- Osoba prowadząca niepubliczny żłobek wystąpiła przeciwko gminie do sądu o zwrot ok. 20 tys. zł tytułem brakujących dotacji celowych. W uchwale dotacyjnej był ustalony roczny limit dotacji na żłobki (300 tys. zł) i nie można było przekroczyć tego pułapu. W uchwale był też zapis, że dotacja wynosi 100 proc. wydatków na jedno dziecko ponoszonych w gminnym żłobku. Czy roszczenie jest zasadne ?
Z opisu stanu faktycznego wnioskować należy, że podstawą do wypłaty dotacji jest uchwała rady gminy wydana na podstawie upoważnienia ustawowego z art. 60 ustawy z 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do 3 lat. Ustawodawca postanowił m.in., że podmioty, prowadzące żłobek lub klub dziecięcy albo zatrudniające dziennych opiekunów mogą otrzymać na dziecko objęte opieką w żłobku lub klubie dziecięcym, lub przez dziennego opiekuna dotację celową z budżetu gminy. Wysokość i zasady ustalania oraz rozliczania dotacji celowej, w tym kategorie dzieci, na które przyznawana jest dotacja, określa rada gminy w drodze uchwały. Uchwała może określać, że dotacja zostanie przyznana również na dzieci zamieszkałe na terenie innej gminy niż gmina przyznająca dotację.
Z ww. uchwały wynika m.in. wysokość dotacji na jedno dziecko w żłobku, która jest równoważna – wysokości 100 proc. wydatków na jedno dziecko ponoszonych w gminnym żłobku. Oznacza to, że jej wysokość została sztywno ustalona, a gmina nie ma możliwości uznaniowego ograniczania kwoty dotacji. Jest to o tyle istotne, że wspomniana uchwała dotacyjna ma walor aktu prawa miejscowego, więc obowiązuje na terytorium danej gminy. Gmina musi więc się do takiego aktu prawnego stosować.
Co zaś się tyczy argumentu przywołanego przez gminę o niemożności przekazania brakującej części dotacji, to warto odnieść się do orzeczenia Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z 29 października 2014 r. (sygn. akt I C 560/14). Przedmiotem oceny prawnej sądu była zbliżona rodzajowo kwestia, mianowicie zapis, że dotacja będzie przekazywana do wysokości rocznego limitu dotacji ustalonego w budżecie. W tym zakresie przedmiotowym sąd podkreślił: „Przepis ten należy uznać za niedopuszczalny, z jednej strony bowiem rada miejska zdecydowała, że przedsiębiorcom prowadzącym żłobki przysługuje dotacja celowa z budżetu miasta, z drugiej zaś strony wprowadziła przepis, który faktycznie może pozbawić dotacji podmioty uprawnione do jej otrzymania. Uchwała jako akt prawa miejscowego powinna być tak zredagowana, aby była zrozumiała dla przeciętnego adresata. Adresat danego przepisu na jego podstawie powinien wiedzieć jakie uprawnienia wynikają dla niego z tego przepisu".
We wspomnianym wyżej wyroku, sąd zaznaczył również, że gmina wcale nie miała obowiązku podejmować uchwały dotacyjnej, gdyż dotacje te nie są obligatoryjne. Skoro jednak to uczyniła, winna przyznać je w wysokości określonej w uchwale. Podkreślono nadto, że nie można akceptować stanu, w którym mimo obowiązywania wynikającej z przepisów prawa miejscowego zasady udzielania z tytułu uczestnictwa dzieci w żłobkach tej samej co do wysokości dotacji, bez rozróżnienia statusu placówki udzielającej tego świadczenia – nierówno traktuje się podmioty będące w tej samej sytuacji prawnej i faktycznej, preferując podmiot publiczny a dyskryminując podmiot niepubliczny. Dalej przyjęto: „Skoro rada (....). ustaliła w § 4 załącznika nr 1 wysokość dotacji, to dotacja w takiej wysokości przysługuje wszystkim osobom do niej uprawnionym, a ograniczenie jej wysokości rocznym limitem dotacji ustalonym w budżecie miasta nie może wywoływać żadnych negatywnych konsekwencji dla podmiotu uprawnionego do jej otrzymania".
