TSUE i Sąd UE - podsumowanie statystyk 2016

Krótszy czas postępowań i rekordowa liczba pytań prejudycjalnych do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Publikacja: 17.02.2017 16:19

TSUE i Sąd UE - podsumowanie statystyk 2016

Foto: 123RF

Ubiegły rok odznaczał się bardzo intensywną działalnością Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Ogólna liczba spraw zakończonych utrzymała się w 2016 r. na wysokim poziomie (1 628 spraw). Rok 2016 był także ostatnim rokiem istnienia Sądu do spraw Służby Publicznej Unii Europejskiej1.

Trybunał Sprawiedliwości

Przede wszystkim w 2016 r. Trybunał Sprawiedliwości zakończył 704 spraw (+ 14 % w porównaniu z 2015 r.). Tym samym Trybunał rozstrzygnął więcej spraw niż do niego wpłynęło w zeszłym roku (692). Liczby te wskazują na godną uwagi wydajność. Dzięki temu liczba spraw w toku na dzień 31 grudnia 2016 r. lekko spadła (872).

Spośród spraw wniesionych w 2016 r. 470 związanych było z wnioskami o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożonymi przez sądy krajowe. Jest to rekordowa liczba w całej historii Trybunału Sprawiedliwości, odzwierciedlająca zarówno znaczenie postępowania prejudycjalnego w budowaniu prawa Unii Europejskiej, jak i zaufanie pokładane przez sądy krajowe w tej formie współpracy sądowniczej do celów jednolitej wykładni i jednolitego stosowania prawa Unii.

Inny znaczący zeszłoroczny trend odnosi się do przeciętnego czasu trwania postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości. W sprawach prejudycjalnych czas trwania wynosił w 2016 r. średnio 15 miesięcy. Jest to najkrótszy czas trwania odnotowany od ponad trzydziestu lat. Wynika on z faktu, że Trybunał Sprawiedliwości nieustannie czuwa nad poprawą swojej wydajności poprzez racjonalne wykorzystanie wszystkich możliwości, które stwarzają mu ku temu przepisy proceduralne. Dla odwołań średni czas trwania postępowania wyniósł 12,9 miesiąca. To najkrótszy czas trwania od utworzenia Sądu. Ogółem przeciętny czas trwania postępowania wyniósł 14,7 miesiąca.

Sąd UE

Analiza statystyk sądowych Sądu wskazuje zasadniczo na dwojakie zjawisko, a mianowicie na wzrost liczby nowych spraw i spraw w toku oraz na istotne skrócenie postępowania.

Liczba nowych spraw wzrosła o 17 %, z 831 spraw w 2015 r. do 974 w 2016 r., w ogromnej mierze ze względu na przekazanie właściwości do rozpoznania w pierwszej instancji sporów z dziedziny służby publicznej Unii (które same stanowią 163 sprawy). Stosunek wzrostu liczby spraw w toku był podobny, z 1 267 spraw w 2015 r. do 1 486 spraw w 2016 r.

Wydajność sądu podążała z kolei zgodnie z kierunkiem rozwoju wydajności osiągniętego od 2013 r., zaś liczba rozstrzygniętych spraw była jednym z trzech najlepszych wyników sądu od jego powstania (755 rozstrzygniętych spraw). Osłabienie odnotowane w stosunku do lat 2015 i 2014 wynika z łącznej konsekwencji pozbywania się zaległości (zwłaszcza w 2015 r.), następującego co trzy lata odnowienia składu Sądu oraz wewnętrznej reorganizacji sądu, która była niezbędna dla włączenia nowych sędziów, którzy przez pierwsze miesiące swej kadencji nie mogą w widoczny i znaczący sposób przyczynić się do wydajności pracy sądu. Jednocześnie ważny wskaźnik wydajności, jakim jest czas trwania postępowania, zachował korzystną tendencję. Dynamika skrócenia czasu trwania postępowania, notowana od 2013 r., znów się potwierdziła dzięki ogólnej przeciętej długości wynoszącej 18,7 miesiąca (sprawy rozstrzygnięte w drodze wyroku lub postanowienia, we wszystkich dziedzinach), czyli spadkowi o 1,9 miesiąca w stosunku do 2015 r. i o 8,2 miesiąca w stosunku do 2013 r.

Ponadto, zwłaszcza w wyniku reorganizacji Sądu i powstania nowych możliwości dzięki wdrożeniu reformy struktury sądowniczej UE, liczba spraw przekazanych do pięcioosobowego składu orzekającego wzrosła w 2016 r. do 29, podczas gdy w latach 2010-2015 odnotowywano średnio poniżej 9 przypadków takiego przekazania rocznie.

Wreszcie sytuacja dotycząca charakteru sporów cechowała się wzrostem liczby spraw z zakresu własności intelektualnej (+ 11 %), przekazaniem właściwości do rozstrzygania w pierwszej instancji w sprawach z dziedziny służby publicznej Unii (123 skarg przekazanych przez Sąd do spraw Służby Publicznej do Sądu w dniu 1 września i 40 nowych skarg wniesionych do dnia 31 grudnia 2016 r., czyli w sumie 163 sprawy, stanowiące niemal 17% nowych spraw), stosunkowym spadkiem liczby spraw z dziedziny środków ograniczających (28 spraw wniesionych w 2016 r.), utrzymaniem się na wysokim poziomie spraw z zakresu pomocy państwa (76 spraw) – zwłaszcza w zakresie polityki fiskalnej państw członkowskich – oraz pojawieniem się nowego źródła sporów w dziedzinie stosowania zasad nadzoru ostrożnościowego wobec instytucji kredytowych.

Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Nieruchomości
Odszkodowanie dla Agnes Trawny za ziemię na Mazurach. Będzie apelacja
Sądy i trybunały
Wymiana prezesów sądów na Śląsku i w Zagłębiu. Nie wszędzie Bodnar dostał zgodę
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego