- Kobieta, która urodziła bliźnięta, pozostaje w nieformalnym związku z ich ojcem (nie mają innych dzieci). Czy na jej uprawnienie do świadczenia 500 może wpłynąć to, że jej partner, na kilka miesięcy przed urodzeniem się dzieci, podjął dodatkowe zatrudnienie na podstawie umowy o dzieło?
Tak. Warunki nabywania prawa do świadczenia wychowawczego (tzw. 500 ) określa ustawa o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (dalej u.w.d.). Przewidziano w niej, że takie świadczenie przysługuje matce, ojcu bądź opiekunowi faktycznemu albo prawnemu dziecka do dnia ukończenia przez nie 18. roku życia. Świadczenie wychowawcze przysługuje w wysokości 500 zł miesięcznie na dziecko w rodzinie, ale na pierwsze dziecko należy się tylko wtedy, gdy dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza 800 zł. W sytuacji, gdy członkiem rodziny jest dziecko niepełnosprawne, świadczenie 500 na pierwsze dziecko należy się, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza 1.200 zł. Dopiero na drugie i kolejne dzieci w rodzinie świadczenie 500 przysługuje bez konieczności spełniania kryterium dochodowego.
Zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 16 u.w.d. przez rodzinę należy rozumieć m.in. rodziców dzieci (nie muszą być małżonkami) oraz zamieszkujące wspólnie z nimi, pozostające na ich utrzymaniu dzieci. Panna, kawaler, wdowa, wdowiec, osoba pozostająca w separacji orzeczonej prawomocnym wyrokiem sądu, czy osoba rozwiedziona jest tylko wtedy osobą samotnie wychowującą dziecko, jeżeli nie wychowuje co najmniej jednego dziecka wspólnie z jego rodzicem. Zgodnie z art. 2 pkt 14 u.w.d. pierwszym dzieckiem jest jedyne lub najstarsze dziecko w rodzinie w wieku do ukończenia 18. roku życia. W przypadku dzieci urodzonych tego samego dnia, miesiąca i roku, będących najstarszymi dziećmi w rodzinie w wieku do ukończenia 18 lat, za pierwsze dziecko uznaje się jedno z tych dzieci wskazane przez osobę ubiegającą się o świadczenie 500 .
Urodzenie bliźniąt, będących najstarszymi dziećmi w rodzinie, powoduje zatem, że tylko na jedno z nich świadczenie 500 przysługuje bez względu na osiągany dochód. Aby uzyskać takie świadczenie na drugie z bliźniąt, trzeba spełniać kryterium dochodowe.
W myśl art. 2 pkt 1 u.w.d., ilekroć w tej ustawie jest mowa o dochodzie, oznacza to dochód w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych. Dochód rodziny to suma dochodów członków rodziny. Natomiast dochód członka rodziny, zgodnie z art. 2 pkt 2 u.w.d., to przeciętny miesięczny dochód członka rodziny osiągnięty w roku kalendarzowym poprzedzającym okres, na jaki ustala się prawo do świadczenia 500 , z zastrzeżeniem art. 7 ust. 1–3 u.w.d.
