Włoski sędzia śledczy Giovanni Falcone podróżował 23 maja 1992 r. w kolumnie ochraniających go samochodów odcinkiem autostrady Capaci na Sycylii. W pewnym momencie doszło do potężnej eksplozji. Na autostradzie na odcinku 100 m podłożono 350 kg materiałów wybuchowych. Sędzia nie miał najmniejszych szans na przeżycie. Sycylijska mafia wykonała wyrok śmierci na jednym z najwybitniejszych sędziów ubiegłego wieku. W dwa miesiące później cosa nostra zamordowała przyjaciela sędziego Falcone i jego najbliższego współpracownika, sędziego Paolo Borsellino.
Sędzia Falcone opracował nowatorską metodę działania, która pozwoliła mu uderzyć w najczulsze punkty włoskiej mafii i ujawnić pranie pieniędzy. Doprowadził do największego w historii walki z mafią procesu tzw. Maxiprocesso przeciwko sycylijskiej cosa nostrze. Akt oskarżenia liczył 8,6 tys. stron przeciwko 475 mafiosom. Skazano 342 osoby.
Przestraszony umiera codziennie
Włoskim sędziom nie udało się pokonać mafii. Falcone powiedział zresztą, że mafia jest jak Hydra z głowami, które natychmiast odrastają. Dzięki jego determinacji udało się jednak zmienić społeczeństwo sycylijskie, które po śmierci sędziego zaczęło stawiać społeczny opór mafii. Sędziemu Falcone udało się również rozbić solidarność mafijną.
Falcone, Borsellino i inni włoscy sędziowie wykazali się wielką odwagą. Prowadzili najtrudniejsze śledztwa, nie bali się ujawnić powiązań włoskiej mafii z politykami. Żyli w nieustannym zagrożeniu życia, korzystali przez 24 godziny na dobę z ochrony. Wiedzieli, że wcześniej czy później zginą i nauczyli się żyć z myślą, że może się to stać w każdej chwili. Sędzia Falcone nie bał się śmierci i mówił, że ten, kto się boi, umiera codziennie, a ten, kto się nie boi, umiera tylko raz.
Takie zagrożenie wpisane jest nieustannie w zawód sędziego. Prowadząc śledztwa w najtrudniejszych sprawach, oskarżając o korupcję, ujawniając powiązania w obrębie struktur przestępczych sędziowie i prokuratorzy ryzykują nierzadko swoim życiem. Wymiar sprawiedliwości jest też zazwyczaj ostatnim ogniwem walki ze zorganizowaną przestępczością i służy ochronie praw człowieka i obywatela.
