Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny we Poznaniu w wyroku z 26 października 2017 r. (I SA/Po 747/17).
Stan faktyczny
W złożonym w styczniu br. wniosku pytający wskazał, że nie jest czynnym podatnikiem VAT, ale będzie nim od 1 lipca 2017 r. Użycza i wynajmuje (także na cele mieszkaniowe osobie fizycznej) pomieszczenia znajdujące się w budynkach, dla których sprawuje trwały zarząd i jest administratorem. Wnioskodawca ma podpisane umowy na dostawę mediów dla obiektów użyczonych i wynajmowanych oraz otrzymuje faktury od ich dostawców. Umownie uregulował sposób podziału kosztów zużycia mediów, w związku z czym wystawia noty obciążeniowe (refakturuje) stosując zwolnienie z VAT. Kwota, jaką zostali obciążeni użytkownik i najemcy w 2016 r., przekroczyła 200 tys. zł netto. Wnioskodawca zapytał czy jest zobowiązany do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R już w 2017 r. Sam uważał, że do 30 czerwca 2017 r. nie miał obowiązku rejestracji jako czynny podatnik VAT i złożenia zgłoszenia rejestracyjnego.
Fiskus nie potwierdził tego stanowiska. Przypomniał, że zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2016 r. – zwolniona od podatku była sprzedaż, której wartość nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym 150 tys. zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Od 1 stycznia 2017 r. limit ten wzrósł do 200 tys. zł. Co do zasady, prawo do korzystania ze zwolnienia przysługuje do momentu, kiedy wartość sprzedaży przekroczy kwotę limitu. Powołując się na wyrok TS UE (C-42/14) urzędnicy wskazali, że do limitu uprawniającego do korzystania ze zwolnienia powinna być wliczana zarówno wartość sprzedaży z tytułu usług najmu, jak również kwoty z tytułu tzw. refakturowania na nabywców kosztów mediów. Obroty z tytułu refaktur są wynikiem podstawowych czynności wykonywanych w prowadzonej działalności gospodarczej, zatem nie można ich uznać za związane z nieruchomościami, o charakterze pomocniczym.
Rozstrzygnięcie
Wnioskodawca zaskarżył interpretację i wygrał. WSA w Poznaniu zauważył, że do spornego w sprawie limitu nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 ustawy o VAT, z wyjątkiem m.in. transakcji związanych z nieruchomościami, jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych. Transakcje pomocnicze to takie, które nie są zasadniczą częścią (głównym przedmiotem) działalności danego podatnika. Nie jest przy tym istotna częstotliwość ich wykonywania. Ważny jest stopień zaangażowania aktywów i usług opodatkowanych przy wykonywaniu tych czynności. Pomocniczy charakter transakcji powinien być rozpatrywany wyłącznie w zakresie, w jakim skarżący występuje jako podatnik VAT. Należy go oceniać w relacji do pozostałych czynności podlegających opodatkowaniu. Sąd zgodził się z fiskusem, że obroty z tytułu refaktur są wynikiem podstawowych czynności wykonywanych przez skarżącego w prowadzonej działalności gospodarczej, zatem nie można ich uznać za transakcje o charakterze pomocniczym.
O wygranej przeważyła za to ocena, czy odprzedaż mediów stanowi transakcje związane z nieruchomościami. WSA stwierdził, że woda, energia elektryczna i gaz zawsze są dostarczane do nieruchomości, ponieważ miejsce ich wykorzystania zawsze jest usytuowane w budynku lub w budowli. Są to niewątpliwie transakcje wykorzystywane przez użytkownika czy najemcę nieruchomości, jednak nie dotyczą nieruchomości. Umieszczenie urządzeń przesyłowych w nieruchomości nie oznacza, że przedmiotem czynności związanych z mediami jest nieruchomość.