Uchwała Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Najwyższego ws. publikacji orzeczeń TK

Nie można udawać, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego, choć nieopublikowany, nie istnieje – uważa Sąd Najwyższy.

Aktualizacja: 26.04.2016 19:00 Publikacja: 26.04.2016 18:49

Uchwała Zgromadzenia Ogólnego Sędziów Sądu Najwyższego ws. publikacji orzeczeń TK

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego podjęło we wtorek uchwałę odnoszącą się do kwestii nieopublikowanego przez rząd wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Ten uznał za niekonstytucyjne przepisy grudniowej nowelizacji ustawy o Trybunale autorstwa Prawa i Sprawiedliwości. Co to oznacza dla sędziów wszystkich szczebli sądownictwa?

– Wtorkowa uchwała nie jest uchwałą orzeczniczą. To forma przypomnienia sędziom, na podstawie jakiego prawa powinni orzekać, to taka, powiedzmy, wskazówka – tłumaczy sędzia Dariusz Świecki, rzecznik prasowy SN. I dodaje, że wyroki Trybunału Konstytucyjnego są powszechnie dostępne, ogłaszane na rozprawie, a po niej zamieszczane na stronach TK w formie elektronicznej, wraz z uzasadnieniem. Dostęp do nich jest więc łatwy.

– Każdy sędzia rozpoznający konkretną sprawę musi najpierw zbadać podstawę prawną, na której wydaje wyrok. Jeśli ma co do niej wątpliwości konstytucyjne albo wręcz Trybunał wydał wyrok o niekonstytucyjności konkretnego przepisu, sędzia nie może udawać, że wyroku nie ma – mówi sędzia Świecki.

Promulgacja, zdaniem SN, to tylko element związany z utratą mocy, a samo wydanie orzeczenia przez TK jest aktem, od którego nie można abstrahować.

– Przecież z chwilą wydania wyroku obalone zostaje domniemanie konstytucyjności przepisu – tłumaczy rzecznik Sądu Najwyższego.

– To dla nas, sędziów, bardzo ważna uchwała. Zanim sprawa trafi do SN, będzie przecież miała swój początek w sądzie rejonowym. Sędziowie muszą wiedzieć, jak się zachować – zwraca uwagę sędzia Waldemar Żurek z Krajowej Rady Sądownictwa. Jego zdaniem to sygnał dla wszystkich sędziów, że nawet tak konserwatywny organ zajął jednoznaczne stanowisko w sprawie niepublikowania wyroków TK. – Nie mamy już wątpliwości, że mówimy w tej sprawie jednym głosem – uważa sędzia Żurek.

Zniecierpliwione sytuacją wokół Trybunału jest także Stowarzyszenie Sędziów Themis. W specjalnej uchwale wyraża zdecydowane poparcie dla żądań publikowania wszystkich wyroków TK oraz wzywa do poszanowania niezależności tej instytucji, gdyż stoi ona na straży praw i wolności obywatelskich. Domaga się zwołania Kongresu Prawników Polskich, aby na skutek wspólnych prac obywatele mogli uzyskać wiarygodny przekaz dotyczący stanu prawa i konsekwencji jego zmian.

Spór o TK przeniósł się ostatnio na salę sesji Rady Warszawy.

– Będziemy się stosować do orzeczeń Trybunału, także tych niepublikowanych przez rząd – ogłosiła przewodnicząca rady. Wcześniej podobną uchwałę przyjęli łódzcy radni.

„Orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne" – piszą radni PO i SLD w swojej uchwale, powołując się na konstytucję.

Nieopublikowany wyrok to też wyrok

Niekonstytucyjny przepis nie działa

- Trybunał Konstytucyjny ogłasza wyrok na rozprawie.

- Następnego dnia przekazuje jego treść (sentencję) gotową do ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

- Dzienniki Ustaw publikowane są przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów.

- Akty normatywne do ogłoszenia przygotowuje Rządowe Centrum Legislacji przy Prezesie Rady Ministrów.

- Przy ogłaszaniu wyroków Trybunału Konstytucyjnego obowiązują zasady stosowane przy publikacji aktów normatywnych, tzn. są one publikowane bez zbędnej zwłoki.

- Wyrok TK wchodzi w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Z tą datą przepisy uznane przez Trybunał za niekonstytucyjne przestają obowiązywać (czasem Trybunał ustala inny termin, by dać szansę ustawodawcy na przygotowanie zmian).

Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Nieruchomości
Odszkodowanie dla Agnes Trawny za ziemię na Mazurach. Będzie apelacja
Sądy i trybunały
Wymiana prezesów sądów na Śląsku i w Zagłębiu. Nie wszędzie Bodnar dostał zgodę
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego