VAT: Rabaty a odwrotne obciążenie dostaw elektroniki

Jeżeli obniżka ceny powodująca, że transakcja nie przekracza ustawowego limitu 20 tys. zł, następuje po sprzedaży, dla której podatnikiem jest nabywca, to pozostaje on stroną zobowiązaną do rozliczenia VAT.

Publikacja: 29.06.2017 05:20

VAT: Rabaty a odwrotne obciążenie dostaw elektroniki

Foto: 123RF

- Podatnik prowadzi działalność w zakresie handlu sprzętem elektronicznym, w tym telefonów komórkowych, laptopów oraz tabletów. Bywa, że wartość zamówień przed udzieleniem rabatem przekracza 20 000 zł netto, jednak po udzieleniu rabatu wartości tej nie przekracza. Czy jeżeli spełnione są pozostałe określone przepisami warunki, to w takim przypadku ma zastosowanie mechanizm odwrotnego obciążenia? Czy ma znaczenie kiedy (tj. przed czy po transakcji) jest przyznawany rabat? – pyta czytelnik.

Do rozliczania VAT z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług obowiązani są, co do zasady, sprzedawcy (tj. dostawcy towarów lub usługodawcy). Nie jest to jednak zasada bezwzględnie obowiązująca. W przypadkach określonych w art. 17 ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8 ustawy o VAT podatnikami VAT z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług są – w ramach tzw. mechanizmu odwrotnego obciążenia – nabywcy towarów i usług.

Mechanizm ten ma najczęściej zastosowanie w przypadku podlegających opodatkowaniu w Polsce czynności wykonywanych przez zagranicznych podatników, tj. podatników nieposiadających na terytorium kraju siedziby działalności gospodarczej ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (zob. art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o VAT). Niekiedy jednak mechanizm odwrotnego obciążenia ma zastosowanie również do czynności wykonywanych przez polskich podatników.

Cztery warunki zawsze

W przypadku dostaw towarów jest tak wtedy, gdy – co do zasady – łącznie spełnione są cztery warunki określone w art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT, czyli:

1) przedmiotem dostawy są towary wymienione w załączniku nr 11 do ustawy o VAT,

2) dokonującym ich dostawy jest podatnik, który nie korzysta z tzw. zwolnienia podmiotowego (zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT),

3) nabywcą jest podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT czynny,

4) dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 122 ustawy o VAT.

Jednak w przypadku sprzętu elektronicznego wymienionego w poz. 28–28c załącznika nr 11 do ustawy o VAT, z art. 17 ust. 1c ustawy o VAT wynika jeszcze dodatkowy, piąty warunek stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia, a mianowicie:

5) łączna wartość towarów w ramach jednolitej gospodarczo transakcji obejmującej te towary, bez kwoty podatku, przekracza kwotę 20 000 zł.

Z punktu widzenia stosowania odwrotnego obciążenia do dostaw, m.in. telefonów komórkowych, laptopów i tabletów, istotna jest wartość towarów w ramach jednolitej gospodarczo transakcji (za którą – jak stanowi art. 17 ust. 1d ustawy o VAT – uznaje się przede wszystkim transakcję obejmującą umowę, w ramach której występuje jedna lub więcej dostaw towarów wymienionych w poz. 28-28c załącznika nr 11 do ustawy o VAT, nawet jeżeli są one dokonane na podstawie odrębnych zamówień lub wystawianych jest więcej faktur dokumentujących poszczególne dostawy).

Kiedy nastąpił upust

Jak przy tym stanowi art. 17 ust. 1f ustawy o VAT, obniżenie wartości dostaw dokonywanych w ramach jednolitej gospodarczo transakcji, w szczególności przez udzielenie nabywcy po ich dokonaniu opustu lub obniżki ceny, nie wpływa na określenie podatnika obowiązanego do rozliczenia kwoty podatku z tytułu dostawy towarów dokonywanej w ramach tej transakcji. Jeżeli zatem po dokonaniu dostawy towarów wymienionych w poz. 28–28c załącznika nr 11 do ustawy o VAT, do której opodatkowania w związku z przekroczeniem ustawowego limitu obowiązany jest nabywca, zostaje obniżona wartość transakcji poniżej 20 000 zł netto (np. na skutek rabatu udzielonego ex post do wszystkich transakcji, odstąpienia od umowy w części złożonych zamówień), to nie dochodzi do zmiany podatnika zobowiązanego do opodatkowania tej dostawy. Pozostaje nim nabywca.

Przykład

19 marca 2017 r. podatnik VAT czynny sprzedał innemu podatnikowi VAT czynnemu laptopy za łączną kwotę 21 200 zł netto. Podatnikiem z tytułu tej dostawy był nabywca.

Na początku maja 2017 r. sprzedawca udzielił nabywcy rabatu w wysokości 10 proc. Przyznanie tego rabatu nie wpłynęło na wartość towarów sprzedanych w ramach jednolicie gospodarczo transakcji, a więc podatnikiem z tytułu dostawy przedmiotowych laptopów pozostał nabywca.

Zasada ta dotyczy jednak wyłącznie opustów i obniżek cen udzielanych po transakcji. Opusty i obniżki cen udzielane do momentu zrealizowania transakcji pomniejszają wartość towarów w ramach jednolitej gospodarczo transakcji i ich udzielanie może wyłączyć stosowanie odwrotnego obciążenia do danej dostawy. Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe, czego przykładem może być interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 10 listopada 2015 r. (IPPP3/4512-662/15-4/RM). Jak czytamy w tej interpretacji, „(...) jeżeli rabat jest udzielany kontrahentowi (nabywcy) w momencie zwarcia umowy (dokonania transakcji), ale jednocześnie jest to rabat faktyczny i ostateczny, tj. nieuzależniony od jakichkolwiek warunków wymaganych do spełnienia w okresie późniejszym (np. od wpłaty w określonym terminie) to do limitu obrotów na potrzeby określenia wartości transakcji jednolitej gospodarczo należy wliczyć kwoty obrotu obniżone o rabat udzielony w momencie sprzedaży".

Przykład

Wróćmy do poprzedniego przykładu i załóżmy, że rabat w wysokości 10 proc. został przyznany już w momencie sprzedaży laptopów. W takim przypadku przyznanie rabatu wpłynęło na wartość towarów sprzedanych w ramach jednolitej gospodarczo transakcji (tj. zmniejszyło tę wartość do kwoty nieprzekraczającej 20 000 zł netto) i wyłączyło stosowanie odwrotnego obciążenia do dostawy laptopów. Podatnikiem z tytułu dostawy przedmiotowych laptopów był zatem dostawca.?

Autor jest doradcą podatkowym

- Podatnik prowadzi działalność w zakresie handlu sprzętem elektronicznym, w tym telefonów komórkowych, laptopów oraz tabletów. Bywa, że wartość zamówień przed udzieleniem rabatem przekracza 20 000 zł netto, jednak po udzieleniu rabatu wartości tej nie przekracza. Czy jeżeli spełnione są pozostałe określone przepisami warunki, to w takim przypadku ma zastosowanie mechanizm odwrotnego obciążenia? Czy ma znaczenie kiedy (tj. przed czy po transakcji) jest przyznawany rabat? – pyta czytelnik.

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP