Nowe technologie i psychologia orężem prawników

Nowe techniki stosowane przez prawników są istotne zwłaszcza dla tych z większych kancelarii, obsługujących większe firmy, bo w nich stają się one coraz częściej codziennością.

To główne wnioski konferencji „Prawnik wewnętrzny w obliczu nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego. Jak zabezpieczyć interesy spółki na gruncie planowanych zmian", zorganizowanej w Warszawie przez kancelarię prawną Dentons.

Era tabloidów

Pierwszym rzucającym się oczy zjawiskiem są nowe szybkie formy przekazywania informacji, w pracy prawników wymuszające szybką, zwięzłą, czytelną komunikację z rynkiem, konkurencją, potencjalnymi przeciwnikami i oczywiście klientami.

– Szybka reakcja, nawet za cenę tabloidyzacji, jest potrzebna zwłaszcza w przypadkach kryzysowych, w medialnych sporach – wskazywali na sesji „Trendy w sporach w Polsce i na świecie" mecenasi Anna Maria Pukszto i Wojciech Kozłowski. – Takie sytuacje wymagają obserwowania, jak organizują się grupy np. do wnoszenia pozwów zbiorowych (zjawisko obserwowane coraz częściej w Polsce) i reakcji na wypowiedzi w mediach społecznościowych, z których zwykle korzystają.

Kolejnym wyzwaniem dla jednych, a szansą dla innych jest powstawanie wysoko wyspecjalizowanych firm prawniczych, tzw. litygacyjnych, często niewielkich, za to w danym segmencie groźnych przeciwników nawet dla wielkich firm i kancelarii. W Polsce to zjawisko zaobserwowano np. w sprawach frankowych.

Kolejne zjawisko to nowi gracze w tym biznesie, banki i fundusze inwestycyjne skupujące roszczenia i dochodzące ich przed sądami za pewien udział w wygranej. Bez nich wiele osób w ogóle by do sądu nie poszło.

Polskie realia

Obok tych ogólnych trendów sądy polskie czeka gruntowna, wręcz rewolucyjna zmiana sądów cywilnych, a zwłaszcza gospodarczych, nad którą pracuje Ministerstwo Sprawiedliwości. Jednak, na co wskazywali mecenasi Patrick Radzimierski i Magdalena Wątroba, projekt każe postawić pytanie, czy to ma być rewolucja czy zamiana „siekierki na kijek". A to dlatego, że obok sensownych rozwiązań jest tam wiele nieprecyzyjnych sformułowań oraz idealistycznych pomysłów.

Prócz tego jest proza sądowa. W każdym razie są i takie patologiczne przypadki jak sprzedaż przez oszusta oszustowi, i to w zeszłym roku, spółki celowej posiadającej na terenie Warszawy 100-milionowy majątek, należącej w 100 proc. do holenderskiej spółki matki. Opisała to prof. UW Katarzyna Bilewska, adwokat. Spółkę sprzedał fałszywy pełnomocnik na podstawie podrobionego pełnomocnictwa z Holandii, a umowę sprzedaży udziałów (za 200 tys. zł, czyli 5 proc. wartości) poświadczył notariusz ze Szczecina, odwiedzając sprzedającego w miejscowym więzieniu. Pięć miesięcy zajęło znanej kancelarii, przy wsparciu prokuratury, przywracanie prawdziwych właścicieli w Krajowym Rejestrze Sądowym. Sprawcy nadal za to oszustwo nie zostali skazani, nie mówiąc o tym, że zapewne byli „słupami" większej szajki.

Wróćmy do codzienności sądowej, w tym przypadku procesowych manewrów o to, by zwiększyć szanse przedsiębiorcy na sukces w sporze, o czym mówił dr Radosław Góral, radca prawny. Zaczynają się one od kwerendy sądu, a nawet wydziału i jego sprawności oraz orzecznictwa, a tu powód ma pewne pole manewru. Większe ma chyba jeszcze gdy chodzi o samych sędziów, tj. rozpoznanie ich sposobu patrzenia na daną kwestię prawną w podobnych sprawach, a temu służą stosowane, na razie zwłaszcza za granicą, odpowiednie programy komputerowe. Kancelaria Dentons zbadała kilkaset wyroków frankowych i okazało się, że sędziowie z takimi kredytami częściej orzekali nieważność umowy kredytowej.

Nowości w kancelariach

Trendy i wyzwania usług prawniczych

- prawne rozwiązania importowane z krajów systemu common law,

- konwergencja, czyli upodabnianie się systemów prawnych,

- intensywne zmiany rzeczywistości gospodarczej i technologicznej,

- wzrost społecznej świadomości prawnej, np. wyższa „wycena" życia i zdrowia,

- konieczność szybkiej komunikacji z klientem, sądem, przeciwnikiem procesowym,

- niewielkie, ale specjalistyczne kancelarie (litygacyjne),

- fundusze inwestycyjne jako nowi gracze na rynku roszczeń,