli natomiast zobowiązanie podatkowe określił urząd w decyzji, to korzystne orzeczenie ETS mogłyby posłużyć podatnikowi do wznowienia postępowania w sprawie zakończonej wydaniem decyzji ostatecznej organu podatkowego (art. 240 § 1 pkt 11 op).
Wówczas, gdyby taki wyrok ETS zapadł, podatnik miałby tylko miesiąc (licząc od dnia publikacji sentencji orzeczenia ETS w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej) na złożenie żądania wznowienia postępowania (art. 241 § 2 pkt 2 op).
Kiedy się przedawnia
Prawo do złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wygasa po upływie terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego (art. 79 § 2 op), a więc po pięciu latach, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
Należy jednak pamiętać, że pięcioletni termin przedawnienia zobowiązania podatkowego ulega w wielu sytuacjach zawieszeniu, na przykład z dniem wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Biegnie on dalej od dnia następującego po dniu doręczenia organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu (art. 70 § 6 i 7 op).
Prawo do zwrotu nadpłaty wygasa po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin jej zwrotu (art. 80 § 1 op). Jednak złożenie wniosku o stwierdzenie nadpłaty, zwrot nadpłaty lub o zaliczenie jej na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych przerywa bieg terminu na zwrot nadpłaty.
Problemy z zaliczeniem
Nadpłata może być zaliczona na poczet innych zobowiązań lub zaległości. Z tym wiąże się rozpatrywany niedawno przez NSA problem: czy zwrot nadwyżki naliczonego VAT nad należnym w spółce osobowej prawa handlowego może być zaliczony na poczet podatku dochodowego jej wspólników.
NSA orzekł 11 maja 2011, że nie, bo zwrot podatku nie może zostać zrealizowany na rzecz innego podatnika (II FSK 23/10).
Większy problem jest jednak ze spółką cywilną, bo tu sądy wyraźnie różnią się w swoich orzeczeniach. 12 maja 2011 WSA w Warszawie stwierdził, że „na mocy art. 76 § 1 i art. 76b ordynacji podatkowej niedopuszczalne jest zaliczenie zwrotu VAT przysługującego spółce cywilnej na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę oraz bieżących zobowiązań podatkowych wspólników tej spółki” (III SA/Wa 3051/10).
Niewiele ponad miesiąc później, 21 czerwca 2011 (VIII SA/Wa 240/11), inny skład tego samego sądu orzekł wprost przeciwnie: „z dyspozycji art. 76 § 1 ordynacji podatkowej nie wynika wprost, że nadpłata nie może zostać zaliczona na poczet bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych podmiotu innego niż podatnik, który uzyskał prawo do nadpłaty. Tego rodzaju ograniczenia nie przewiduje również art. 76a ordynacji podatkowej”.
Skąd te różnice? Otóż sądy nie są zgodne, jak traktować majątek spółki cywilnej, która nie jest przecież odrębnym podmiotem praw i obowiązków, a tylko umową wspólników, w której zobowiązują się oni dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego (art. 860 kodeksu cywilnego).
Czy zatem majątek zgromadzony przez wspólników w ramach spółki cywilnej jest ich wspólnym majątkiem i – ponieważ nie wchodzi do majątku poszczególnych wspólników – nie może być zaliczony na poczet ich zobowiązań podatkowych? Tak widziałby to skład orzekający 12 maja 2011.
Czy może przeciwnie, przysporzenie wynikające ze zwrotu nadwyżki w VAT jest przysporzeniem nie dla spółki (bo ta nie może mieć własnego mienia), tylko dla jej wspólników – jak uznał inny skład sędziowski 21 czerwca 2011.
Najprawdopodobniej i ta kwestia będzie musiała zostać rozstrzygnięta przez NSA.
Czytaj również:
Zobacz serwis:
Podatki i księgi » W urzędzie skarbowym » Nadpłata
