Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 18 października 2017 r. (II FSK 1196/15).
Spółka prowadzi działalność gospodarczą i z tego tytułu posiada wierzytelności handlowe, dla których upłynął już termin płatności i z których część uległa przedawnieniu. Ich egzekucja jest kosztowna i skomplikowana. Spółka skorzystała z usług podmiotu, który przejął ciężar ich obsługi i dokonała przelewu wierzytelności. Cena sprzedaży była na poziomie wartości rynkowej, a więc była niższa od wartości nominalnej. W wyniku sprzedaży powstała strata w wysokości różnicy między wartością a ceną. Zgodnie z praktyką obowiązującą w spółce, wszelkie należności z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej są uznawane za przychód należny. Pojawiła się wątpliwość, czy strata ze sprzedaży przedawnionych wierzytelności handlowych, uprzednio zaliczonych do przychodów należnych, będzie kosztem podatkowym. Zdaniem spółki odpowiedź powinna być twierdząca.
Organ podatkowy w interpretacji z 29 kwietnia 2014 r. (ILPB3/423-40/14-2/KS) podkreślił, że zakresy art. 16 ust. 1 pkt 20 i art. 16 ust. 1 pkt 39 ustawy o CIT muszą być traktowane łącznie i nie dotyczą odmiennych rodzajowo sytuacji. Pomimo tego, że art. 16 ust. 1 pkt. 39 nie dzieli wierzytelności ze względu na przedawnienie, to jednak taki podział istnieje w ustawie i logiczne jest, że trzeba to zbadać.
Spółka złożyła skargę na interpretację, a WSA w wyroku z 8 stycznia 2015 r. (I SA/Wr 2017/14) zgodził się ze spółką. Sąd nie podzielił systemowej wykładni przepisów zastosowanej przez organ. Uznał, że należało zastosować tu wykładnię językową i potraktować ww. przepisy rozłącznie.
Organ zaskarżył wyrok do NSA, który uchylił wyrok w całości i oddalił skargę. Zdaniem NSA, pogląd organu jest trafny, mimo że w doktrynie pojawiają się odmienne stanowiska. Przepis art. 16 ust. 1 pkt 20 w sposób jednoznaczny stanowi, że wierzytelność przedawniona nie może być kosztem uzyskania przychodów. Ten przepis należy wziąć pod uwagę podczas analizowania art. 16 ust. 1 pkt 39. Uprzednie zarachowanie wierzytelności jako przychodu należnego nie sprawia, że przedawnienie wierzytelności przestaje mieć znaczenie dla zaliczenia jej do kosztów uzyskania przychodów.