Można odliczyć VAT od roweru i kajaka

Rolnik odliczy podatek

- Jestem rolnikiem zarejestrowanym jako podatnik VAT czynny. Dodatkowo świadczę usługi agroturystyczne opodatkowane 8 -proc. stawką VAT. Rozpocząłem budowę budynku mieszkalnego – dom jednorodzinny. Planuję, że budynek będzie w całości wykorzystany do świadczenia usług agroturystycznych. Czy będę mógł odliczyć podatek naliczony wynikający z faktur potwierdzających nabycie towarów i usług na potrzeby remontu tego budynku?

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (zob. art. 86 ust. 1 in principio ustawy o VAT).

W przedstawionym stanie faktycznym podatek naliczony od budowy budynku mieszkalnego związany jest ze sprzedażą opodatkowaną (usługi agroturystyczne). Istnieje zatem związek pomiędzy podatkiem naliczonym a sprzedażą opodatkowaną. Podatnik może zatem odliczyć podatek naliczony wynikających z faktur potwierdzających nabycie towarów i usług wykorzystanych do budowy tego budynku. Zakładam, że nie zajdą okoliczności wymienione w art. 88 ustawy o VAT, wyłączające prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT).

Przykład

Załóżmy, że VAT wynikający z faktur potwierdzających nabycie towarów i usług służących do wybudowania opisanego w pytaniu budynku wyniesie łącznie 120 000 zł. Podatek naliczony wynosi także 120 000 zł i rolnik może go w całości odliczyć.

Trzeba uwzględnić udział procentowy

- Jak przedstawiłaby się sytuacja, gdyby budowlany dom miał służyć nie tylko działalności opodatkowanej (usługi agroturystyczne opodatkowane 8-proc. stawką VAT), ale również potrzebom osobistym podatnika (rolnika ryczałtowego świadczącego także usługi agroturystyki)?

Gdy budowany budynek ma służyć zarówno działalności gospodarczej (opodatkowanej lub zwolnionej z VAT), jak i potrzebom osobistym podatnika, kwotę podatku naliczonego ustala się zgodnie z regułami zawartymi w art. 86 ust. 7b ustawy o VAT.

Zgodnie z tym przepisem, w przypadku nakładów ponoszonych na nabycie, w tym na nabycie praw wieczystego użytkowania gruntów, oraz wytworzenie nieruchomości, stanowiącej majątek przedsiębiorstwa danego podatnika, wykorzystywanej zarówno do celów wykonywanej przez tego podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów osobistych, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT >patrz ramka, gdy przypisanie tych nakładów w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się według udziału procentowego, w jakim dana nieruchomość jest wykorzystywana do celów działalności gospodarczej.

Przez wytworzenie nieruchomości rozumie się wybudowanie budynku, budowli lub ich części, lub ich ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym (zob. art. 2 pkt 14a ustawy o VAT). Budowa budynku mieści się w definicji wytworzenia nieruchomości.

Oznacza to, że w stosunku do wydatków ponoszonych na wytworzenie nieruchomości rolnik powinien określić udział procentowy, w jakim cała nieruchomość będzie wykorzystywana do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą, tj. na potrzeby osobiste, z tytułu których rolnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku. Następnie, w odniesieniu do wydatków przyporządkowanych do działalności gospodarczej i wykorzystywanych wyłącznie do czynności opodatkowanych rolnik ma prawo do odliczenia podatku naliczonego na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT (por. interpretację Izby Skarbowej w Katowicach z 27 maja 2015 r. IBPP3/4512-192/15/KG).

Przykład

Budowany budynek w 70 proc. wykorzystywany jest na potrzeby osobiste podatnika, a jedynie w 30 proc. na potrzeby agroturystyki. Przy takim założeniu będzie on mógł odliczyć jedynie 30 proc. VAT wynikającego z otrzymanych faktur potwierdzających nabycie towarów i usług wykorzystanych do wybudowania budynku. Jeżeli łączna kwota VAT z tych faktury wynosi 120 000 zł, to podatek naliczony wyniesie 36 000 zł (120 000 zł x 30 proc.).

Uwaga! Gdyby w budynku była prowadzona zarówno działalność opodatkowana, jak i zwolniona, to kwota ustalonego z zastosowaniem art. 86 ust. 7b ustawy o VAT podatku naliczonego w dalszej kolejności podlegałaby odliczeniu nie w całości, lecz częściowo lub proporcjonalnie, stosownie do art. 90 ustawy o VAT.

Gdy zmieni się sposób wykorzystania

- Czy gdyby zmienił się stopień wykorzystania nieruchomości (budynku) na cel działalności (usługi agroturystyczne opodatkowania według 8-proc. stawki VAT) i potrzeby osobiste podatnika, to muszę skorygować odliczony podatek naliczony?

Stosownie do art. 90a ust. 1 zdanie pierwsze i drugie ustawy o VAT, w przypadku wybudowania budynku stanowiącego majątek przedsiębiorstwa danego podatnika, wykorzystywanego zarówno do celów wykonywanej przez tego podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów osobistych, gdy w ciągu 120 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nieruchomość stanowiąca część przedsiębiorstwa podatnika została przez niego oddana do użytkowania, nastąpi zmiana w stopniu wykorzystania tej nieruchomości do celów działalności gospodarczej, koryguje się podatek naliczony odliczony przy jej nabyciu lub wytworzeniu. Korektę należy wykazać w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła ta zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty.

Przykład

Podatnik z poprzedniego przykładu oddał budowany budynek do używania w styczniu 2015 r. W grudniu 2015 r. zmienił sposób jego wykorzystywania, zwiększając powierzchnię wykorzystywaną na cele działalności gospodarczej z 30 do 50 proc. Do upływu okresu korekty pozostało jeszcze 108 miesięcy. W deklaracji VAT-7 za grudzień 2015 r. powinien zatem zwiększyć podatek naliczony o kwotę 21 600 zł (54 000 zł – 32 400 zł), gdyż za okres objęty korektą, tj. 108 miesięcy :

- ustalony z zastosowaniem pierwotnego stopnia wykorzystania nieruchomości podatek naliczony wyniósł 32 400 zł (120 000 zł x 30 proc. / 120 m-cy x 108 m-cy)

- ustalony z zastosowaniem nowego stopnia wykorzystania nieruchomości podatek naliczony wyniesie 54 000 zł (120 000 zł x 50 proc. / 120 m-cy x 108 m-cy).

Uwaga! Jeżeli podatnik wykorzystuje tę nieruchomość w działalności gospodarczej również do czynności zwolnionych od podatku bez prawa do odliczenia VAT, to korekta powinna uwzględniać proporcję określoną w art. 90 ust. 3-10, zastosowaną przy odliczeniu (art. 90a ust. 1 zdanie trzecie ustawy o VAT).

Co z zakupem mebli i wyposażenia

- Jestem rolnikiem (podatnik VAT czynny) świadczącym usługi agroturystyki opodatkowane 8-proc. stawką VAT. Na potrzeby turystów nabyłem meble (lóżka, szafy, szafki nocne, meble kuchenne itp.), sprzęt AGD-RTV (mikrofalówka, kuchenka gazowa, zmywarka, klimatyzator, pralka automatyczna, suszarka, telewizory, radiomagnetofony, czajniki elektryczne itp.). Czy od nabycia tych towarów mogę odliczyć VAT?

Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje w stosunku do nabytych towarów i usług na potrzeby działalności opodatkowanej VAT (zob. art. 86 ust. 1 ustawy o VAT).

Z pytania wynika, że nabyte meble oraz sprzęt AGD-RTV mają służyć działalności opodatkowanej VAT, tj. świadczeniu usług agroturystycznych. Czytelnik ma zatem prawo do odliczenia VAT od tych towarów na zasadach ogólnych (por. interpretację Izby Skarbowej w Warszawie z 12 sierpnia 2014 r., IPPP2/443-654/14-2/MT/MM).

Wolno odliczyć daninę od roweru i kajaka

- Jestem rolnikiem (podatnik VAT czynny) świadczącym usługi agroturystyki opodatkowane 8-proc. stawką VAT. Na potrzeby turystów nabyłem sprzęt sportowy (rowery, quady, kajaki, rowery wodne). Czy od nabycia tych towarów mogę odliczyć VAT?

Jeżeli nabyty sprzęt sportowy (rowery, quady, kajaki, rowery wodne) ma służyć działalności opodatkowanej VAT, tj. świadczeniu usług agroturystycznych, to podatnik ma prawo do odliczenia VAT od tych towarów na zasadach ogólnych (por. interpretację Izby Skarbowej w Warszawie z 12 sierpnia 2014 r., IPPP2/443-654/14-2/MT/MM).

Niezarejestrowany nie odzyska

- Jestem rolnikiem ryczałtowym prowadzącym gospodarstwo rolne. Dodatkowo (poza działalnością gospodarczą) świadczę usługi agroturystyki. W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (projekt unijny) otrzymałem dofinansowanie na realizację inwestycji mającej na celu podniesienie standardu kwatery agroturystycznej, polegającej na: wykonaniu zadaszenia przed domem, ułożeniu tarasu i chodników z kostki brukowej, zakupie krzewów i zakupie grilla ogrodowego. Nie jest podatnikiem VAT czynnym. Czy mam prawo do odzyskania VAT od poniesionych nakładów na tę inwestycję?

Stosownie do art. 86 ust. 1 in principio ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawa o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się m.in. do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96 ustawy o VAT (zob. art. 88 ust. 4 ustawy o VAT).

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje więc wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki. Prawo do odliczenia ma zarejestrowany, czynny podatnik VAT gdy nabyte przez niego towary i usługi są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Wyklucza jest zatem możliwość odliczenia podatku naliczonego przez podmiot niebędący czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT (por. interpretację Izby Skarbowej w Warszawie z 16 marca 2015 r., IPPP3/4512-160/15-2/KB; interpretację Izby Skarbowej w Łodzi z 20 stycznia 2012 r., IPTPP4/443-83/11-6/OS).

Rolnik nie może zatem ubiegać się o zwrot zapłaconego podatku na podstawie ustawy o VAT.

Uwaga! Rolnik nie będzie mógł się również ubiegać o zwrot na podstawie przepisów wykonawczych regulujących przypadki, w których kwota podatku naliczonego może być zwrócona jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług finansowanego ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej, oraz warunki i tryb dokonywania tego zwrotu (zob. § 8 – § 10 rozporządzenia ministra finansów z 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (DzU z 2013 r., poz. 1656). Wśród warunków, jakie muszą spełnić podatnicy ubiegający się o zwrot podatku, prawodawca wymienia bowiem m.in. złożenie zgłoszenia rejestracyjnego.

Autor jest doradcą podatkowym