Zamówienia publiczne: weryfikacja oświadczenia o spełnieniu warunku udziału w postępowaniu

Dokumenty składane na wezwanie zamawiającego mają w swojej treści potwierdzać spełnianie warunku przez wykonawcę na dzień złożenia oferty – uznała Krajowa Izba Odwoławcza.

Publikacja: 17.10.2017 05:40

Zamówienia publiczne: weryfikacja oświadczenia o spełnieniu warunku udziału w postępowaniu

Foto: www.sxc.hu

Krajowa Izba Odwoławcza (KIO) w orzeczeniu z 20 kwietnia 2017 r. rozstrzygnęła kwestię składania dokumentów na wezwanie zamawiającego, potwierdzających oświadczenia złożone w Jednolitym Europejskim Dokumencie Zamówienia (JEDZ) o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu.

Jednym z takich warunków w omawianej sprawie było posiadanie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na sumę gwarancyjną co najmniej 8 milionów złotych. Wykonawca oświadczył w JEDZ, że spełnia to wymaganie. Jednak na późniejsze wezwanie zamawiającego wykonawca złożył dokument potwierdzający posiadanie ubezpieczenia na niższą sumę gwarancyjną. Załączył również aneks potwierdzający posiadanie ubezpieczenia na wymaganą kwotę, jednak z zastrzeżeniem, że podwyższona suma gwarancyjna dotyczy tylko i wyłącznie postępowania przetargowego, a nie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia. Mimo to, oferta wykonawcy została wybrana jako najkorzystniejsza.

W wyniku postępowania odwoławczego przed Krajową Izbą Odwoławczą (KIO 379/17), na mocy wydanego orzeczenia, zamawiający zobowiązany został ponownie dokonać badania i oceny oferty, w tym oferty wykonawcy. W konsekwencji, wykonując wyrok KIO, zamawiający wezwał wykonawcę (na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych – „Pzp") do uzupełnienia prawidłowej polisy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Wykonawca przedłożył aneks do polisy ubezpieczeniowej, obejmujący ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej od prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia, na wymaganą kwotę 8 milionów złotych, a więc dokument potwierdzający w tym zakresie spełnienie warunku udziału w postępowaniu. Jednak z okres ochrony ubezpieczeniowej rozpoczynał się ponad dwa miesiące po terminie składania ofert. Zamawiający wykluczył więc wykonawcę z udziału w postępowaniu z uwagi na niewykazanie spełniania warunku udziału w postępowaniu.

Wykluczony wykonawca wniósł odwołanie do KIO. Nie zgadzając się z decyzją o wykluczeniu z postępowania argumentował, iż nie musiał składać polisy ubezpieczeniowej z ochroną ubezpieczeniową rozpoczynającą się według stanu z dnia składania ofert, czy też na dzień wezwania zamawiającego, ponieważ po nowelizacji, w tzw. procedurze odwróconej, ocena spełniania warunków udziału w postępowaniu następuje na samym końcu, a więc na dzień złożenia dokumentów przez wykonawcę. Odwołujący podtrzymywał, że nie był zobowiązany do składania dokumentów potwierdzających stan z dnia składania ofert.

Krajowa Izba Odwoławcza oddaliła odwołanie (KIO 707/17) nie podzielając stanowiska odwołującego. Zdaniem Izby, dokumenty przedkładane na wezwanie w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, co prawda mogą być wystawione z datą bieżącą, ale jednocześnie w swojej treści mają potwierdzać spełnianie warunku przez wykonawcę na dzień złożenia oferty. Skoro w JEDZ wykonawca wstępnie oświadcza, że nie podlega wykluczeniu i spełnia warunki udziału w postępowaniu, to oświadczenia te dotyczą stanu rzeczywistego na dzień składania oferty, a nie stanu, który zaktualizuje się dopiero w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, np. na dzień złożenia dokumentów na wezwanie zamawiającego.

Wymogu, co do aktualności dokumentów, nie można interpretować w oderwaniu od oświadczenia złożonego w JEDZ na wcześniejszym etapie postępowania. Wykonawca składając odpowiednie dokumenty na wezwanie zamawiającego, powinien potwierdzić przy ich pomocy stosowane fakty, które powinny wynikać z takich dokumentów, których „treść koresponduje z terminem składania ofert". Zdaniem Izby w tym konkretnym postępowaniu wykonawca powinien był przedstawić albo inny dokument potwierdzający posiadanie ochrony ubezpieczeniowej na dzień składania ofert albo dokument, który potwierdzałby ciągłość takiej ochrony.

sygnatura akt: KIO 707/17

Komentarz eksperta

Patrycja Grodzka, prawnik w kancelarii Dentons

Omawiane rozstrzygnięcie KIO dotyczy istotnej w praktyce kwestii składania dokumentów na wezwanie zamawiającego przez wykonawcę, którego oferta została najwyżej oceniona w postępowaniu oraz uzupełniania tych dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.

Zgodnie ze znowelizowanymi przepisami tej ustawy, obowiązującymi od lipca 2016 roku, wykonawca, którego oferta została najwyżej oceniona, na wezwanie zamawiającego, zobowiązany jest złożyć aktualne na dzień złożenia oświadczenia lub dokumenty potwierdzające m.in. spełnianie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw wykluczenia. Jednak mimo upływu czasu, nadal niejednoznaczna pozostaje odpowiedź na pytanie, na jaki moment składane oświadczenia i dokumenty powinny potwierdzać spełnianie warunków udziału w postępowaniu oraz brak podstaw wykluczenia.

W powyższym orzeczeniu Izba wskazała, że składane dokumenty, zarówno na wezwanie w trybie art. 26 ust. 1 jak i art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, w swojej treści muszą potwierdzać spełnianie warunku udziału nie tylko na dzień ich przedłożenia na wezwanie zamawiającego, ale również na dzień złożenia oferty. To na etapie składania oferty wykonawca wstępnie oświadcza w JEDZ spełnianie warunków udziału w postępowaniu, a treść składanych dokumentów i oświadczeń musi potwierdzać te okoliczności.

Izba podkreśliła, że oświadczenia składanego w JEDZ dotyczą stanu rzeczywistego, istniejącego na dzień jego złożenia. Zatem składane dokumenty powinny w swej treści „korespondować" z oświadczeniami złożonymi w terminie składania ofert. Wniosek z wyroku jest taki, że wykonawca powinien legitymować się dokumentem ubezpieczenia, który potwierdzałby prawdziwość oświadczenia złożonego w JEDZ, czyli posiadanie wymaganej ochrony ubezpieczeniowej co najmniej od dniu składania ofert.

Mając na względzie specyficzny stan faktyczny sprawy, warto zastanowić się, czy zaistniała sytuacja nie powinna być raczej w pierwszej kolejności rozpatrywana przez pryzmat przesłanki nakazującej wykluczenie wykonawcy z postępowania z uwagi na wprowadzenie zamawiającego w błąd przy przedstawianiu informacji, że spełnia warunki udziału w postępowaniu. W przeciwnym razie wrócilibyśmy w zasadzie do stanu prawnego sprzed nowelizacji. Zamawiający powinni mieć możliwość polegania na składanych przez wykonawców oświadczeniach - wykonawcy z kolei, bez ryzyka ponoszenia negatywnych konsekwencji, powinni móc przedkładać dokumenty, np. z Krajowego Rejestru Karnego, wystawione po terminie składania ofert, o ile nie stoją w sprzeczności z oświadczeniami złożonymi w JEDZ.

Krajowa Izba Odwoławcza (KIO) w orzeczeniu z 20 kwietnia 2017 r. rozstrzygnęła kwestię składania dokumentów na wezwanie zamawiającego, potwierdzających oświadczenia złożone w Jednolitym Europejskim Dokumencie Zamówienia (JEDZ) o spełnieniu warunków udziału w postępowaniu.

Jednym z takich warunków w omawianej sprawie było posiadanie ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia na sumę gwarancyjną co najmniej 8 milionów złotych. Wykonawca oświadczył w JEDZ, że spełnia to wymaganie. Jednak na późniejsze wezwanie zamawiającego wykonawca złożył dokument potwierdzający posiadanie ubezpieczenia na niższą sumę gwarancyjną. Załączył również aneks potwierdzający posiadanie ubezpieczenia na wymaganą kwotę, jednak z zastrzeżeniem, że podwyższona suma gwarancyjna dotyczy tylko i wyłącznie postępowania przetargowego, a nie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia. Mimo to, oferta wykonawcy została wybrana jako najkorzystniejsza.

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów