Czasy taniej żywności nie wrócą: przez pogodę i spekulantów

Czasy taniej żywności szybko nie wrócą, bo drożeje wiele surowców rolnych. W górę idą notowania cukru, kawy czy soku pomarańczowego. Więcej kosztuje też mięso i mleko.

Aktualizacja: 02.11.2016 05:41 Publikacja: 01.11.2016 17:52

Foto: Bloomberg

– Na początku 2016 r. nastąpiło trwałe odwrócenie trendu spadkowego światowych cen żywności. W najbliższych miesiącach będą rosły – mówi „Rzeczpospolitej" Jakub Olipra, ekonomista Credit Agricole Bank Polska. Rekordowo drogi jest cukier. Zdrożały także m.in. sok pomarańczowy i kawa.

El Nino zbiera żniwo

– Notowania cukru i soku pomarańczowego w Stanach Zjednoczonych wzrosły od początku roku o około 50 proc. Z kolei ceny kawy typu arabica zwyżkują tam już o 30 proc. – wyjaśnia Dorota Sierakowska, analityk Domu Maklerskiego BOŚ. Najdroższa od dwóch lat jest także kawa robusta, wykorzystywana do produkcji kaw rozpuszczalnych. Tylko w tym roku jej ceny poszły w górę aż o 60 proc.

Analitycy, z którymi rozmawiała „Rzeczpospolita", zwracają uwagę, że zwyżka cen surowców jest przede wszystkim efektem niesprzyjających warunków pogodowych będących m.in. pokłosiem ubiegłorocznego El Nino.

W Brazylii, która jest znaczącym producentem cukru, kawy i soku pomarańczowego, susze przeplatane są ostatnio gwałtownymi ulewami. Ponadto plantację drzew cytrusowych dziesiątkuje tam choroba. – W przypadku cukru i soku pomarańczowego dodatkowym problemem są niskie poziomy światowych zapasów – zaznacza Paweł Kowalski, ekonomista Banku Pekao SA.

Jak dodaje, światowe ceny cukru znajdowały się w trendzie spadkowym do połowy 2015 r., co wpływało negatywnie na sytuację finansową producentów i sprzyjało ograniczaniu produkcji. – Obecne ceny cukru są jednak na tyle wysokie, że ponownie zachęcają do inwestycji – zauważa ekonomista Banku Pekao SA.

Szanse, by zarobić na surowcach rolnych, takich jak cukier, sok pomarańczowy czy kawa, dostrzegli także inwestorzy. Jak wyjaśnia Dorota Sierakowska, są to głównie fundusze hedgingowe, które zwiększyły aktywność na rynku towarowym. A to dodatkowo wywindowało ceny.

– Kapitał spekulacyjny pojawia się na wszystkich rynkach, na których rośnie zmienność cen – wyjaśnia Paweł Kowalski. – Na giełdach w USA widać zwiększoną aktywność funduszy inwestycyjnych w obszarze surowców rolnych – dodaje.

Marta Skrzypczyk, koordynatorka analityków sektora rolno-spożywczego Banku Zachodniego WBK, zwraca uwagę, że niskie zaangażowanie kapitału spekulacyjnego utrzymuje się natomiast na rynku pszenicy. Ta jest tania i w najbliższym czasie raczej nie zdrożeje.

Zapłacimy więcej, ale...

– Notowania pszenicy kształtują się blisko sześcioletnich minimów – mówi Rafał Sadoch, analityk Domu Maklerskiego mBanku. – Głównym czynnikiem, który wpływa na notowania, jest gigantyczna nadpodaż na rynku. Przekracza ona 200 mln ton, przy rocznym popycie w okolicach 15 mln ton – dodaje.

O kilkanaście procent zmalały w tym roku ceny kakao. Nadal jednak o niemal 20 proc. przekraczają średnią z ostatnich kilkunastu lat. Bartosz Sawicki, kierownik departamentu analiz TMS Brokers, wyjaśnia, że powodem jest ubiegłoroczna zwyżka wywołana przez El Nino w Afryce Zachodniej.

Skutki podwyżek cen surowców odczuwają już konsumenci w Polsce. We wrześniu cukier był na półkach sklepowych średnio o niemal 28 proc. droższy niż przed rokiem. Łukasz Chmielewski z Zespołu Monitoringu Zagranicznych Rynków Rolnych (FAMMU/FAPA) nie wyklucza, że będzie on drogi także w pierwszej połowie 2017 r. Później ceny mogą zacząć spadać, bo od października przyszłego roku zostanie zniesione kwotowanie produkcji cukru i izoglukozy w Unii Europejskiej.

Według Marty Skrzypczyk można spodziewać się wzrostu cen czekolady i wyrobów czekoladowych. Więcej zapłacimy także za wieprzowinę, bo unijny rynek wszedł w fazę tzw. świńskiego dołka.

Drożeć powinny także przetwory z mleka. Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa FAO podaje, że ceny produktów mlecznych na świecie były we wrześniu 2016 r. o 23,7 proc. wyższe niż przed rokiem. – Tanieć mogą natomiast – ze względu na wysoką produkcję w Polsce i całej UE – drób oraz wyroby zbożowe – uważa Marta Skrzypczyk.

Na szczęście wahania kursów na globalnych giełdach tylko w umiarkowanym stopniu wpływają na grubość naszych portfeli. Przetwórcy nie zawsze przenoszą wyższe koszty w całości na ceny swoich produktów.

Opinia

Tomasz Kurpisz, prezes Grupy Hortex

W branży sokowo-napojowej, której rentowność należy do niskich, trudne jest wypracowanie dobrych wyników. Wpływ mają na to głównie rosnące koszty wynagrodzeń, a także wysokie ceny surowców. Drogie są szczególnie cukier i koncentrat pomarańczowy. Ten ostatni drożeje ze względu na niższą podaż wywołaną problemami na plantacjach brazylijskich. W tej sytuacji konieczna jest poprawa efektywności biznesu.

– Na początku 2016 r. nastąpiło trwałe odwrócenie trendu spadkowego światowych cen żywności. W najbliższych miesiącach będą rosły – mówi „Rzeczpospolitej" Jakub Olipra, ekonomista Credit Agricole Bank Polska. Rekordowo drogi jest cukier. Zdrożały także m.in. sok pomarańczowy i kawa.

El Nino zbiera żniwo

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Przemysł spożywczy
Kakao droższe od miedzi. Zyskuje na wartości szybciej niż bitcoin
Przemysł spożywczy
Chude lata dla alkoholi. Uderzyła je akcyza
Przemysł spożywczy
Kakao drożeje szybciej niż bitcoin
Przemysł spożywczy
Wielka Brytania grozi zakazem importu polskiego drobiu z powodu salmonelli
Przemysł spożywczy
McDonald's wprowadza do oferty popularne pączki Krispy Kreme