W ubiegłym tygodniu rozpoczęliśmy na łamach tygodnika „Podatki" cykl artykułów opisujących konsekwencje w VAT w zakresie importu usług. Pierwszy z artykułów przedstawił teoretyczne wprowadzenie do tematyki. W dzisiejszym artykule skupimy się na pojawiających się problemach praktycznych z rozliczeniem VAT od importu usług.
Opłaty publicznoprawne
Podatnicy często ponoszą koszty zagranicznych opłat publicznoprawnych (np. związanych z rejestracją w innym państwie swojego wyrobu). Czy uiszczenie przez polskiego podatnika VAT takiej zagranicznej opłaty stanowi dla niego import usług? Zależy to od podmiotu, na rzecz którego uiszczana jest opłata. Gdy jest to organ publiczny (np. urząd regulacyjny), nie będziemy mieli do czynienia z opłatą podlegającą VAT. W związku z tym import usług w Polsce nie wystąpi. W przypadku działania przez zagranicznego pośrednika – podatnika VAT, taka opłata będzie zazwyczaj podlegała opodatkowaniu VAT. Dla określenia, czy mamy do czynienia z importem usług konieczne jest oczywiście wskazanie miejsca świadczenia danych usług. W przypadku tego typu usług zastosowanie znajdzie zasada przewidziana w art. 28b ustawy o VAT, co oznacza, że miejscem świadczenia usługi jest kraj siedziby usługobiorcy, czyli Polska. Polski podatnik ma w takiej sytuacji obowiązek rozliczenia importu usług w deklaracji VAT.
Bilety lotnicze
Problematyczną kwestią jest rozliczenie biletów lotniczych sprzedawanych polskim podatnikom VAT przez zagranicznych przewoźników będących podatnikami. Zgodnie z ogólną zasadą przewidzianą w art. 28b ustawy o VAT miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika jest zasadniczo miejsce, w którym podatnik-usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej. Wyjątek dla tej zasady został uregulowany m.in. w art. 28f ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym miejscem świadczenia usług transportu pasażerów jest miejsce, gdzie odbywa się transport z uwzględnieniem pokonanych odległości. Miejsce świadczenia usług transportu pasażerów jest więc niezależne od miejsca siedziby podatnika świadczącego usługę lub siedziby podatnika-usługobiorcy.
Przykład
W przypadku zakupu biletów na lot krajowy (np. Gdańsk – Kraków – Gdańsk) miejscem świadczenia jest w całości Polska. W związku z nabyciem takich biletów od zagranicznego podatnika, wystąpi import usług, który według stawki 8 proc. VAT rozlicza polski podatnik.
Sprawa wygląda inaczej w przypadku zakupu biletów lotniczych na trasy międzynarodowe. Tutaj musimy rozważyć dwie sytuacje.