USA: Szturm republikanów na Sąd Najwyższy

Republikanie szykują się do obniżenia progu głosów wymaganych do zatwierdzenia przez Senat nominacji Neila Gorsucha do Sądu Najwyższego. To precedens w 228-letniej historii tej instytucji.

Aktualizacja: 05.04.2017 13:30 Publikacja: 04.04.2017 18:54

USA: Szturm republikanów na Sąd Najwyższy

Foto: AFP

Nominacja ma kluczowe znaczenie, bo przechyli na stronę konserwatystów równowagę w dziewięcioosobowym sądzie. Eksperci nie mają wątpliwości, że byłby to największy sukces 100 pierwszych dni prezydentury Donalda Trumpa.

Jednak w poniedziałek okazało się, że demokraci zgromadzili już 41 głosów w 100-osobowym Senacie przeciw Gorsuchowi. To wystarczy do obstrukcji parlamentarnej: manewru, który powoduje, że kandydatura sędziego nie jest poddana pod głosowanie.

Trump zaapelował do republikanów, aby sięgnęli do rozwiązania „atomowego" i obniżyli do zwykłej większości 51 głosów próg potrzebny do zatwierdzenia Gorsucha.

– Jestem przekonana, że w piątek tak się stanie. Nie ma wyboru: polityka została tak spolaryzowana między demokratów i republikanów, że bez zmiany reguł nie dojdzie do nominacji – mówi „Rz" Karlyn Bowman z konserwatywnego American Enterprise Institute w Waszyngtonie. Przyznaje jednak, że taki ruch podważa koncepcję Sądu Najwyższego nakreśloną przez ojców-założycieli amerykańskiej demokracji. Zgodnie z tą wizją sędziowie, którzy są mianowani dożywotnio (mogą złożyć dymisję), powinni cieszyć się autorytetem całego społeczeństwa i zyskać poparcie przynajmniej części senatorów obu partii. – Teraz będziemy mieli sędziów demokratycznych i sędziów republikańskich – uważa Bowman.

Republikanie mają w Senacie 52 członków. Jeśli dwóch z nich odrzuci pomysł zmiany zasad nominacji sędziów, rozstrzygający będzie głos wiceprezydenta Mike Pence'a. Ale i przy jego pomocy zatwierdzenie „rozwiązania atomowego" nie jest pewne, bo wątpliwości ma część republikańskich senatorów. – To stanie się precedensem, który będzie prześladował Senat przez dziesiątki lat. Nie potrzebujemy tego! To będzie prowadziło do nominacji jeszcze bardziej ideologicznie radykalnych sędziów – uważa Lindsey Graham, republikański senator z Karoliny Południowej.

Demokraci grają ostro, bo chcą się zemścić za postawę republikanów, gdy po śmierci w lutym ub.r. konserwatywnego sędziego Antonina Scalii Barack Obama zaproponował kandydaturę umiarkowanego Merricka Garlanda. Republikanie, którzy także wówczas mieli większość w Senacie, odmówili choćby przesłuchania Garlanda. Argumentowali, że na kilka miesięcy przed wyborami jego nominacja mogłaby doprowadzić do zatwierdzenia kilku ważnych dla liberałów wyroków.

49-letni Gorsuch byłby najmłodszym członkiem sądu. Mógłby przechylić szalę orzeczeń na stronę konserwatystów na długo. Uprawnienia sądu są ogromne, bo w ramach kompetencji władz federalnych decyduje o interpretacji ogólnej konstytucji z 1787 r.

Na początek nominacja Gorsucha zapewne doprowadziłaby do odrzucenia przygotowanego przez Obamę planu ograniczenia emisji CO2. Sąd ma także zająć się zniesieniem ograniczeń w subwencjonowaniu przez koncerny kampanii wyborczych polityków, co sprzyja republikanom. Pod obrady trafi niebawem wniosek Trumpa o wstrzymanie imigracji z siedmiu krajów muzułmańskich. Gorsuch, jak prezydent, jest też zwolennikiem zasadniczego ograniczenia kompetencji władz federalnych.

Póki żyje 80-letni sędzia Anthony Kennedy, nie dojdzie natomiast do odwrócenia wyroku sądu z 1973 roku o legalizacji aborcji, a także praw homoseksualistów. Ale to może się zmienić, jeśli w trakcie kadencji Trumpa pojawi się kolejny wakat w SN. ©?

Nominacja ma kluczowe znaczenie, bo przechyli na stronę konserwatystów równowagę w dziewięcioosobowym sądzie. Eksperci nie mają wątpliwości, że byłby to największy sukces 100 pierwszych dni prezydentury Donalda Trumpa.

Jednak w poniedziałek okazało się, że demokraci zgromadzili już 41 głosów w 100-osobowym Senacie przeciw Gorsuchowi. To wystarczy do obstrukcji parlamentarnej: manewru, który powoduje, że kandydatura sędziego nie jest poddana pod głosowanie.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Polityka
Fińska prawica zmienia zdanie ws. UE. "Nie wychodzić, mieć plan na wypadek rozpadu"
Polityka
Jest decyzja Senatu USA ws. pomocy dla Ukrainy. Broń za miliard dolarów trafi nad Dniepr
Polityka
Argentyna: Javier Milei ma nadwyżkę w budżecie. I protestujących na ulicach
Polityka
Świat zapomniał o Białorusi. Co na to przeciwnicy dyktatora?
Polityka
Wybory do PE. Czy eurosceptycy zatrzymają integrację?