Jak ustalić wysokość kosztów przy umorzeniu udziałów

Od 1 stycznia 2015 r. znowelizowane przepisy ustawy o PIT wprost stanowią, że w przypadku przymusowego lub automatycznego umorzenia udziałów objętych w zamian za aport, kosztem podatkowym będą tzw. koszty historyczne.

Publikacja: 10.04.2017 03:00

Jak ustalić wysokość kosztów przy umorzeniu udziałów

Foto: 123RF

Takie stanowisko wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 18 stycznia 2017 r. (I SA/Gl 938/16).

Wnioskodawca (osoba fizyczna) posiadał udziały w spółce z o.o. (spółka A), których część zamierzał wnieść w formie wkładu niepieniężnego (aportu) do innej spółki z o.o. (spółka B). Planowana transakcja miała spełniać warunki tzw. wymiany udziałów, co oznacza m.in., że:

1) spółka B w wyniku otrzymanego aportu miała uzyskać bezwzględną większość głosów w spółce A,

2) wnioskodawca miał otrzymać udziaływ podwyższonym kapitale zakładowym spółki B.

Wypełnienie ww. przesłanek będzie oznaczać, że rozważana transakcja powinna być neutralna w PIT dla wnioskodawcy (innymi słowy: otrzymanie przez wnioskodawcę udziałów w spółce B nie będzie dla niego przychodem w PIT).

Jednocześnie wnioskodawca wskazał, że po przeprowadzeniu działań restrukturyzacyjnych może dojść do umorzenia udziałów w spółce B otrzymanych przez niego w zamian za wyżej opisany aport. Umorzenie miałoby nastąpić w trybie przymusowym lub automatycznym (po spełnieniu przesłanek określonych w umowie spółki B). Otrzymane z tego tytułu wynagrodzenie będzie dla wnioskodawcy przychodem. Wątpliwości wnioskodawcy dotyczyły jednak kwestii, w jaki sposób ma być ustalony koszt uzyskania przychodu. Według niego, kosztem tym powinna być wartość nominalna udziałów spółki B, które otrzyma w zamian za aport.

Organ podatkowy uznał takie stanowisko za nieprawidłowe, uznając, że otrzymanie udziałów w spółce B będzie podatkowo neutralne dla wnioskodawcy. Według organu, kosztem podatkowym powinny być zatem tzw. koszty historyczne, a więc wydatki poniesione przez wnioskodawcę na nabycie lub objęcie udziałów w spółce A, które będą przedmiotem aportu do spółki B.

Interpretacja podatkowa została uchylona przez WSA w Gliwicach ze względów proceduralnych (tj. niewystarczające uzasadnienie stanowiska przyjętego przez organ podatkowy).

—Jonasz Kopczyk, współpracownik zespołu zarządzania wiedzą podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Marcin Frank, starszy konsultant w dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte

Istota sporu w tej sprawie dotyczy zagadnienia, w jaki sposób należy ustalić koszt podatkowy w przypadku umorzenia przymusowego lub automatycznego udziałów objętych w zamian za aport, który będzie spełniać przesłanki uznania go za tzw. transakcję wymiany udziałów. Według podatnika, koszt podatkowy należy ustalić w wysokości wartości nominalnej udziałów spółki B, które wnioskodawca otrzyma w zamian za aport. Natomiast w ocenie organu podatkowego, kosztem podatkowym powinny być tzw. koszty historyczne, czyli wydatki poniesione przez wnioskodawcę na nabycie lub objęcie udziałów w spółce A będących przedmiotem aportu.

WSA w Gliwicach nie wydał w tej sprawie rozstrzygnięcia merytorycznego, jednak zwrócił obu stronom uwagę, że zapomniały one o nowelizacji ustawy o PIT, która weszła w życie 1 stycznia 2015 r. (nowelizacja ta wprowadziła bowiem przepisy, które wprost znajdują zastosowanie w opisanej sytuacji).

Do 31 grudnia 2014 r. istniała pozytywna linia orzecznicza, która wskazywała, że w takim przypadku należy ustalić koszt podatkowy w wysokości wartości nominalnej udziałów spółki B, które wnioskodawca otrzyma w zamian za aport. Takie stanowisko wynika m.in. z wyroku NSA z 9 lutego 2017 r. (II FSK 4059/14), który dotyczy stanu prawnego obowiązującego do 31 grudnia 2014 r.

1 stycznia 2015 r. ustawodawca znowelizował jednak ustawę o PIT wprowadzając m.in. przepis, który wskazuje, że w takiej sytuacji kosztem podatkowym powinny być tzw. koszty historyczne, czyli wydatki poniesione przez wnioskodawcę na nabycie lub objęcie udziałów w spółce A będących przedmiotem aportu. Takie stanowisko wynika m.in. z wyroku WSA we Wrocławiu z 11 stycznia 2017 r. (I SA/Wr 1098/16). Wyrok ten dotyczy co prawda umorzenia dobrowolnego, jednak analogiczna regulacja została wprowadzona również w przypadku umorzenia przymusowego lub automatycznego.

Podsumowując, w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2015 r., w przypadku przymusowego lub automatycznego umorzenia udziałów, które zostaną objęte w zamian za aport, który będzie spełniać warunki uznania go za tzw. transakcję wymiany udziałów, kosztem podatkowym będą tzw. koszty historyczne, czyli wydatki poniesione przez wnioskodawcę na nabycie lub objęcie udziałów w spółce A będących przedmiotem aportu.

Takie stanowisko wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 18 stycznia 2017 r. (I SA/Gl 938/16).

Wnioskodawca (osoba fizyczna) posiadał udziały w spółce z o.o. (spółka A), których część zamierzał wnieść w formie wkładu niepieniężnego (aportu) do innej spółki z o.o. (spółka B). Planowana transakcja miała spełniać warunki tzw. wymiany udziałów, co oznacza m.in., że:

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP