Komornik może sprawdzić ruchy na koncie dłużnika - ważny wyrok SN

Tylko wyraźna niecelowość wniosku komornika pozwala bankowi odmówić ujawnienia historii przelewów.

Publikacja: 16.01.2017 18:54

Komornik może sprawdzić ruchy na koncie dłużnika - ważny wyrok SN

Foto: 123RF

Najnowszy wyrok Sądu Najwyższego jest ważny dla komorników, wierzycieli i dłużników. Otóż 8 września 2016 r. zwiększono obowiązki informacyjne banków wobec komorników. Bank zgodnie ze zmienionym wówczas art. 105 ust. 1 pkt. 2 lit. ł prawa bankowego musi udzielić informacji stanowiących tajemnicę bankową komornikowi co do rachunków bankowych lub pełnomocnictw do dysponowania rachunkami, obrotów i stanów tych rachunków, z podaniem wpływów, obciążeń i ich tytułów oraz odpowiednio ich nadawców i odbiorców – w zakresie niezbędnym do prawidłowego prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Wcześniej przepisy te były sformułowane ogólnie i banki nie zawsze stosowały się do wniosków komorników.

Wniosek o informację

Na podstawie tych przepisów, w trakcie egzekucji niewysokiego zresztą długu od Janusza S. komornik zajął najpierw jego konto w WBK SA, a następnie zwrócił się do banku o przekazanie informacji o przepływach na tym koncie, dwa tygodnie wcześniej i dwa tygodnie później. Bank udzielił mu informacji. Na liście kontrahentów Janusza S. znalazł się też Stanisław J., bardzo bogaty przedsiębiorca, który z naszym dłużnikiem miał jakąś transakcje, i komornik chyba uznał, że może tam znajdzie jakąś jego należność.

To typowa sytuacja, kiedy komornik występuje o takie informacje. Chce bowiem zlokalizować pieniądze, zanim dotrą do dłużnika, który zresztą może mieć już nowe konto, i zajęcie pierwszego nie wystarczy. Stanisław J. poczuł się dotknięty, że znalazł się w tej wątpliwej dla biznesmena korespondencji i wytoczył bankowi proces o naruszenie dobrego imienia. Zażądał przeprosin i drobnej kwoty na cel charytatywny.

Sądy Okręgowy, a następnie Apelacyjny w Krakowie oddaliły żądanie. Powołały się na wspomniany art. 105. prawa bankowego, ustawę o komornikach oraz art. 761 k.p.c. mówiące o uzyskiwaniu przez komornika informacji o majątku dłużnika. Ten stanowi, że organ egzekucyjny (komornik) może żądać od uczestników postępowania wyjaśnień i zasięgać „informacji niezbędnych do prowadzenia egzekucji" od organów administracji, podatkowych, rentowych, banków, spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych oraz „osób nieuczestniczących w postępowaniu". I choć udzielenie informacji naruszało prywatność powoda, to było legalne.

Nie ma automatu

Biznesmen nie pogodził się z werdyktem i odwołał do Sądu Najwyższego.

– Udzielenie informacji przez bank nie było niezbędne dla egzekucji, a niewątpliwie naruszało prywatność powoda – argumentował przed SN mecenas Radosław Bolek, jego pełnomocnik, ale nie przekonał sędziów.

– Co do zasady bank musi udzielić komornikowi takich informacji, ale nie jest zwolniony z badania zasadności wniosku – wskazał sędzia SN Władysław Pawlak. – Gdyby np. na koncie było 100 tys. zł, a dług opiewał na 50 tys. zł, to udzielenie informacji o ruchu na koncie byłoby naruszeniem tajemnicy bankowej. W tej sprawie było zaś uzasadnione, egzekucja trwała jeszcze rok, więc komornik miał podstawy szukać majątku.

sygnatura akt: III CSK 53/13

masz pytanie, wyślij e-mail do autora: m.domagalski@rp.pl

Opinia

Rafał Fronczek, prezes Krajowej Rady Komorniczej

Uzyskiwanie informacji o majątku dłużnika to stary problem. Długo trwały dyskusje nad tym, jak temu zaradzić, zakończone sukcesem, tj. sprecyzowaniem, w jakiej sytuacji jakich informacji komornik może żądać od banku. Powinny one z czasem znacznie usprawnić egzekucję, gdyż nie wystarczy ustalić, czy dłużnik ma majątek w swych rękach lub pieniądze na koncie, ale też czy nie dokonuje ich transferu, a jeśli tak, to z kim. Nie ma ryzyka ujawnienia tych informacji, gdyż komornik zobowiązany jest do zachowania tajemnicy zawodowej, a za jej naruszenie grozi mu dyscyplinarka ewentualnie zapłata odszkodowania.

Najnowszy wyrok Sądu Najwyższego jest ważny dla komorników, wierzycieli i dłużników. Otóż 8 września 2016 r. zwiększono obowiązki informacyjne banków wobec komorników. Bank zgodnie ze zmienionym wówczas art. 105 ust. 1 pkt. 2 lit. ł prawa bankowego musi udzielić informacji stanowiących tajemnicę bankową komornikowi co do rachunków bankowych lub pełnomocnictw do dysponowania rachunkami, obrotów i stanów tych rachunków, z podaniem wpływów, obciążeń i ich tytułów oraz odpowiednio ich nadawców i odbiorców – w zakresie niezbędnym do prawidłowego prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Wcześniej przepisy te były sformułowane ogólnie i banki nie zawsze stosowały się do wniosków komorników.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara