W Polsce nie milknie dyskusja o usprawnieniu organizacji sądów zalewanych pozwami przeciwko instytucjom finansowym. Osobne wydziały do rozpoznawania spraw dotyczących kredytów frankowych, spraw konsumenckich czy umów finansowych w ogóle to tylko niektóre pomysły. Inne zmierzają do specjalizacji sędziów w ramach istniejących już wydziałów lub osobnego oznaczania spraw dotyczących kredytów frankowych.
Przykładu elastyczności i szybkości zmian organizacyjnych w podobnym zakresie dostarczył ostatnio hiszpański wymiar sprawiedliwości. Po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 21 grudnia 2016 r. (sygn. C?154/15, C?307/15 i C?308/15) w sprawie klauzuli dolnego progu w umowach kredytowych, La Comisión Permanente del Consejo General del Poder Judicial, odpowiednik Krajowej Rady Sądownictwa, przewidział specjalne środki dla rozstrzygania sporów na tle nieuczciwych klauzul w umowach kredytowych. Klauzula dolnego progu przewiduje, mówiąc najogólniej, że zmienne koszty kredytu nie mogą spaść poniżej określonego progu. TSUE uznał, że klauzula taka w sposób niedopuszczalny przenosi na klienta banku ryzyko rynkowe.
54 sądy i 65 sędziów
Od 1 czerwca wyznaczono 54 wyspecjalizowane sądy, po jednym w każdej prowincji, do rozstrzygania sporów dotyczących klauzuli dolnego progu, ale także np. klauzul walutowych w wielowalutowych umowach kredytowych, stanowiących „produkt finansowy" bardziej „zaawansowany" od znanych w Polsce kredytów indeksowanych i denominowanych (tzw. hipotecas multidivisa). Chodzi o umowy, w których kredytobiorcą jest osoba fizyczna. Co najmniej 65 sędziów rozpoczęło rozstrzyganie tego rodzaju sporów w 15 największych miastach.
Ci wyznaczeni sędziowie będą zajmować się również innymi sprawami, jeśli wpływ tych, które dotyczą wymienionych klauzul, będzie mniejszy niż oczekiwany. Dopuszczono możliwość bieżącego przekazywania wpływających spraw między sądami, gdyby napływ był nierównomierny w poszczególnych prowincjach.
Reorganizacja z widokami
Prace nad wprowadzonym właśnie w życie planem nadzwyczajnym rozpoczęto w lutym, spodziewając się lawinowego wzrostu liczby pozwów dotyczących nieuczciwych klauzul w umowach kredytowych po wspomnianym wcześniej wyroku. Reorganizacja jest tymczasowa i ma potrwać do 31 grudnia 2017 r. z możliwością jej przedłużenia w razie potrzebny. Data wejścia w życie reorganizacji jest związana z upływem okresu zakreślonego przez królewski dekret z mocą ustawy 1/2017 o pilnych środkach na rzecz ochrony konsumentów w zakresie klauzul dolnego progu w umowach kredytowych.