Sąd Najwyższy: dobroczynne datki dla ofiary nie zwalniają sprawcy od odszkodowania

W wypadku uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia sprawca szkody musi ją w pełni naprawić niezależnie od pomocy charytatywnej.

Publikacja: 09.03.2017 06:46

Sąd Najwyższy: dobroczynne datki dla ofiary nie zwalniają sprawcy od odszkodowania

Foto: 123RF

To jest istotą najnowszego wyroku Sądu Najwyższego.

W sprawie chodziło o zadośćuczynienie i odszkodowanie za leczenie dla Magdaleny D., która przy urodzeniu w szpitalu powiatowym na Mazurach doznała poważnego uszczerbku na zdrowiu. Doszło do niego wskutek nieprawidłowego ułożenia płodu. Dziecko po urodzeniu ważyło 4,95 kg i mierzyło 62 cm, a nie dokonano analizy ryzyka i zakwalifikowano do porodu fizjologicznego. Koszty leczenia dziecka poniesione przez rodziców sąd ustalił na 104 tys. zł, z tym że dzięki ich apelom oraz założonej w tym celu fundacji zgromadzili 65 tys. zł, które przeznaczyli na leczenie i rehabilitację dziewczynki.

Sąd Okręgowy przyznał na jej rzecz od szpitala 150 tys. zł zadośćuczynienia, rentę w wysokości 1,2 tys. zł miesięcznie oraz 39 tys. zł odszkodowania, tj. zwrotu kosztów leczenia. Sąd Apelacyjny w Białymstoku zwiększył zadośćuczynienie do 250 tys. zł, obniżył rentę do 480 zł, a żądanie odszkodowania w ogóle oddalił. Uznał, że nie powinny być rekompensowane wydatki na leczenie poniesione przez fundację, gdyż żądanie naprawienia szkody majątkowej na ciele lub zdrowiu przysługuje wyłącznie bezpośrednio poszkodowanemu. Powódka mogła więc żądać jedynie 39 tys., które, wykonując sądowe zarządzenie tymczasowe, szpital wypłacił jej z naddatkiem (bo 52,8 tys. zł). Odszkodowanie za leczenie zostało zatem spłacone.

Sąd Najwyższy był innego zdania i nakazał SA ponowne rozpoznanie sprawy bez uwzględnienia wsparcia fundacji. Chodzi o ocenę, czy dopuszczalne jest skompensowanie uszczerbku poszkodowanego na zdrowiu przez korzyść, jaką uzyskał na skutek sfinansowania części kosztów leczenia przez osoby trzecie.

– Trzeba brać pod rozwagę z jednej strony zasadę, że odszkodowanie nie powinno przekraczać wysokości szkody i nie może być źródłem nieusprawiedliwionego wzbogacenia poszkodowanego, z drugiej zaś, że na wypadek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia przewidziano szczególną regulację, która mówi, że „naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty" – stwierdził SN.

– Do korzyści nieuwzględnianych przy ustalaniu odszkodowania zalicza się więc dobrowolne świadczenia osób trzecich na rzecz poszkodowanego, gdyż ich celem nie jest zwolnienie osoby odpowiedzialnej z obowiązku naprawienia szkody, lecz przysporzenie korzyści poszkodowanemu – wskazała w uzasadnieniu sędzia SN Barbara Myszka. – Nie ma wątpliwości, że intencją ofiarodawców było udzielenie pomocy Magdalenie D., a nie zwolnienie szpitala z naprawienia szkody.

– Zgadzam się z werdyktem SN. Wpłacającym datki na rzecz poszkodowanych chodzi o polepszenie ich losu. To są pieniądze dla nich, a nie zmniejszenie szkody, tym bardziej zmniejszenie odpowiedzialności sprawcy – komentuje dr Zbigniew Banaszczyk z Uniwersytetu Warszawskiego. – Odpowiedzialny za szkodę nie może więc korzystać na dobroczynności darczyńców, bo nie jest ona skierowana do niego.

Sygnatura akt: IV CSK 52/16

masz pytanie, wyślij e-mail do autora: m.domagalski@rp.pl

To jest istotą najnowszego wyroku Sądu Najwyższego.

W sprawie chodziło o zadośćuczynienie i odszkodowanie za leczenie dla Magdaleny D., która przy urodzeniu w szpitalu powiatowym na Mazurach doznała poważnego uszczerbku na zdrowiu. Doszło do niego wskutek nieprawidłowego ułożenia płodu. Dziecko po urodzeniu ważyło 4,95 kg i mierzyło 62 cm, a nie dokonano analizy ryzyka i zakwalifikowano do porodu fizjologicznego. Koszty leczenia dziecka poniesione przez rodziców sąd ustalił na 104 tys. zł, z tym że dzięki ich apelom oraz założonej w tym celu fundacji zgromadzili 65 tys. zł, które przeznaczyli na leczenie i rehabilitację dziewczynki.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP