Trybunał Konstytucyjny w sprawie K 2/04, analizując uwarunkowania umów międzynarodowych leżących u podstaw uprawnień zabużańskich, doszedł do przekonania, że ,,[u]zasadnieniem (...) kompensacji było (...) umożliwienie obywatelom polskim (...) rozpoczęcia w miarę normalnego bytowania, w ślad za manifestowanym przywiązaniem do obywatelstwa polskiego (...), wyrażającym się wolą przemieszczenia się na terytorium państwa polskiego w jego powojennych (i obecnych) granicach lub, co najmniej, wyrażeniem na to zgody" (tak w pkt. III.3 i 10 uzasadnienia). W tej sytuacji warunek przesiedlenia się do Polski w jej nowych granicach miał służyć pierwotnie potwierdzeniu polskiej przynależności państwowej, albowiem władze ZSRR traktowały Polaków mieszkających na zaanektowanych Kresach II RP począwszy od 17 września 1939 r., wyłącznie jako obywateli sowieckich.