Marcin W. (dane zmienione) został ławnikiem Sądu Rejonowego na kadencję 2012–2015. Zanim się jednak skończyła, został radnym rady miejskiej. 8 grudnia 2014 r. złożył ślubowanie, ale funkcji ławnika zrzekł się dopiero 30 lipca 2015 r. Kodeks wyborczy daje na to trzy miesiące od ślubowania. Toteż wojewoda kujawsko-pomorski wydał zarządzenie zastępcze o wygaśnięciu mandatu radnego.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy radny-ławnik stwierdził, że od ślubowania nie wykonywał funkcji ławnika. Nie uczestniczył w rozprawach ani naradach. Wskazał, że chorował, co usprawiedliwia jego przypadek naruszenia terminu do zrzeczenia się z funkcji ławnika i nie powinno to powodować automatycznego wygaśnięcia mandatu.
WSA oddalił skargę. Naruszenie ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonych funkcji lub działalności powoduje wygaśnięcie mandatu radnego z mocy samego prawa. Jeżeli rada tego nie stwierdzi, wojewoda ma obowiązek wydać zarządzenie zastępcze. Termin do zrzeczenia się funkcji, m.in. ławnika, nie może być wydłużany, przywrócony czy uzależniony od jakichkolwiek okoliczności.
W skardze kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego Marcin W. uważał, że zakaz łączenia mandatu radnego z pełnieniem innej funkcji jest naruszony, tylko gdy ta funkcja jest faktycznie wykonywana, a on przestał sprawować funkcję ławnika w dniu złożenia ślubowania, nie może więc być mowy o naruszeniu ustawowego zakazu. Przekonywał, że w tej wyjątkowej sytuacji możliwe jest przywrócenie terminu.
NSA stwierdził, że ustawodawca jednoznacznie wykluczył jakąkolwiek możliwość łączenia funkcji ławnika z mandatem radnego gminy, powiatu czy województwa. W ocenie sądu nie ulega też wątpliwości, że Marcin W. przed złożeniem ślubowania radnego nie dostarczył prezesowi sądu rejonowego oświadczenia o zrzeczeniu się funkcji ławnika. Jest też faktem – podkreślił NSA – że także po wyborach i ślubowaniu miał trzymiesięczny termin na zrzeczenie się funkcji ławnika, ale go nie dotrzymał. Należało więc uznać, że od 8 grudnia 2014 r., gdy złożył ślubowanie, do 30 lipca 2015 r., kiedy zrzekł się funkcji ławnika, wbrew zakazowi łączył ją z mandatem radnego rady miejskiej. Trzymiesięczny termin jest nieprzywracalny i jego naruszenie nie może być usprawiedliwiane żadnymi przyczynami, np. złym stanem zdrowia – stwierdził NSA. Przeświadczenie, że dla przestrzegania zakazu wystarczy faktyczne niewykonywanie funkcji ławnika w okresie po złożeniu ślubowania radnego, jest błędne. Nieuczestniczenie w rozprawach i naradach w sądzie w okresie od objęcia mandatu radnego do dnia zrzeczenia się funkcji nie przesądza, że skarżący przestał być ławnikiem. Nastąpiło to dopiero po doręczeniu mu zawiadomienia prezesa sądu o skreśleniu z listy ławników.
