Od 2017 roku ustawa o Prokuratorii Generalnej

Prokuratoria może przystąpić do każdej sprawy majątkowej państwa, także spółki z jego udziałem.

Aktualizacja: 27.12.2016 20:42 Publikacja: 27.12.2016 18:06

Od 2017 roku ustawa o Prokuratorii Generalnej

Foto: 123RF

1 stycznia 2017 r. wchodzi w życie ustawa o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, która zastąpi obecną Prokuratorię i będzie bardziej rozbudowana i może przystąpić do każdej sprawy, która dotyczy majątku państwa, z nielicznymi wyjątkami.

Również spółki

Prokuratoria będzie mogła zastępować, czyli odgrywać rolę pełnomocnika, swego rodzaju adwokata, radcy, dla urzędów administracji rządowej – przed sądami cywilnymi w sprawach np. o odszkodowanie, a na ich wniosek także przed sądami administracyjnymi. Tę funkcję będzie też mogła wykonywać dla spółek z udziałem Skarbu Państwa, ale za zgodą ich władz.

– Uważam, że to dobre zmiany, gdyż radcy Prokuratorii są bardzo sprawnymi prawnikami, pełnią obowiązki pełnomocników twardo, tak jak należy, ale bez zacietrzewienia, pieniactwa – wskazuje adwokat Roman Nowosielski, który nieraz z nimi się potyka przed sądami. – Druga strona sporu nie może ich zlekceważyć.

Chodzi o rozległe interesy majątkowe państwa. Nie tylko majątek zarządzany przez ministerstwa, ale i ponad 2,8 tys. państwowych osób prawnych oraz ok. 500 spółek.

Pojawiają się jednak ostrzeżenia, że w razie reprezentowania spółki z udziałem państwa radca Prokuratorii może stanąć w obliczu konfliktu interesu.

Nowe zadania

– Z jednej strony radca PG jest obowiązany reprezentować interesy państwa w ramach urzędniczej podległości, z drugiej będzie reprezentował spółkę, prawda, że z udziałem Skarbu Państwa, ale może ona mieć inne, własne interesy – wskazuje prof. Michał Romanowski, specjalista od prawa spółek.

Zwiększyć się mają znacznie obowiązki Prokuratorii w doradztwie prawnym na rzecz premiera, np. przy tworzeniu wzorów umów, które jednostki państwa zawierają z dostawcami, jak też przy zawieraniu konkretnej umowy. Jeśli będą opiewać na kwotę od 100 mln zł wzwyż, PG będzie obowiązkowo opiniować kontrakt, nie tylko pod kątem ściśle prawnym, ale i ekwiwalentności, a więc sensowności ekonomicznej.

Poszerzony będzie też zakres spraw, w których PG może występować przed Trybunałem Konstytucyjnym, jeśli premier uzna to za celowe, oraz w polubownym rozstrzyganiu sporów.

Zupełnie nowym zadaniem Prokuratorii jest utworzenie przy niej sądu polubownego, ale te przepisy, jak też kilka innych, wejdą w życie dopiero 1 lipca 2017 r.

Doświadczeni radcy

Do tworzenia nowej ustawy wykorzystano dziesięć lat doświadczenia obecnej Prokuratorii, wykorzystani będą też jej radcy, cieszą się zresztą wysokimi ocenami. Prokuratoria ma ponad 90 proc. wygranych w sądach, zarówno pod względem liczby spraw, jak i łącznej wartości sporów. Ale to nie wystarcza. Na potrzebę zmian wskazała choćby głośna sprawa afery gruntowej w Warszawie, przy której zresztą radcy Prokuratorii doprowadzili do wydania przez Sąd Najwyższy szeregu korzystnych dla Skarbu Państwa orzeczeń, choć nie miały one dostatecznego przełożenia na sprawy administracyjne.

Stąd nowe kompetencje PG. Nowe zadania wymagają jednak nakładów. Dlatego liczba radców Prokuratorii ma istotnie wzrosnąć. W ostatnich latach pracowało w PG oko. 90 radców, ale nowe zadania wymagają zwiększenia ich liczby dwukrotnie, jak też poprawienia ich wynagrodzenia.

– Są na to przewidziane środki, a półroczne vacato legis dla części przepisów nowej ustawy powinno wystarczyć PG do przegotowania się do nowych obowiązków – mówi „Rz" dr Mikołaj Wild, wiceminister Skarbu Państwa.

Etap legislacyjny: ustawa czeka na publikację

Opinia dla „Rz"

prof. Leszek Bosek, ?prezes Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa

Sprawy reprywatyzacyjne w Warszawie pokazują, że ograniczenie zadań Prokuratorii do występowania tylko przed sądami powszechnymi i Sądem Najwyższym utrudniło ochronę majątku państwowego. Do tej pory Prokuratoria Generalna mogła leczyć objawy choroby, zamiast zwalczać przyczyny, czyli wydawanie bezprawnych decyzji dekretowych i faworyzowaniem handlarzy roszczeń w postępowaniach administracyjnych. Teraz Prokuratoria będzie mogła przejąć na wniosek zastępstwo przed sądami administracyjnymi i starać się o ujednolicenie orzecznictwa, a pośrednio praktyki urzędów w takich i podobnych sprawach.

Status urzędu

Dziesięć lat Prokuratorii Generalnej

Głównym zadaniem radców Prokuratorii jest reprezentowanie Skarbu Państwa przed sądami w najważniejszych sprawach majątkowych. ?Mimo że Prokuratoria jednocześnie prowadzi sprawy o łącznej wartości żądań sięgających 51 mld zł, osiąga w ostatnich latach 90-proc. skuteczność. Problemem Prokuratorii są jednak ograniczenia kadrowe i dużo spraw rutynowych bez większych problemów prawnych bądź z wydumanymi, „papierowymi" żądaniami np. osadzonych, które statystykę wyników PG zapewne poprawiają. ?Faktem jest jednak, że niecała setka radców Prokuratorii budzi respekt wśród prawników, zwłaszcza stojących w sądach po drugiej stronie sali.

1 stycznia 2017 r. wchodzi w życie ustawa o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, która zastąpi obecną Prokuratorię i będzie bardziej rozbudowana i może przystąpić do każdej sprawy, która dotyczy majątku państwa, z nielicznymi wyjątkami.

Również spółki

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami