NSA: dokumenty w archiwach zakładowych to informacja publiczna

Dokumenty znajdujące się w archiwach zakładowych to informacja publiczna. Nie można odmówić ich udostępnienia na podstawie przepisów o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.

Publikacja: 02.02.2018 13:00

NSA: dokumenty w archiwach zakładowych to informacja publiczna

Foto: Fotolia.com

Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, który 31 stycznia rozpoznał sprawę ze skargi kasacyjnej Prezesa NBP od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z  26 stycznia 2016 r. (II SAB/Wa 896/15). WSA zobowiązał Prezesa NBP do rozpatrzenia wniosku W.S. o udostępnienie informacji publicznej - dokładnego wykazu osób, które uzyskały pozytywną opinię Prezesa NBP do pełnienia funkcji prezesa w bankach komercyjnych. Wnioskodawca chciał poznać  imię i nazwisko osoby, która dostała pozytywną (lub negatywną) opinię prezesa NBP, nazwę banku, w którym dana osoba miała pełnić funkcje prezesa, datę uzyskania pozytywnej opinii i datę wyboru (nominacji) na prezesa banku przez uprawniony organ tegoż banku.

Sprawę zainicjował Rzecznik Praw Obywatelskich, do którego W.S. zwrócił się o pomoc po tym, gdy sam próbował bezskutecznie uzyskać wymienione informacje. Z NBP otrzymał odpowiedź, że żądane informacje to materiały archiwalne, które zgodnie z ustawą o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach mogą być udostępniane po upływie 30 lat od daty ich wytworzenia, jeżeli nie narusza to prawnie chronionych interesów Państwa i obywateli. Nie ma więc możliwości udostępnienia dokumentacji z zasobów Archiwum NBP.

RPO najpierw zwrócił się do NPB o  wyjaśnienie, dlaczego w sprawie nie została wydana decyzja odmowna w trybie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. W odpowiedzi organ poinformował, że nie było takiego obowiązku, gdyż do udostępniania żądanych dokumentów zastosowanie mają przepisy ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, a nie ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Z tym stanowiskiem Rzecznik się nie zgodził. Jego zdaniem archiwa zakładowe nie wchodzą w skład narodowego zasobu archiwalnego, wiec nie można powoływać się na odrębne zasady udostępniania dokumentów. Złożył skargę do WSA na bezczynność Prezesa NBP.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uwzględnił skargę. W jego ocenie  dostęp do dokumentów zgromadzonych w archiwach zakładowych lub składnicach akt nie może stanowi ograniczenia w dostępie do informacji publicznej.

- Jak wynika z art. 35 ust. 2 ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i o archiwach, zasób archiwalny archiwów zakładowych stanowią materiały archiwalne powstałe i powstające w związku z działalnością jednostek organizacyjnych, w których zostały utworzone. Oznacza to, że w istocie nie tylko wszystko to, co już powstało w związku z działalnością danego podmiotu wykonującego zadania publiczne stanowi archiwum zakładowe, ale także i to, co powstaje w związku z taką działalnością jest objęte pojęciem zasobu archiwalnego archiwów zakładowych. Stanowiłoby to wystarczającą formę w istocie do całkowitego lub prawie całkowitego uniemożliwienia realizacji ustawy o dostępie do informacji publicznej i konstytucyjnej zasady gwarantującej taki dostęp - wyjaśnił WSA.

Stwierdził, że żądana przez W. S. informacja jest informacją publiczną, a Prezes NBP miał obowiązek jej udzielenia. Nakazał ponowne rozpatrzenie wniosku W.S. Od tego rozstrzygnięcia skargę kasacyjną złożył Prezes NBP.

W środowym wyroku NSA wskazywał, że przedmiotem sprawy jest bezczynność organu, a  nie odmowa udostępnienia informacji publicznej. NSA nie przesądza więc, czy w tej konkretnej sprawie organ powinien udostępnić żądane informacje, bo być może zachodzą przesłanki odmowy ich udostępnienia.

W ocenie NSA trzeba jednak zgodzić się z wyrokiem WSA, że zasady dostępu do materiałów z archiwów zakładowych regulują przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej i w takim trybie organ powinien rozpatrzyć wniosek o ich udostępnienie.

Pełnomocnik Prezesa NBP potwierdził na rozprawie, że informacje publiczne, o które wnioskował skarżący, znajdują się w archiwum zakładowym. Zatem udostępnienie tych informacji powinno nastąpić w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej. Gdyby informacje publiczne znajdowały się w archiwum państwowym, wówczas zastosowanie znalazłyby przepisy ustawy o narodowym zasobie archiwalnym.

sygnatura akt  I OSK 1258/16

Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Nieruchomości
Odszkodowanie dla Agnes Trawny za ziemię na Mazurach. Będzie apelacja
Sądy i trybunały
Wymiana prezesów sądów na Śląsku i w Zagłębiu. Nie wszędzie Bodnar dostał zgodę
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego