Radcowie: tajemnica śledztwa zagrożona w projekcie ustawy Prawo o prokuraturze

Projektowana ustawa Prawo o prokuraturze dopuszcza możliwość bezkarnego naruszenia dobrego imienia dowolnie wskazanego człowieka poprzez ujawnienie informacji z toczącego się postępowania przygotowawczego – uważają eksperci Krajowej Rady Radców Prawnych.

Aktualizacja: 26.01.2016 11:54 Publikacja: 26.01.2016 10:00

Radcowie: tajemnica śledztwa zagrożona w projekcie ustawy Prawo o prokuraturze

Foto: PASTERSKI RADEK/FOTORZEPA

Prawnicy z Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji przy KRRP przeanalizowali projekt  autorstwa posłów PiS (druk sejmowy nr 162) w ramach opiniowania przez Radę projektów ustaw. Ich wątpliwości wzbudził proponowany art. 12, który przewiduje, że prokurator generalny, prokurator krajowy lub inni upoważnieni przez nich prokuratorzy mogliby przedstawić organom władzy publicznej, a w szczególnie uzasadnionych wypadkach także innym osobom, informacje dotyczące działalności prokuratury, w tym także informacje dotyczące konkretnych spraw, jeżeli informacje takie mogłyby być istotne dla bezpieczeństwa państwa i jego prawidłowego funkcjonowania. Jednocześnie prokurator generalny oraz kierownicy jednostek organizacyjnych prokuratury mogliby przekazać mediom osobiście, lub upoważnić w tym celu innego prokuratora, informacje z toczącego się postępowania przygotowawczego lub dotyczące działalności prokuratury, z wyłączeniem informacji niejawnych, mając na uwadze ważny interes publiczny. Realizacja tych uprawnień nie wymagałaby przy tym uzyskania zgody prowadzącego postępowanie przygotowawcze.

- Projektowany przepis pozwalałby w praktyce na ograniczenie tajności postępowania przygotowawczego, bowiem możliwość przekazywania informacji miałaby dotyczyć nie tylko ogólnie rozumianej działalności prokuratury, lecz także „konkretnych spraw", przez co należy rozumieć również postępowania przygotowawcze – twierdzą eksperci z OBSiL.

W ich opinii ograniczenia tajności postępowania przygotowawczego mogą być uzasadnione, lecz projektowany przepis idzie zbyt daleko i jest nieprecyzyjny.

- Podstawy udzielania informacji winny być w miarę możliwości precyzyjne, czego projekt nie zapewnia operując pojęciami nieokreślonymi w zakresie tych przesłanek tj. „bezpieczeństwa państwa", a zwłaszcza „ prawidłowego funkcjonowania państwa" – podkreślają eksperci.

Ich uwagę zwróciło również uzasadnienie projektu, w którym stwierdzono, że w przypadkach ujawniania informacji z postępowań przygotowawczych, nie będzie miał zastosowania art. 156 § 5 kodeksu postępowania karnego. Oznacza to, że prokurator generalny lub upoważniony przez niego prokurator, nie ponosiliby odpowiedzialności cywilnej i majątkowej za przekazanie nierzetelnych i niezgodnych z poczynionymi ustaleniami informacji.

Wątpliwości OBSiL budzi także brak konieczności uzyskania zgody prowadzącego postępowanie przygotowawcze na przekazanie informacji. Przepis nie przewiduje nawet konieczności poinformowania go o przekazaniu informacji z postępowania.

Dyskusyjna jest możliwość przekazywania informacji ze śledztwa lub dochodzenia mediom ze względu na „ważny interes publiczny". OBSiL zauważa, że jest to kryterium ocenne. Wskazuje także na niezręczne użycie przez projektodawcę pojęcia „media", które obecnie jest nieostre.

Zdaniem OBSiL przepis zezwalający na ujawnienie informacji jest zbyt ogólnikowy, niejasny i operuje nieostrymi pojęciami, co może być źródłem ingerencji w sferę konstytucyjnie zagwarantowanej sfery praw i wolności obywatelskich, gdyż działania oparte na takim przepisie będzie cechować dowolność po stronie uprawnionego. Taka konstrukcja przepis dawałaby także możliwość bezkarnego naruszenia dobrego imienia dowolnie wskazanego człowieka. OBSiL postuluje więc wykreślenie art. 12 z projektu lub gruntowne przeredagowanie z uwzględnieniem przedstawionych uwag.

Stanowisko OBSiL zostało już przekazane Kancelarii Sejmu RP. Projektem Sejm będzie się zajmował prawdopodobnie na rozpoczynającym się w środę trzydniowym posiedzeniu.

Prawnicy z Ośrodka Badań, Studiów i Legislacji przy KRRP przeanalizowali projekt  autorstwa posłów PiS (druk sejmowy nr 162) w ramach opiniowania przez Radę projektów ustaw. Ich wątpliwości wzbudził proponowany art. 12, który przewiduje, że prokurator generalny, prokurator krajowy lub inni upoważnieni przez nich prokuratorzy mogliby przedstawić organom władzy publicznej, a w szczególnie uzasadnionych wypadkach także innym osobom, informacje dotyczące działalności prokuratury, w tym także informacje dotyczące konkretnych spraw, jeżeli informacje takie mogłyby być istotne dla bezpieczeństwa państwa i jego prawidłowego funkcjonowania. Jednocześnie prokurator generalny oraz kierownicy jednostek organizacyjnych prokuratury mogliby przekazać mediom osobiście, lub upoważnić w tym celu innego prokuratora, informacje z toczącego się postępowania przygotowawczego lub dotyczące działalności prokuratury, z wyłączeniem informacji niejawnych, mając na uwadze ważny interes publiczny. Realizacja tych uprawnień nie wymagałaby przy tym uzyskania zgody prowadzącego postępowanie przygotowawcze.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP