Proces karny bardziej jawny

Zwiększenie jawności ma się przyczynić do transparentności procesu i zwiększyć zaufanie ludzi do sądów.

Aktualizacja: 04.08.2016 18:37 Publikacja: 04.08.2016 18:01

Proces karny bardziej jawny

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

Nowela procedury karnej i kilku innych ustaw, która właśnie wchodzi w życie, ma sprzyjać sądom i społeczeństwu. Za jej sprawą mniej ma być wyłączeń jawności rozprawy z powodu tzw. ważnego interesu prywatnego. Jeśli jednak do wyłączenia dojdzie, można decyzję sądu zaskarżyć. Na rozpoznanie zażalenia będzie siedem dni.

Sąd dostaje także prawo do zarządzenia opuszczenia sali rozpraw przez niektórych przedstawicieli mediów, a w szczególnie uzasadnionych wypadkach związanych ze składaniem zeznania – przez wszystkich. Chodzi o sytuacje, gdy znaczne zainteresowanie opinii publicznej procesem, obecność dużej liczby przedstawicieli środków masowego przekazu w sali rozpraw może utrudniać jej przebieg. O tym, kto pozostanie na sali, decydowałaby kolejność zgłoszeń lub losowanie. Sąd będzie mógł też zarządzić opuszczenie sali przez przedstawicieli środków masowego przekazu, którzy zakłócają przebieg rozprawy.

Proces karny staje się też bardziej otwarty dla przedstawicieli społecznych. Od dziś sąd, niezależnie od stanowiska stron, może dopuścić przedstawiciela danej organizacji społecznej do udziału w sprawie. Odmowa może nastąpić wyłącznie wtedy, gdy wskazany w zgłoszeniu organizacji interes społeczny lub indywidualny nie jest objęty zadaniami statutowymi tej organizacji lub nie jest związany z rozpoznawaną sprawą.

Zmiany obejmą też lekarzy. Nowela ogranicza tajemnicę lekarską i wprowadza jawność spraw karnych dotyczących błędów medycznych. Do tej pory z tajemnicy lekarskiej po śmierci pacjenta mógł zwolnić tylko sąd, na wniosek prokuratora. Teraz wystarczy zgoda na ujawnienie tajemnicy lekarskiej przekazana przez osoby bliskie zmarłego. Osoba bliska wyrażająca zgodę na ujawnienie tajemnicy może określić zakres jej ujawnienia.

Środowisko medyczne zarzuca przepisom, że lekarze będą musieli teraz przeprowadzać szczegółowe dochodzenie, czy wszystkie bliskie pacjentowi osoby są za ujawnieniem tajemnicy. Autorzy nowelizacji przekonują jednak, że umożliwi to bliskim poznanie całokształtu okoliczności związanych ze stanem zdrowia pacjenta.

podstawa prawna: nowela kodeksu karnego z 10 czerwca 2016 r., DzU z 21 lipca 2016 r., poz. 1070.

Nowela procedury karnej i kilku innych ustaw, która właśnie wchodzi w życie, ma sprzyjać sądom i społeczeństwu. Za jej sprawą mniej ma być wyłączeń jawności rozprawy z powodu tzw. ważnego interesu prywatnego. Jeśli jednak do wyłączenia dojdzie, można decyzję sądu zaskarżyć. Na rozpoznanie zażalenia będzie siedem dni.

Sąd dostaje także prawo do zarządzenia opuszczenia sali rozpraw przez niektórych przedstawicieli mediów, a w szczególnie uzasadnionych wypadkach związanych ze składaniem zeznania – przez wszystkich. Chodzi o sytuacje, gdy znaczne zainteresowanie opinii publicznej procesem, obecność dużej liczby przedstawicieli środków masowego przekazu w sali rozpraw może utrudniać jej przebieg. O tym, kto pozostanie na sali, decydowałaby kolejność zgłoszeń lub losowanie. Sąd będzie mógł też zarządzić opuszczenie sali przez przedstawicieli środków masowego przekazu, którzy zakłócają przebieg rozprawy.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów