- Rada gminy chce nadać nazwę ulicy, która nie jest jeszcze wybudowana, ale znajduje się na terenie stanowiącym własność gminy, przeznaczonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na drogę publiczną i jest używana jako droga. Czy rada gminy może nadać jej nazwę?
Tak. Zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) do wyłącznej właściwości rady gminy należy m.in. podejmowanie uchwał w sprawach nazw ulic i placów będących drogami publicznymi lub nazw dróg wewnętrznych w rozumieniu ustawy o drogach publicznych (dalej u.d.p.). W myśl art. 1 u.d.p. drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie tej ustawy do jednej z kategorii dróg (jako krajowa, wojewódzka, powiatowa albo gminna), z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w u.d.p. lub innych przepisach szczególnych. Natomiast drogi, drogi rowerowe, parkingi oraz place przeznaczone do ruchu pojazdów, niezaliczone do żadnej z kategorii dróg publicznych i niezlokalizowane w pasie drogowym tych dróg są drogami wewnętrznymi (art. 8 ust. 1 u.d.p.). Podjęcie przez radę gminy uchwały w sprawie nadania nazwy drodze wewnętrznej wymaga uzyskania pisemnej zgody właścicieli terenów, na których jest ona zlokalizowana (art. 8 ust. 1a u.d.p.). Zgodnie z definicją zawartą w art. 4 pkt 3 u.d.p. ulica to droga na terenie zabudowy lub przeznaczonym do zabudowy zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w której ciągu może być zlokalizowane torowisko tramwajowe.
W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 czerwca 2011 r. (sygn. II OSK 633/11, ONSAiWSA 2012/3/55) stwierdzono, że koniecznym warunkiem realizacji kompetencji nadawania nazw ulicom przez radę gminy jest ich status drogi publicznej (w przypadku dróg niepublicznych wymagana jest dodatkowo zgoda właścicieli terenów), przy czym musi to być droga już istniejąca, a nie droga, która nie została jeszcze zbudowana i której status jest niejasny (gmina nie jest jeszcze właścicielem gruntów, które będą zajęte pod drogę).
Podnosi się jednak także, że rada gminy jest uprawniona do nadawania nazw ulicom, które nie są drogami publicznymi. Jak wyjaśniono np. w wyroku NSA z 24 maja 2017 r. (sygn. II OSK 2447/15, LEX nr 2334601) art. 6 u.s.g. ustanawia generalną klauzulę właściwości gminy we wszystkich sprawach publicznych o znaczeniu lokalnym, które nie są zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Rozstrzyganie we wskazanych wyżej sprawach należy do właściwości rady gminy, o ile ustawy szczególne nie stanowią inaczej. Do zadań własnych gminy zaliczono m.in. sprawy gminnych dróg, ulic, placów i organizacji ruchu drogowego (art. 7 ust. 1 pkt 2 u.s.g.). Niezależnie od art. 18 ust. 2 pkt 13 u.s.g., brzmienie art. 6 i art. 7 ust. 1 pkt 2 u.s.g. potwierdza więc stanowisko, że nadawanie nazw ulicom ogólnie dostępnym, jako sprawa publiczna o znaczeniu lokalnym, stanowi kompetencję gminy. W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 12 marca 2014 r. (sygn. II SA/Po 73/14, LEX nr 1458115) przyjęto, że nadanie nazwy drodze jest możliwe jeszcze przed jej wybudowaniem, jeżeli teren, którego dotyczy uchwała rady gminy jest objęty miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, w których ten teren jest przeznaczony na drogę publiczną.
podstawa prawna: art. 6, art. 7 ust. 1 pkt 2, art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1875)
