Zespół, w skład którego weszli: adwokaci, sędziowie, przedstawiciele Konfederacji Lewiatan, Stowarzyszenia „Dla Naszych Dzieci", Stowarzyszenia „Program Wsparcia Zadłużonych", świata nauki i środowiska penitencjarnego, ma zadanie przygotowania propozycji działań prowadzących do zmian systemowych, których celem jest rozwiązanie problemu niealimentacji.
Uchylanie się od płacenia alimentów godzi przede wszystkim w dobro dziecka - uważają członkowie powołanego zespołu. Zarówno RPD jak i RPO wielokrotnie interweniowali w tej sprawie, występując z uwagami i propozycjami do odpowiednich resortów oraz instytucji publicznych. Do Biura Rzecznika Praw Dziecka wpływa kilkadziesiąt spraw rocznie związanych bezpośrednio z problematyką niealimentacji. Wśród głównych zauważalnych problemów RPD wskazuje: niską skuteczność egzekucji komorniczych, przekroczenie progu dochodowego umożliwiającego uzyskanie świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego, oraz umarzanie postępowań przygotowawczych w sprawach z par. 209 kodeksu karnego.
- Na przykładzie spraw, które wpływają do Biura RPO można wyodrębnić dwie grupy rodziców: tych, którzy nie są w stanie spełnić wymogów ustawowych związanych z progiem dochodowym – w efekcie czego nie otrzymują żadnej pomocy, gdyż egzekucja komornicza jest bezskuteczna (świadczenia z Funduszu nie przysługują) oraz tych rodziców, którzy skrupulatnie liczą i przewidują swoje dochody, aby zmieścić się w progu dochodowym – wyjaśnia RPD Marek Michalak.
RPD zwraca także uwagę, że – według danych ministerstwa sprawiedliwości - skuteczność egzekucji świadczeń alimentacyjnych wynosi ok. 20 proc, natomiast stopa zwrotów od dłużników alimentacyjnych należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego wynosi ok. 14 proc.
Jak poinformował minister sprawiedliwości, w 2010 r. prawomocnie skazanych osób dorosłych na podstawie art. 209 § 1 k.k. (przestępstwo niealimentacji) było 17.909; w 2011r. - 16.138; w 2012 r. - 12.271; w 2013 r. - 13.911; natomiast w 2014 - 12.967.