TK: niekonstytucyjne uchwalenie nowelizacji ustawy o kuratorach sądowych

Przez błąd marszałek Kidawy-Błońskiej prezydent dostał do podpisu tekst ustawy o kuratorach sądowych w wersji, która nie została uchwalona przez Sejm.

Aktualizacja: 06.10.2017 09:36 Publikacja: 06.10.2017 07:56

Andrzej Duda

Andrzej Duda

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

Nowelizacja ustawy o kuratorach sądowych jest niezgodna z konstytucją. Prezydent dostał do podpisu niewłaściwy tekst ustawy – uznał w czwartek Trybunał Konstytucyjny. Dla kuratorów oznacza to brak obowiązkowych sekretariatów i obsługi biurowej. By je wprowadzić, musi powstać nowy projekt ustawy i przejść całą procedurę legislacyjną.

Pierwszy wniosek

Nowelizacji ustawy o kuratorach sądowych miała określić zasady tworzenia sekretariatów kuratorskich przy sądach i rozwiązać problem dotyczący kompetencji szefów zespołów kuratorskich, który środowisko zgłasza od kilkunastu lat. Senat proponował, by ograniczyć liczbę sekretariatów w ten sposób, by musiały powstać tylko tam, gdzie zespoły są co najmniej 10-osobowe. Senatorowie chcieli jednak zmiany zapisu uchwalonego przez Sejm. Zauważyli, że mniejszych niż 10-osobowe jest 65 proc. z ponad 500 zespołów i w tym wypadku nie trzeba tworzyć dla nich sekretariatów, wystarczy powierzenie zadania sekretarskiego wyznaczonemu pracownikowi właściwego wydziału sądu.

W debacie nad senackimi poprawkami większość reprezentantów klubów poselskich opowiedziała się przeciwko nim i poparła zapis sejmowy, że sekretariaty powstają przy każdym zespole kuratorskim. Nowelizacja ustawy określiła m.in., czym ma się zajmować kierownik zespołu służby kuratorskiej przy każdym sądzie. Do jego zadań miała należeć kontrola i koordynacja obciążenia pracą kuratorów z jego zespołu, bieżąca analiza akt spraw kuratorskich oraz kontrola terminowości, efektywności i prawidłowości wykonania przez nich zadań i obowiązków.

We wniosku do TK prezydent podnosił jednak niekonstytucyjny sposób uchwalenia przepisów i prawidłowość rozpatrzenia przez Sejm poprzedniej kadencji poprawek Senatu do ustawy. Okazuje się, że w debacie nad senackimi poprawkami większość reprezentantów klubów poselskich opowiedziała się przeciwko nim. Parlamentarna procedura przewiduje, że marszałek Sejmu poddaje pod głosowanie wniosek o odrzucenie poprawek Senatu. 5 sierpnia 2015 r. prowadząca obrady Małgorzata Kidawa-Błońska, marszałek Sejmu, spytała jednak posłów odwrotnie: „kto jest za przyjęciem poprawek". Po czym podała wyniki głosowania, informując, że Sejm odrzucił poprawki bezwzględną większością głosów. I w tej wersji ustawa trafiła na biurko prezydenta.

Pisząc wniosek o kontrolę prewencyjną do TK, prezydent uzasadniał, że analiza przebiegu procedury ustawodawczej w odniesieniu do trybu rozpatrzenia przez Sejm senackich poprawek wzbudziła jego zastrzeżenia co do dochowania konstytucyjnych standardów procesu legislacyjnego.

Zdaniem Trybunału

– Posłużenie się przez marszałka Sejmu inną niż wynikająca z praktyki parlamentarnej formułą słowną przy poddawaniu pod głosowanie poprawek senackich do ustawy nie narusza konstytucyjnych standardów procesu legislacyjnego – uznał w czwartek TK. Zastrzegł jednak, że istotnym uchybieniem proceduralnym jest błędna interpretacja wyniku głosowania, wskutek której poprawki nie są uwzględnione w tekście ustawy przekazanej prezydentowi. Trybunał uznał zatem, że znaczenie ma intencja posłów wyrażona w akcie głosowania, a nie sama forma głosowania.

Wyrok wejdzie w życie z dniem publikacji w Dzienniku Ustaw.

Sygnatura akt: Kp 4/15

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: a.lukaszewicz@rp.pl

Do prawa trzeba mieć zaufanie

- Analiza przebiegu procedury ustawodawczej przedstawionej do podpisu ustawy z 9 lipca 2015 r. o kuratorach sądowych wzbudza poważne zastrzeżenia co do dochowania trybu wymaganego przepisami art. 121 ust. 3 (procedura legislacyjna odrzucającą uchwałę Senatu).

- Naruszenie przez konstytucyjny organ państwa wymogów formalnych prowadzi do naruszenia statuowanej w art. 7 konstytucji zasady legalizmu oraz, wynikającej z art. 95 konstytucji, roli Sejmu i Senatu w sprawowaniu władzy ustawodawczej.

- Tak głębokie uchybienia proceduralnym wymogom procesu tworzenia prawa rangi konstytucyjnej zagrażają powszechnie szanowanym w państwie prawnym wartościom – bezpieczeństwu prawnemu, zasadzie legalizmu oraz zaufaniu do prawa.

Na podstawie wniosku prezydenta do TK.

Nowelizacja ustawy o kuratorach sądowych jest niezgodna z konstytucją. Prezydent dostał do podpisu niewłaściwy tekst ustawy – uznał w czwartek Trybunał Konstytucyjny. Dla kuratorów oznacza to brak obowiązkowych sekretariatów i obsługi biurowej. By je wprowadzić, musi powstać nowy projekt ustawy i przejść całą procedurę legislacyjną.

Pierwszy wniosek

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona