Jak uzyskać uprzednie porozumienie cenowe

Popularność porozumień APA w ostatnich latach nieustannie wzrasta, widać to w szczególności po statystykach Krajowej Administracji Skarbowej. Potwierdza to liczba zawartych uprzednich porozumień cenowych (APA). W 2021 roku Szef KAS wydał rekordową liczbę decyzji - zawarto aż 101 porozumień, więcej niż w piętnastoletnim okresie, obejmującym lata 2006-2020. Przyczyną wzrostu zainteresowania APA było wprowadzenie przepisów limitujących zaliczenie określonych grup kosztów wewnątrzgrupowych do kosztów uzyskania przychodów. Podatnicy, chcąc skorzystać ze zwolnienia z limitowania kosztów, złożyli rekordowo wysoką liczbę wniosków o wydanie APA. Pomimo uchylenia przepisów limitujących koszty, rok 2022 zapowiada się optymistycznie, do końca czerwca KAS wydał już 43 decyzje APA.

Z perspektywy każdego podmiotu warto o APA ubiegać się w szczególności teraz, gdy przepisy w zakresie cen transferowych i wynikające z nich obowiązki dokumentacyjne i sprawozdawcze w Polsce stale są rozszerzane. Podatnicy, którzy chcą sprostać zmieniającym się wymaganiom, powinni coraz chętniej sięgać po narzędzie, jakim jest APA.

Czytaj więcej

Podatki

Faktury wystawione do sprzedaży uprzednio ujętej w kasie fiskalnej

Jeżeli nie oznaczmy faktury wystawionej do paragonu jako „FP” to powinniśmy złożyć korektę JPK_V7M (JPK_V7K).

Kto może skorzystać

Wniosek o wydanie porozumienia może złożyć nie tylko polski podatnik. Uprzednie porozumienie cenowe może zostać wydane również na wniosek osoby fizycznej lub prawnej mającej siedzibę za granicą, ale planującej utworzenie podmiotu prowadzącego działalność w Polsce. W takim przypadku decyzja wydawana jest dla nowo utworzonego podmiotu krajowego.

Praktyczne korzyści

Podatnicy, którzy otrzymają decyzję APA, przede wszystkim skutecznie zabezpieczają się przed ryzykiem podatkowym związanym z kwestionowaniem metodologii rozliczeń jako niezgodnej z zasadą ceny rynkowej. Krótko mówiąc, posiadanie decyzji APA jest gwarancją, że realizowane rozliczenia z podmiotami powiązanymi są prawidłowe, przy zachowaniu założeń określonych w decyzji. Oznacza to, że sposób kalkulacji wynagrodzenia w transakcji oraz metoda jego weryfikacji są rynkowe. W przypadku posiadania decyzji APA organy nie mają możliwości kwestionowania rynkowości cen w transakcjach z podmiotami powiązanymi, chyba że podatnik realizuje transakcję na innych warunkach niż zawarte w porozumieniu APA.

Okres ochrony trwa aż pięć lat podatkowych, licząc od początku roku podatkowego podatnika, w którym złożył on wniosek. Co ważne, uprzednie porozumienie cenowe może zostać odnowione na kolejne lata po rozpoczęciu procedury negocjacyjnej z Szefem KAS.

Co warto podkreślić, transakcje objęte porozumieniem APA są również wyłączone z obowiązków TP, tj. sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych, w tym analiz porównawczych. Przekłada się to bezpośrednio na zmniejszenie nakładów pracy i czasu podatników, w związku z brakiem obowiązków dokumentacyjnych i sprawozdawczych.

Kiedy najbardziej się opłaca

Wniosek może dotyczyć zarówno transakcji już rozpoczętych, jak i przyszłych – będących na etapie planowania w momencie składania wniosku. To dobra wiadomość dla podatników, którzy dopiero będą rozpoczynać działalność gospodarczą. Już na etapie planowania biznesu mogą bowiem podjąć kroki w celu ograniczenia przyszłych ryzyk dotyczących rynkowości stosowanych cen transferowych. Ponadto, porozumienie APA może zostać zawarte dla kilku transakcji jednocześnie.

Sama procedura uzyskania APA jest czasochłonna i momentami długotrwała dla skomplikowanych transakcji. W związku z tym podatnicy często decydują się na złożenie wniosku dla transakcji trudnych czy nieoczywistych, takich jak restrukturyzacje biznesowe czy transakcje związane z udostępnianiem bądź transferem wartości niematerialnych i prawnych, w przypadku których ryzyka podatkowe mogą być większe niż w przypadku standardowych, rutynowych transakcji.

Wniosek o uzyskanie APA można złożyć dla dowolnego rodzaju transakcji. Warto jednak sięgnąć po APA dla najbardziej wartościowych transakcji, np. dla podstawowej działalności podatnika, która kierowana jest głównie do podmiotów powiązanych, aby dla istotnej części biznesu zapewnić bezpieczeństwo z perspektywy cen transferowych.

Jedynymi transakcjami wyłączonymi z możliwości uzyskana porozumienia są transakcje zakończone przed złożeniem wniosku, objęte kontrolą podatkową lub będące przedmiotem porozumienia inwestycyjnego.

Długi czas oczekiwania

Zgodnie ze statystykami publikowanymi przez KAS, proces postępowania i rozpatrywania wniosków APA jest długotrwały. Czas oczekiwania na wydanie decyzji może wynosić średnio od pięciu do nawet 20 miesięcy. Niewątpliwie na tak długi okres oczekiwania na decyzję APA duży wpływ ma zainteresowanie podatników uzyskaniem porozumienia oraz znacząca liczba procesowanych wniosków.

Etapy postępowania

Czas obsługi wniosków APA nie jest wyłącznie efektem działań administracji skarbowej. Zaangażowanie podatnika i udzielanie kompleksowych wyjaśnień wszelkich wątpliwości w trakcie postępowania w sprawie APA mogą istotnie usprawnić wydanie decyzji APA. Zebraliśmy praktyczne wskazówki, które warto wziąć pod uwagę na każdym etapie procedury APA.

Etap I – Rozpoznanie

Przed złożeniem wniosku warto się przygotować do kolejnych etapów procedury APA. Jest to dobry moment do podjęcia decyzji, jakie transakcje będą przedmiotem wniosku. Dobrze jest również skorzystać z możliwości zorganizowania wstępnego spotkania z KAS w sprawie APA. Podatnik ma możliwość zadania pytań odnośnie do przebiegu postępowania APA, terminu zawarcia porozumienia i wszelkich innych wątpliwości. Jest to dobry moment na skonsultowanie z KAS celu zawierania porozumienia oraz na omówienie planu działań w ramach procedury APA.

Etap II – Przygotowanie i złożenie wniosku

Na tym etapie kluczowe jest przygotowanie wniosku, który spełnia wszystkie wymogi formalne określone w przepisach. Szybkie przeprocesowanie badania formalnego wniosku pozwala ograniczyć czas procesowania APA. Jeśli w tym momencie zidentyfikowane zostaną braki formalne, to podatnik będzie zobowiązany do uzupełnienia ich w określonym terminie, a to niestety wydłuży czas obsługi wniosku.

Etap III – Spotkanie uzgodnieniowe i negocjacje

Jest to niezwykle istotny etap procesowania wniosku APA. Jeśli po stronie Szefa KAS pojawią się wątpliwości lub pytania o doprecyzowanie informacji zawartych we wniosku, to podatnik otrzyma wezwanie do złożenia wyjaśnień i przedstawienia dodatkowych informacji lub dokumentów. W takim przypadku kluczowa jest szybka reakcja podatnika - im wcześniej uzupełni on brakujące informacje, tym szybciej wniosek przejdzie do kolejnego etapu procesowania.

W ramach wyjaśnienia wątpliwości możliwe jest zorganizowanie spotkania uzgodnieniowego. Podatnik, po otrzymaniu pytań w wezwaniu do złożenia wyjaśnień, może zwrócić się do Szefa KAS o wyjaśnienie wątpliwych kwestii w czasie spotkania. Bieżące utrzymywanie kontaktu i pozostawanie w stałej komunikacji z Szefem KAS pozwala na efektywne prowadzenie negocjacji pomiędzy stronami podstępowania APA.

Etap IV – Otrzymanie decyzji

Ostatnia prosta w ramach procedury APA to wydanie decyzji, w której Szef KAS może zaakceptować metodologię rozliczeń stosowaną przez podatnika w relacji z podmiotami powiązanymi. W przypadku otrzymania pozytywnej decyzji, podatnik uzyskuje potwierdzenie rynkowości cen w transakcji objętej APA. Okres bezpieczeństwa trwa pięć lat podatkowych, przy zachowaniu założeń określonych w decyzji. W tym czasie podatnik jest również zwolniony ze wszystkich obowiązków w zakresie cen transferowych.

Są też dodatkowe obowiązki

Podatnicy, którym wydano APA, zobowiązani są do wykazania transakcji objętych porozumieniem w sprawozdaniu o realizacji uprzedniego porozumienia cenowego. W sprawozdaniu wykazywane są dane identyfikacyjne podmiotów powiązanych, informacje o wielkości sprzedaży uzyskanej przy zastosowaniu cen transferowych, wysokości cen transferowych, okresie stosowania metody weryfikacji ceny transferowej. W sprawozdaniu należy również zaraportować indywidualne dane sprawozdawcze, zgodnie z zakresem wskazanym w APA. Formularz składany jest za każdy rok podatkowy obowiązywania APA.

Porozumienie obowiązuje przez kilka lat, przy założeniu że podatnik stosuje warunki transakcji określone w APA. W szczególności na uwadze należy mieć założenia krytyczne, na podstawie których przyjęto, że metoda weryfikacji ceny transferowej odzwierciedla cenę transferową. W przypadku niewywiązania się z założeń krytycznych wskazanych w APA, Szef KAS może stwierdzić wygaśnięcie porozumienia, więc trzeba być uważnym.

Urszula Nowicka jest starszym konsultantem w Zespole Cen Transferowych w MDDP

Podstawa prawna:

- ustawa z 16 października 2019 r. o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych (Dz.U. z 2019 r., poz. 2200 ze zm.)

- ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1800 ze zm.)