Szwecja: Komisja Konstytucyjna chce zweryfikować dworskie apanaże

Przedstawiciele Komisji Konstytucyjnej chcą ustalić, kto z rodziny królewskiej ma reprezentować Szwecję. Czy posunięcie jest pro- czy antyrojalistyczne? Nie wiadomo.

Aktualizacja: 02.06.2018 15:56 Publikacja: 02.06.2018 15:43

Szwecja: Komisja Konstytucyjna chce zweryfikować dworskie apanaże

Foto: Adobe Stock

Rodzina królewska stała się bardzo liczna. Składa się obecnie z piętnastu osób, z których prawo do sukcesji tronu po królu Gustawie Karolu XVI mają: księżniczka Wiktoria, księżniczka Estelle, książę Oscar, książę Karol Filip, książę Alexander, książę Gabriel, księżniczka Madeleine, księżniczka Eleonore, książę Nicolas i najmłodsza, zaledwie dwumiesięczna księżniczka Adrienne.

Należy oczekiwać, że rodzina się jeszcze rozrośnie, co sprawi, że szersze grono osób będzie pretendować do tronu. Jeżeli wszystkie te osoby z królewskiego dworu wystąpią w roli oficjalnych reprezentantów Szwecji, to względnie duża grupa otrzyma dotacje z parlamentu. To zdaniem przedstawicieli sześciu ugrupowań; Umiarkowanej Partii Koalicyjnej, socjaldemokratów, partii Zielonych, Centrum, liberałów i chrześcijańskiej demokracji oznaczałoby ryzyko podważenia legitymacji rodziny królewskiej i zaufania do niej.

By do tego nie dopuścić, Komisja Konstytucyjna postanowiła zbadać, jak nowe zasady otrzymywania apanaży mogłyby ograniczyć liczbę członków królewskiej rodziny, „którzy wykonują oficjalne obowiązki i przez to mają roszczenia do środków z budżetu państwa".

Nowe reguły przyznawania dotacji dla dworu miałyby sprawić, że apanaże nie rosłyby wraz z osiąganiem pełnoletności przez poszczególne osoby uprawnione do sukcesji tronu. W tym celu, zdaniem polityków, należałoby zdefiniować, którzy członkowie monarszego rodu w każdym pokoleniu mieliby wypełniać publiczną misję. Dwór to wspaniała duża rodzina – tłumaczy wiceprzewodniczący Komisji Konstytucyjnej, socjaldemokrata Björn von Sydow. – Nie wszyscy jednak mogą wypełniać ceremonialne obowiązki, które przede wszystkim należą do króla i królowej. Dlatego trzeba tu wprowadzić ograniczenia: niektórzy wykonują określone zadania i za to otrzymują wynagrodzenie, a niektórzy są zobligowani do tego, co inni obywatele. Mają wykształcić się i dostać dobrą pracę –mówił wiceprzewodniczący.

Kwestię redukcji reprezentantów Królestwa Szwecji parlamentarzyści mają zbadać w porozumieniu z dworem, co powinno ostudzić iluzje antyrojalistów, że reforma osłabi monarchię. Wręcz przeciwnie. Chodzi o troskę o zachowanie wspólnoty, „w czasach gdy zaufaniu do społeczeństwa rzucają wyzwanie populiści i zagraniczne interesy" – jak formułują to przedstawiciele Komisji Konstytucyjnej. Jednocześnie jednak dążą do ograniczenia apanaży, bo królewska rodzina szybko się powiększa.

Przewodniczący i wiceprzewodniczący Komisji Konstytucyjnej oraz jej członkowie powołują się w swojej inicjatywie na historyczny kompromis zawarty w Torekov między socjaldemokratami a ugrupowaniami prawicowymi. Porozumienie stanowiło część prac nad ustawą zasadniczą, którą opracowano w 1974 r. Na mocy kompromisu zachowano monarchię, ale z jednoczesnym odebraniem królowi politycznej władzy. Monarchia stała się – jak to określił Olof Palme – „piórkiem". Królowi wraz z innymi członkami królewskiej rodziny pozostawiono funkcję reprezentowania Szwecji i stanowienia narodowego symbolu kraju. Inna kwestia odnosząca się do narodowych symboli to dni flagi. Obecnie dzień flagi celebruje się w urodziny i imieniny króla, jego małżonki i następczyni tronu Wiktorii. Komisja Konstytucyjna teraz chciałaby zbadać , czy tak wiele dni flagi ma poparcie narodu. W opinii parlamenterzystów powinna nastąpić ich redukcja od czasu objęcia tronu przez następnego władcę.

Komisja ma też ambicję zająć się systemem oficjalnych orderów, medali i innych wyróżnień, które zreformowano w latach 70. Wówczas to zniesiono możliwość nagradzania orderami szwedzkich obywateli, a jednocześnie zawieszono nadawanie dwóch odznaczeń: Królewskiego Orderu Wazów i Królewskiego Orderu Miecza. Order Serafinów jest zastrzeżony dla rodziny monarchy i głów innych państw, zaś Order Gwiazdy Polarnej przyznawany jest jedyne cudzoziemcom. Z tego względu parlamentarzyści chcą system zreformować tak, by niektórymi oficjalnymi odznaczeniami honorować także Szwedów. Wydaje się to bowiem nieco dziwne, że cudzoziemski żołnierz, który uratował życie szwedzkiemu podczas misji pokojowej, może otrzymać szwedzki order, ale szwedzki żołnierz, który dokonał tego samego, wyróżniony zostanie „jedynie" przez rodzime siły zbrojne. Nie znamy innego państwa, które w ten sposób traktuje swoich obywateli – oświadczyli przedstawiciele Komisji Konstytucyjnej. W ramach zrewidowania systemu odznaczeń mają oni także reaktywować Królewski Order Wazów i Order Miecza.

Autorka jest dziennikarką, wieloletnią korespondentką „Rzeczpospolitej" w Szwecji

Rodzina królewska stała się bardzo liczna. Składa się obecnie z piętnastu osób, z których prawo do sukcesji tronu po królu Gustawie Karolu XVI mają: księżniczka Wiktoria, księżniczka Estelle, książę Oscar, książę Karol Filip, książę Alexander, książę Gabriel, księżniczka Madeleine, księżniczka Eleonore, książę Nicolas i najmłodsza, zaledwie dwumiesięczna księżniczka Adrienne.

Należy oczekiwać, że rodzina się jeszcze rozrośnie, co sprawi, że szersze grono osób będzie pretendować do tronu. Jeżeli wszystkie te osoby z królewskiego dworu wystąpią w roli oficjalnych reprezentantów Szwecji, to względnie duża grupa otrzyma dotacje z parlamentu. To zdaniem przedstawicieli sześciu ugrupowań; Umiarkowanej Partii Koalicyjnej, socjaldemokratów, partii Zielonych, Centrum, liberałów i chrześcijańskiej demokracji oznaczałoby ryzyko podważenia legitymacji rodziny królewskiej i zaufania do niej.

Pozostało 80% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Opinie Prawne
Robert Gwiazdowski: Ideowość obrońców konstytucji
Opinie Prawne
Jacek Czaja: Lustracja zwycięzcy konkursu na dyrektora KSSiP? Nieuzasadnione obawy
Opinie Prawne
Jakubowski, Gadecki: Archeolodzy kontra poszukiwacze skarbów. Kolejne starcie
Opinie Prawne
Marek Isański: TK bytem fasadowym. Władzę w sprawach podatkowych przejął NSA
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Opinie Prawne
Tomasz Pietryga: Rząd Tuska w sprawie KRS goni króliczka i nie chce go złapać