Zbiorowa mądrość internetu

Rozmowa z Dominikiem Batorskim, socjologiem z Uniwersytetu Warszawskiego

Aktualizacja: 26.09.2016 19:01 Publikacja: 25.09.2016 19:13

Zbiorowa mądrość internetu

Foto: Fotorzepa, Krzysztof Skłodowski

Rzeczpospolita: Równo 15 lat temu, 26 września 2001 roku, uruchomiono polską wersję językową Wikipedii, wolnej encyklopedii internetowej. Co jest w niej tak naprawdę rewolucyjnego?

Dominik Batorski: Niewątpliwie jej oryginalność polega na tym, że jako jedyna z najpopularniejszych stron jest utrzymywana w sposób całkowicie niekomercyjny. Nie ma na niej żadnych reklam, a wszystkie treści są bezpłatne. Wikipedia to także namacalny dowód na to, że internet poprzez oddolne procesy jest w stanie wytwarzać zbiorową mądrość. Wywróciła ona do góry nogami nasze myślenie o sposobie produkcji wiedzy. Dawniej wydawało się, że encyklopedie mogą być tworzone jedynie przez specjalistów, że muszą podlegać rygorystycznemu procesowi tworzenia i kontroli. A nagle okazało się, że duża grupa amatorów, którzy sprawdzają się wzajemnie i poprawiają, jest w stanie zbudować encyklopedię, która pod względem liczby błędów wcale nie ustępuje leksykonom przygotowanym przez ekspertów.

Wciąż jednak nie ufamy zawartej w niej wiedzy. Nauczycieli czy wykładowców zazwyczaj nie przekonuje argument, że tak jest napisane w Wikipedii...

Szczególnie ludzie starsi podchodzą do niej mocno sceptycznie. Nie chcę bronić kolegów akademików, ale zdarza się, że oni nie tyle odrzucają samą Wikipedię, ile po prostu mocno walczą z tym, by studenci nie ograniczali się do jednego, dwóch źródeł, tylko by korzystali z wielu różnych i zestawiali je ze sobą. Wikipedia dzięki encyklopedycznej organizacji przedstawia stan wiedzy w sposób usystematyzowany. Z tym że – nie da się ukryć – błędy się zdarzały i zdarzają. Trzeba jasno powiedzieć, że mniej jest ich w anglojęzycznej Wikipedii, która jest najbardziej rozbudowana i w której hasła są bardzo wnikliwie opisane.

Polska wersja też jest niebywale rozbudowana. Daleko nam do anglojęzycznej, ale mamy prawie tyle haseł, co choćby wersja hiszpańskojęzyczna.

Z tym że samo porównanie liczby haseł nie mówi jeszcze wszystkiego o naszej wersji językowej. Wydawałoby się, że z językiem hiszpańskim czy francuskim trudno nam się porównywać, bo tymi językami na całym świecie mówi zdecydowanie więcej ludzi, a jednak ta mała grupa kilku tysięcy ludzi tworzących polską Wikipedię stworzyła już ponad milion haseł! Jednak nie wszystko wygląda już tak różowo, jeśli polską wersję porównamy z innymi pod kątem tego, jak bardzo rozbudowane są w nich hasła. Powiem szczerze, że czasem się zastanawiam, czy u nas nie stawiamy przypadkiem na ilość... Ludzie starają się, by tych haseł było jak najwięcej, ale wydaje się, że często odbywa się to kosztem tego, w jaki sposób te hasła są opisane.

—rozmawiał Michał Płociński

Rzeczpospolita: Równo 15 lat temu, 26 września 2001 roku, uruchomiono polską wersję językową Wikipedii, wolnej encyklopedii internetowej. Co jest w niej tak naprawdę rewolucyjnego?

Dominik Batorski: Niewątpliwie jej oryginalność polega na tym, że jako jedyna z najpopularniejszych stron jest utrzymywana w sposób całkowicie niekomercyjny. Nie ma na niej żadnych reklam, a wszystkie treści są bezpłatne. Wikipedia to także namacalny dowód na to, że internet poprzez oddolne procesy jest w stanie wytwarzać zbiorową mądrość. Wywróciła ona do góry nogami nasze myślenie o sposobie produkcji wiedzy. Dawniej wydawało się, że encyklopedie mogą być tworzone jedynie przez specjalistów, że muszą podlegać rygorystycznemu procesowi tworzenia i kontroli. A nagle okazało się, że duża grupa amatorów, którzy sprawdzają się wzajemnie i poprawiają, jest w stanie zbudować encyklopedię, która pod względem liczby błędów wcale nie ustępuje leksykonom przygotowanym przez ekspertów.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Wydarzenia
RZECZo...: powiedzieli nam
Wydarzenia
Nie mogłem uwierzyć w to, co widzę
Wydarzenia
Polscy eksporterzy podbijają kolejne rynki. Przedsiębiorco, skorzystaj ze wsparcia w ekspansji zagranicznej!
Materiał Promocyjny
Jakie możliwości rozwoju ma Twój biznes za granicą? Poznaj krajowe programy, które wspierają rodzime marki
Wydarzenia
Żurek, bigos, gęś czy kaczka – w lokalach w całym kraju rusza Tydzień Kuchni Polskiej