Wyrok Wielkiej Izby ETPC w sprawie Paradiso i Campanelli przeciwko Włochom (z wniosku nr 25358/12) zapadł 24 stycznia 2017 r. Trybunał uznał, że włoskie władze miały prawo pozbawić skarżących opieki nad dzieckiem, którą skarżący uzyskali na podstawie umowy z surogatką - matką zastępczą. Włoskie prawo zabrania takich umów.
Dziecko zostało poczęte metodą in vitro, na zamówienie zrealizowane za pośrednictwem firmy Rosjurconsulting, specjalizującej się w tego typu usługach. Władze we Włoszech, dostrzegając naruszenie prawa międzynarodowego i włoskiego porządku publicznego, zdecydowały, że w interesie dziecka jest odsunąć nabywców dziecka od opieki nad nim i umieścić je w ośrodku adopcyjnym do czasu znalezienia dla niego legalnej rodziny adopcyjnej.
W pierwszym orzeczeniu dotyczącym tej sprawy, które zapadło 27 stycznia 2015 r., Trybunał w Strasburgu stanął po stronie skarżących - nabywców dziecka. Nakazał, aby Włochy wypłaciły skarżącym 30 tys. euro tytułem odszkodowania uznając, że odebranie dziecka naruszyło ich prawo do poszanowania ich życia prywatnego i rodzinnego. Trybunał potwierdził prawo włoskich władz do odmowy legalizacji surogacji, jednak uznał, że nabycie dziecka mogło stanowić założenie rodziny, co podlega już ochronie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, przynajmniej tak długo, jak nabywcy zachowują się jak rodzice. Trybunał wywnioskował z tego, że ochrona życia rodzinnego w tej formie jest ważniejsza niż poszanowanie porządku publicznego, a w interesie dziecka leży jego wychowanie przez nabywców. W ten sposób, Trybunał zajął stanowisko, z którego wynikałoby, że sprzedaż dziecka dokonuje się, w imię jego najlepiej pojętego interesu.
W przeciwieństwie do pierwszego orzeczenia, Wielka Izba Trybunału przypomniała, że "Konwencja nie przyznaje prawa do stania się rodzicem", i wyjaśnił, iż interes publiczny przeważa nad subiektywnym "pragnieniem zostania rodzicem". W ocenie ETPC "zgoda na pozostanie dziecka ze skarżącymi byłaby równoznaczna z legalizacją sytuacji, która naruszyłaby ważne zasady włoskiego prawa".
- Wyrok Wielkiej Izby ETPC gwarantuje państwom Rady Europy możliwość zdecydowanego sprzeciwiania się w swym prawodawstwie i zapobiegania szerzeniu się na międzynarodową skalę procederu surogacji - kometują eksperci z polskiego Instytutu Ordo Iuris, zrzeszającego konserwatywnych prawników.
