Pracownicy samorządowi bez dodatku za nadgodziny

Za pracę wykonywaną w godzinach nadliczbowych pracownikowi samorządowemu przysługuje, według jego wyboru, wynagrodzenie albo czas wolny w tym samym wymiarze. Regulacje dotyczące tych podwładnych są przepisami szczególnymi w stosunku do zawartych w kodeksie pracy.

Publikacja: 16.05.2017 03:00

Pracownicy samorządowi bez dodatku za nadgodziny

Foto: www.sxc.hu

- Pracownik samorządowy (osoba zatrudniona w urzędzie gminy na podstawie umowy o pracę, na część etatu) na polecenie przełożonego został dłużej w pracy i przepracował jeszcze dwie godziny nadliczbowe. Obecnie domaga się finansowej rekompensaty za nadgodziny. Czy jego umowa o pracę powinna określać zasady takiej rekompensaty?

Nie. Zgodnie z art. 42 ustawy o pracownikach samorządowych (dalej u.p.s.), jeżeli wymagają tego potrzeby jednostki, w której pracownik samorządowy jest zatrudniony, to - na polecenie przełożonego – wykonuje on pracę w godzinach nadliczbowych, w tym w wyjątkowych przypadkach także w porze nocnej oraz w niedziele i święta. Regulacji tej nie stosuje się do: kobiet w ciąży oraz, bez ich zgody, do pracowników samorządowych sprawujących pieczę nad osobami wymagającymi stałej opieki lub opiekujących się dziećmi w wieku do 8 lat. Pracownikowi samorządowemu za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego w nadgodzinach przysługuje, według jego wyboru, wynagrodzenie albo czas wolny w tym samym wymiarze, z tym że wolny czas, na wniosek pracownika, może być udzielony w okresie bezpośrednio poprzedzającym urlop wypoczynkowy lub po jego zakończeniu.

W art. 43 ust. 1 u.p.s. przewidziano, że w sprawach nieuregulowanych w u.p.s. stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu pracy (dalej k.p.). W art. 151

1

k.p. ustawodawca uregulował prawo do dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych (w wysokości 50 proc. lub 100 proc. wynagrodzenia). Natomiast w art. 151 § 5 k.p. przewidziano, że w umowie o pracę z osobą zatrudnioną w niepełnym wymiarze czasu pracy, strony powinny ustalić dopuszczalną liczbę godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy tego podwładnego, których przekroczenie uprawnia go, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku za nadgodziny.

W piśmie departamentu prawnego Głównego Inspektoratu Pracy z 25 czerwca 2009 r. (znak GPP-433-4560-42/09/PE/RP, LEX nr 22804) zwrócono jednak uwagę, że art. 42 ust. 4 u.p.s. stanowi przepis szczególny w stosunku do regulacji k.p. i nie przewiduje ani 50 proc. ani 100 proc. dodatków za nadgodziny. Za ponadwymiarową pracę pracownikowi samorządowemu należy się wynagrodzenie (bez dodatku) albo czas wolny w tym samym wymiarze. Taki podwładny jest uprawniony do wyboru formy rekompensaty. Wybór wynagrodzenia albo czasu wolnego jest alternatywą rozłączną, co oznacza, że należy mu się albo wynagrodzenie, albo czas wolny.

Z uwagi na brak obowiązku wypłacania dodatków za pracę w nadgodzinach pracownikom samorządowym, w przypadku niepełnoetatowców nie jest konieczne ustalanie w ich umowach limitów, powyżej których przysługiwałby taki dodatek.

Wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 21 stycznia 2014 r. (sygn. P 26/12, Dz.U. z 2014 r. poz. 136) uznano art. 42 ust. 4 u.p.s. – w zakresie, w jakim dotyczy pracowników samorządowych zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy - za zgodny z Konstytucją RP i Europejską Kartą Społeczną. W uzasadnieniu tego wyroku zwrócono uwagę, że porównanie art. 42 ust. 4 u.p.s. z odpowiednimi przepisami innych pragmatyk pracowniczych, obowiązujących w „służbie publicznej", prowadzi do wniosku, że regulacja ta nie jest mniej korzystna dla pracowników samorządowych w porównaniu do pracowników podlegających pozostałym pragmatykom. Właściwym obiektem porównania nie jest natomiast k.p., ukierunkowany na regulację stosunków pracy z podmiotami gospodarczymi.  —Anna Puszkarska

podstawa prawna: art. 42-43 ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 902)

podstawa prawna: art. 151-1511 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn. DzU z 2016 r. poz. 1666 ze zm.)

- Pracownik samorządowy (osoba zatrudniona w urzędzie gminy na podstawie umowy o pracę, na część etatu) na polecenie przełożonego został dłużej w pracy i przepracował jeszcze dwie godziny nadliczbowe. Obecnie domaga się finansowej rekompensaty za nadgodziny. Czy jego umowa o pracę powinna określać zasady takiej rekompensaty?

Nie. Zgodnie z art. 42 ustawy o pracownikach samorządowych (dalej u.p.s.), jeżeli wymagają tego potrzeby jednostki, w której pracownik samorządowy jest zatrudniony, to - na polecenie przełożonego – wykonuje on pracę w godzinach nadliczbowych, w tym w wyjątkowych przypadkach także w porze nocnej oraz w niedziele i święta. Regulacji tej nie stosuje się do: kobiet w ciąży oraz, bez ich zgody, do pracowników samorządowych sprawujących pieczę nad osobami wymagającymi stałej opieki lub opiekujących się dziećmi w wieku do 8 lat. Pracownikowi samorządowemu za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego w nadgodzinach przysługuje, według jego wyboru, wynagrodzenie albo czas wolny w tym samym wymiarze, z tym że wolny czas, na wniosek pracownika, może być udzielony w okresie bezpośrednio poprzedzającym urlop wypoczynkowy lub po jego zakończeniu.

Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona