Ustawa o jawności życia publicznego: ponad 800 tysięcy oświadczeń majątkowych zasypie CBA

Swój majątek ujawnią m.in.: notariusze, władze spółek z udziałem Skarbu Państwa, w tym prezesi, prezes Narodowego Banku Polskiego i urzędnicy sądowi. Oświadczenia będą jawne.

Aktualizacja: 25.10.2017 09:48 Publikacja: 24.10.2017 19:08

Ustawa o jawności życia publicznego: ponad 800 tysięcy oświadczeń majątkowych zasypie CBA

Foto: Fotorzepa, Marta Bogacz

Z 500 tys. do 830 tys. wzrośnie liczba osób zobowiązanych do składania oświadczenia majątkowego. Tak wynika z projektu ustawy o jawności życia publicznego.

Według autorów projektu dziś do CBA trafia rocznie ok. pół miliona oświadczeń, gdy ustawa wejdzie w życie, dojdzie kolejne 330 tys.

Kadry do prześwietlenia

Szczegółowy wykaz osób zawarto w 108 punktach projektu. Obejmuje on np. notariuszy, władze spółek z co najmniej 10-proc. udziałem Skarbu Państwa lub samorządów, a także liczny korpus służby cywilnej, urzędników sądowych, samorządowych, a nawet powiatowych lekarzy orzeczników ZUS i pracujących przy przygotowywaniu zamówień publicznych.

Oświadczenia majątkowe mają być jawne i przez 6 lat widnieć w Biuletynie Informacji Publicznej – jasno mówi o tym projekt w art. 60. Jawne nie będą tylko numery PESEL składającego oświadczenie, adresu jego zamieszkania i miejscu położenia ujawnianych nieruchomości.

Nie będą ujawnione oświadczenia majątkowe funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Służby Celno-Skarbowej, Biura Ochrony Rządu, żołnierzy zawodowych (w tym Żandarmerii Wojskowej), funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego – z wyjątkiem oświadczeń Szefa CBA i jego zastępców, które mają być jawne.

Treść oświadczeń rok do roku będzie analizować CBA. Porówna je z deklaracjami PIT. Z tym że dwa lata temu Fundacja Batorego wyliczyła, że CBA bada jedynie 1 proc. złożonych oświadczeń. Według autorów projektu nowe zadania CBA wykona dotychczasowymi kadrami. W poniedziałek minister Mariusz Kamiński powiedział jednak, że decyzje o wzroście nakładów już zapadły.

Według zapowiedzi ministra Kamińskiego w przyszłym roku wszyscy złożą oświadczenia na nowym formularzu. W zamierzeniu autorów ma to być obraz przepływu finansów i majątku w ciągu roku, a nie tylko stan na dzień, w którym oświadczenie jest składane.

Lepsza zmiana

Czy nowe oświadczenia wpłyną na jakość kadr?

– To zmiana na lepsze. Jeśli ktoś chce mieć kontakt z publicznym pieniądzem, to powinno się móc sprawdzić, kto, co i za ile. Dlatego ci, którzy będą teraz kandydować do władz spółek, w których składa się oświadczenia, mają szansę być lepszymi od obecnych – ocenia Kazimierz Sedlak, właściciel firmy HR Sedlak & Sedlak.

Arkadiusz Pączka, ekspert Pracodawów RP zwraca uwagę na inny problem.

– Obawiam się wpływu tej ustawy na sektor zamówień publicznych, wart w Polsce 100 mld zł. Szczególnie jeśli ma on być w zgodzie ze strategią na rzecz odpowiedzialnego rozwoju wicepremiera Morawieckiego. Ta stawia na małe i średnie przedsiębiorstwa. One będą musiały pamiętać o tej ustawie, stając do przetargu – mówi Arkadiusz Pączka.

Oświadczenia złożą też: kuratorzy sądowi, asesorzy komorniczy, wszyscy pracownicy Komisji Nadzoru Finansowego i osoby na funkcjach w administracji rządowej.

– Pierwszy raz złożą je prezes i członkowie zarządu ZUS – zauważa dr Marcin Wojewódka, radca prawny. – Pewne zdziwienie może budzić fakt, że projekt ustawy nakłada taki obowiązek także na zastępcę prezesa ZUS, bo takie stanowisko dziś nie istnieje. ©?

Etap legislacyjny: uzgodnienia

Opinia dla „Rzeczpospolitej"

Grzegorz Makowski, Fundacja Batorego

Rozszerzenie katalogu osób zobowiązanych do składania oświadczeń majątkowych to nośne społecznie hasło. Dobrze, że projekt przewiduje ujednolicenie wzorów oświadczeń, ale dopóki nie zostanie wprowadzony nowy mechanizm ich publikowania elektronicznie w otwartych formatach danych, dopóty nie zmieni się nic. Ręcznie wypełniane oświadczenia, zamieszczane w niewyszukiwalnych skanach, w chaotycznym Biuletynie Informacji Publicznej, są trudne do analizy. Poszerzenie zaś katalogu osób sprawi, że kontrola przez organy będzie jeszcze bardziej iluzoryczna. Już dziś CBA sprawdza może promil oświadczeń.

— not. kwa

Z 500 tys. do 830 tys. wzrośnie liczba osób zobowiązanych do składania oświadczenia majątkowego. Tak wynika z projektu ustawy o jawności życia publicznego.

Według autorów projektu dziś do CBA trafia rocznie ok. pół miliona oświadczeń, gdy ustawa wejdzie w życie, dojdzie kolejne 330 tys.

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego