Adwokaci i radcy prawni - taksa od każdej sprawy prowadzonej łącznie

Najnowsza uchwała Sądu Najwyższego to dobra wiadomość dla stron, a zwłaszcza adwokatów i radców. Choć formalnie pieniądze zasądzane są dla wygrywającego, prawnicy często umawiają się z klientem, że będą one ich honorarium.

Cena liczenia

Kwestia określenia wysokości kosztów sądowych wynikła w sprawie, jaką wytoczyli rodzice i rodzeństwo Katarzyny P., śmiertelnej ofiary wypadku samochodowego. Domagali się zadośćuczynienia od Towarzystwa Ubezpieczeń Generali, w którym ubezpieczony był sprawca wypadku. Zasądzając matce 80 tys. zł, a pozostałym krewnym po 60 tys. zł, sąd uznał, że przysługuje im zwrot kosztów jednego pełnomocnika według minimalnej stawki adwokackiej: 3,6 tys. zł za pierwszą instancję i 2,7 tys. zł za drugą (razem 6,3 tys. zł) podwyższony o 100 proc., gdyż prawnik reprezentował cztery osoby. W sumie sąd zasądził 12,6 tys. zł, które podzielił na czterech powodów. Dla każdego przypadło po 3150 zł. Powodowie nie zgodzili się z takim werdyktem. W odwołaniu przekonywali, że każdemu z nich należy się przynajmniej cała stawka minimalna, a więc po 6,3 tys. zł.

Rzeszowski Sąd Apelacyjny, rozpatrując zażalenie, powziął wątpliwości, jak określić kwotę kosztów pełnomocnika w takiej sytuacji i o rozstrzygnięcie zwrócił się do Sądu Najwyższego.

Zależy, z której strony

Pełnomocnik Towarzystwa, mecenas Oskar Lipiński, mówił przed SN, że w takiej sytuacji pozwany (w razie przegranej) powinien refundować powodowi wydatki, jakby chodziło o jedną sprawę, formalnie jest to bowiem jedna sprawa.

– Gdyby stał pan po przeciwnej stronie, zapewne argumentowałby przeciwnie – zażartował sędzia SN Jacek Gudowski.

– Zapewne tak – odpowiedział pełnomocnik.

I SN opowiedział się za zapłatą za każdą sprawą oddzielnie. Uchwalił, że w razie współuczestnictwa formalnego (art. 72 § 1 pkt 2 k.p.c.) do niezbędnych kosztów procesu poniesionych przez współuczestników reprezentowanych przez jednego pełnomocnika, adwokata lub radcę zalicza się jego wynagrodzenie ustalone odrębnie w stosunku do każdego współuczestnika. Sąd powinien jednak je obniżyć, jeżeli przemawia za tym nakład pracy pełnomocnika, podjęte przez niego czynności oraz charakter sprawy.

– Za pewną premią dla wygrywających, którzy wytaczają jedną sprawę zamiast np. czterech, przemawia ekonomia procesowa. W ten sposób oszczędzają czas sądowi i stronom – komentuje Marcin Łochowski, sędzia cywilny z Sądu Okręgowego Warszawa-Praga. – Problem zwrotu kosztów w sprawie, w której występuje kilka osób, występuje często.

Chodzi o przypadki, kiedy spór toczy się o roszczenia jednego rodzaju lub oparte na jednakowej podstawie faktycznej i prawnej np. o odszkodowanie za wypadek samochodowy, w którym jest kilku poszkodowanych.

Sygn. akt: III CZP 29/15

Bartosz Grohman - ?zastępca sekretarza Naczelnej Rady Adwokackiej