Kiedy groźba jest bezprawna - wyrok Sądu Najwyższego

Pod pojęciem „groźba" kryje się samo zachowanie sprawcy. Nie musi wzbudzać uzasadnionej obawy, że zostanie spełniona.

Aktualizacja: 21.09.2017 08:35 Publikacja: 21.09.2017 07:46

Kiedy groźba jest bezprawna - wyrok Sądu Najwyższego

Foto: www.sxc.hu

Zanim sprawa trafiła do Sądu Najwyższego, próbowały ją rozwikłać sądy niższych instancji. Bezskutecznie. A chodziło o rzecz z pozoru prostą: groźby karalne.

Jeden z sądów okręgowych zapytał: czy dla odpowiedzialności karnej za przestępstwo z art. 245 k.k. (przemoc wobec stron postępowania) konieczne jest ustalenie, że groźba wzbudza uzasadnioną obawę, że zostanie spełniona i czy obawa spełnienia groźby u pokrzywdzonego stanowi ustawowe znamię czynu zabronionego z art. 245 k.k.?

W czerwcu 2016 r. Sąd Rejonowy w K. uznał, że K.H. szarpał i bił kobietę, znieważył ją, a w celu wywarcia wpływu na świadka używał przemocy i groźby bezprawnej. I uznał go za winnego, i nałożył karę grzywny wysokości 7,5 tys. zł.

Apelację od tego wyroku złożyła obrońca oskarżonego. Zarzuciła m.in. obrazę przepisów postępowania polegającą na tym, że wyrokujący sąd sprzecznie z zasadą obiektywizmu ustalił, że doszło do realizacji znamion przypisanych przestępstw, poczynionym bez wszechstronnej analizy materiału dowodowego i z uwzględnieniem okoliczności tylko niekorzystnych dla oskarżonego.

W uzasadnieniu podniosła też, że w świetle treści odpowiedzi pokrzywdzonej na pytanie oskarżonego, które przytoczyła na rozprawie, „w rzeczywistości pokrzywdzona nie tylko nie obawiała się oskarżonego, a co istotniejsze, nie odczuwała realnego zagrożenia" z jego strony.

Obrońca wniosła o zmianę wyroku przez uniewinnienie oskarżonego albo uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania. SO w Ś. uznał, że w toku rozpoznania apelacji wyłonił się problem wymagający zasadniczej wykładni ustawy. I skierował pytanie do SN.

W pisemnym stanowisku prokurator Prokuratury Krajowej wniósł o odmowę podjęcia uchwały, akcentując, że udzielenie odpowiedzi nie może mieć znaczenia dla rozstrzygnięcia apelacji, a poza tym sąd odwoławczy nie podjął żadnej próby usunięcia swych wątpliwości w drodze wykładni operatywnej. Zamiast tego zadał tzw. pytanie abstrakcyjne, do czego nie jest uprawniony.

SN problemu nie dostrzegł, ale sprawę przesądził: zwrot „groźba" nie obejmuje skutku w postaci wywołania u zagrożonego uzasadnionej obawy jej spełnienia. Taka wykładnia, zdaniem SN, jest spójna z wykładnią systemową i funkcjonalną typów przestępstw, do których znamion należy „groźba bezprawna".

SN już drugi raz zabrał głos w sprawie artykułu 245 k.k. Po raz pierwszy w marcu 2014 r. uznał, że posługuje się znamieniem groźby bezprawnej, która nie zawiera wyrażonego wprost wymagania, aby każde z wymienionych zachowań wywołało w zagrożonym uzasadnioną obawę spełnienia groźby – uznał SN.

Jego zdaniem ten ostatni skutek ustawodawca związał, i to pośrednio, z postacią innej groźby z art. 190 k.k. (groźba karalna), która ma zmusić daną osobę do konkretnego działania. Za takie działanie sprawcy grozi grzywna, ograniczenie wolności albo do dwóch lat więzienia.

sygnatura akt: I KZP 7/17

Zanim sprawa trafiła do Sądu Najwyższego, próbowały ją rozwikłać sądy niższych instancji. Bezskutecznie. A chodziło o rzecz z pozoru prostą: groźby karalne.

Jeden z sądów okręgowych zapytał: czy dla odpowiedzialności karnej za przestępstwo z art. 245 k.k. (przemoc wobec stron postępowania) konieczne jest ustalenie, że groźba wzbudza uzasadnioną obawę, że zostanie spełniona i czy obawa spełnienia groźby u pokrzywdzonego stanowi ustawowe znamię czynu zabronionego z art. 245 k.k.?

Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Konsumenci
UOKiK ukarał dwie znane polskie firmy odzieżowe. "Wełna jedynie na etykiecie"
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego