Jeśli ani bliscy, ani gmina nie zdołają zapewnić seniorowi opieki w domu, można starać się o pobyt w domu pomocy społecznej. Taka placówka zapewnia zamieszkanie, wyżywienie i utrzymanie czystości. Świadczy też usługi opiekuńcze polegające na udzielaniu pomocy w podstawowych czynnościach życiowych, pielęgnacji oraz niezbędnej pomocy w załatwianiu spraw osobistych. DPS umożliwia także podopiecznemu udział w terapii zajęciowej podnoszącej sprawność oraz pomaga zaspokoić potrzeby religijne i kulturalne.
Prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej przysługuje osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, która nie może samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu i nie można jej zapewnić usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania. W zależności od wskazań osoba niesamodzielna może być umieszczona w określonym typie DPS, np. dla osób w podeszłym wieku czy dla przewlekle chorych. Powinna trafić do DPS położonego najbliżej miejsca zamieszkania.
Pobyt jest drogi
Wniosek o skierowanie do placówki powinien złożyć wymagający opieki lub jego przedstawiciel ustawowy w ośrodku pomocy społecznej właściwym ze względu na miejsce zamieszkania seniora. Starając się o pobyt w takim ośrodku, trzeba wykazać swoje dochody. Do wniosku trzeba więc dołączyć np. decyzję o przyznaniu zasiłku stałego oraz pisemną zgodę na ponoszenie opłaty za pobyt w domu. Należy ponadto złożyć kopię decyzji organu emerytalno-rentowego (ZUS lub KRUS) ustalającą wysokość emerytury lub renty, jeżeli taką wydano. Przedkłada się także oświadczenie o wysokości dochodu osoby ubiegającej się o pobyt i jej rodziny.
Po złożeniu wniosku pracownik socjalny przeprowadza rodzinny wywiad środowiskowy. Musi w nim stwierdzić, że nie jest możliwe zapewnienie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania. Na tej podstawie ośrodek pomocy społecznej wyda decyzję o skierowaniu do domu pomocy społecznej. Samą decyzję o umieszczeniu wydaje samorząd prowadzący DPS.
Pobyt w domu pomocy społecznej jest płatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania jego mieszkańca. W zależności od regionu, koszt ten może bardzo się różnić. Kwota ta co roku się zmienia i jest ogłaszana do 31 marca przez organ prowadzący DPS. Na przykład miesięczny koszt pobytu w DPS w Bornem Sulinowie (woj. zachodniopomorskie, powiat szczecinecki) wynosi 3595 zł, a w DPS w Moszczanach (woj. podkarpackie, powiat jarosławski) 2860,64 zł. Średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańca w DPS „Syrena" w Warszawie to aż 4161 zł.
